Bijen sterven massaal. Het Europees Parlement wil al lang maatregelen en botst hevig met de Commissie en de lidstaten die de bestuivers niet willen beschermen tegen pesticiden. Lukas De Vos brengt verslag uit van manipulatie en verzet.
Foto Kamil Porembinski
Het botert al een tijdje niet tussen de Europese lidstaten en het Europees Parlement. Kop van jut is dan steevast de Commissie, want die is verantwoordelijk voor de wetgevende initiatieven (richtlijnen) van de Unie.
Maar door de toegenomen macht van het vaak hooghartig genegeerde Parlement - zeker door de Raad van regeringsleiders - sinds het Verdrag van Lissabon (2007) bijten de 751 Europarlementsleden (MEPs) steeds scherper van zich af: een aanzienlijke minderheid dringt aan op een vervolging van Spanje, en niet alleen van Polen en Hongarije; de gierige Finse voorzitter wil de begrotingsbijdrage voor Europa per land op 1 procent van het BBP houden, maar is weggehoond in het parlement, dat de bijdrage tot 1,3 procent opwaardeert; de begroting 2020 krijgt van het parlement 2 miljard extra voor klimaatbescherming, en beloopt nu 171 miljard vastleggingskredieten – zonder die begroting komt de meerjarenbegroting 2021-2027 in gevaar; het Europees Parlement (EP) is niet van plan de Brexit te onderschrijven tenzij na volledige goedkeuring in Westminster en een scrupuleus onderzoek naar de gevolgen en juridische implicaties voor de Europese burgers; de Commissie is terug naar huis gestuurd met haar door lobby’s en onverantwoordelijke regeringen fel afgezwakt pesticidenplan.
Dat de invloed van de nationale belangen en invloed nog lang niet gestuit is, bleek uit de stemming over de reddingsoperaties in de Middellandse Zee: met twee luttele stemmen werd de resolutie afgewezen. Onder meer CD&V (slaafs uitvoerder van wat de EVP wou, de cdH daarentegen koos voor de resolutie), NVA en Vlaams Belang kozen voor het afwijzingsfront. Gebakkelei gegarandeerd.
Zo fopt men Frederik. Maar niet het Europees Parlement.
Laat ik het houden bij de rel over de pesticiden. Het EP beseft dat de bijen de kanariepietjes van de steelkoolmijnen zijn. Ze worden onvoldoende beschermd, oordeelt het parlement. Het ontwerpvoorstel van de Commissie komt niet tegemoet aan de aanbevelingen van de Voedselautoriteit (EFSA) uit 2013. Die stelde voor bestrijdingsmiddelen drastisch te verminderen. Ze mochten wel op de markt blijven, maar alleen na strenge testen om de bijen en andere bestuivers te beschermen tegen blootstelling aan gif. Niet alleen waar directe gevolgen zichtbaar zijn, maar ook met het oog op langdurige, minder herkenbare contacten.
“Dat de Commissie weigert de chronische gevolgen
op te nemen in zijn voorwaarden, wijst op manipulatie.”
Aan dat laatste hebben heel wat lidstaten een broertje dood, en dat was dan ook kwansuis uit het Commissievoorstel weggefilterd. Zo fopt men Frederik. Maar niet het Europees Parlement. Een heftig tegenstander van overmatig gebruik van pesticiden, de Waalse socialist Marc Tarabella (S&D), windt er geen doekjes om: “Nergens kan de Commissie verzekeren dat het nu om onschadelijke hulpmiddelen gaat tegen plantenziektes of voor gewasbescherming. Er zijn geen studies gemaakt over effecten op lange termijn. Ik geef toe dat pesticiden soms heel nuttig kunnen zijn in acute gevallen. Maar de gezondheidsaspecten voor plant, dier én mens, voor de gebruikers van gewassen, zijn onvoldoende in kaart gebracht. Dat de Commissie weigert de chronische gevolgen op te nemen in zijn voorwaarden, wijst op manipulatie”.
Een overduidelijke stemming
De uitslag van de stemming loog er niet om: 533 voor de beschermingsuitbreiding, amper 67 tegen. Honderd parlementsleden onthielden zich.
“Dit voorstel is een aanfluiting van echte milieubescherming.”
De drijvende fractie achter de verwerping was Groen/EVA. “Het voorstel is een aanfluiting van wat milieubescherming moet zijn”, foeterde Bas Eickhout. “De lidstaten mogen zich niet laten opjutten door de enge belangen van de landbouwindustrie. De wetenschappelijke en technologische bevindingen van vandaag moeten onverkort meegenomen worden in de beslissing. Ons ecosysteem is al kwetsbaar genoeg. Dit voorstel tracht andermaal uitstel te bekomen, terwijl de wetgeving op de pesticiden al dateert uit 2009”.
Eickhout doelt op Richtlijn 2009/128/EC over het duurzaam gebruik van pesticiden. De voorzitter van de parlementaire milieucommissie, de Franse liberaal Pascal Canfin (Renew), viel hem bij. “De Commissie geeft geen antwoord op wezenlijke vragen. Nemen we milieubescherming echt serieus? Willen we levende organismen vrijwaren van dodende scheikundige middelen? Willen we eigenlijk wel een ‘Groene Deal’? Terug naar af”.
“Heel wat bestuivers zijn zo goed als uitgestorven.”
Dat het inderdaad om een ernstige aantasting van de omgeving gaat, toont het verslag van het parlement. “Wilde bestuiving door bijen, motten, vlinders, vliegen, sprinkhanen, levert de landbouw jaarlijks 15 miljard op. In de EU is 84 procent van alle gewassen en 74 procent van bloemen in het wild van die bestuiving afhankelijk. Maar we zien massale sterfte bij bijen, heel wat bestuivers zijn al zo goed als uitgestorven”.
Parlement eist intrekking Commissievoorstel
Hoog tijd dus om die kunstmatige middelen minimaal en onder strengere voorwaarden nog te gebruiken. Zoals ondergronds is het veiliger de gifdood door mijngas of moleculaire aantasting te ontvluchten voor het te laat is. Gelukkig zijn er onvoldoende onwillige lidstaten om met gekwalificeerde meerderheid de zorgeloze winsthonger van pesticidenproducenten door te drukken.
In 2009 beval een studie voor de Commissie aan om uit te kijken naar niet-scheikundige methodes voor gewasbescherming, meer in te zetten op voorkoming van bedreigende organismen. Harmonisering in de Unie is niettemin uitgebleven, mede door de vage terminologie waarin de aanbevelingen waren opgesteld.
Dit voorstel is bedrog, het is als
de steek van de dar: onbestaande
Zoals de tekst nu voorligt, is het voorstel van de Commissie als de steek van de dar: onbestaande. En daarom eist de parlementaire commissie Milieubeheer, Volksgezondheid en Voedselveiligheid “de intrekking, en onverwijld een nieuwe ontwerpverordening”, omdat de huidige in strijd is “met het doel en de inhoud van Verordening (EG) nr. 1107/2009”. In klare taal: de huidige tekst is bedrog.
Bedreigde volksgezondheid
Want Volksgezondheid wordt al danig op de proef gesteld door voedseltoevoegingen, bewaar- en kleurstoffen, plastic, fijn stof, giftige dampen, radioactiviteit. Nu zijn er weer sporen gevonden van kankerverwekkende stoffen in babyvoeding. Niet in één labo, maar in ettelijke Franse, Nederlandse en Duitse onderzoekscentra. Die kunnen lijden tot misvormingen en blijvende aandoeningen.
Cindy Franssen (EVP) is uit haar slof geschoten: “Ik vraag de Commissie om een wetgevend voorstel met duidelijke Europese richtsnoeren en veiligheidsnormen. Baby’s hebben geen verweer, ouders niet de kennis om die gevaarlijke stoffen te herkennen”. De waarschuwingen van de laboratoria wijzen de verpakkingsindustrie met de vinger. Zij is waarschijnlijk verantwoordelijk voor de besmetting van de babymelk.
Je zou zelfs je tanden niet meer durven te poetsen
Boosdoener zijn de minerale oliën (het aromatische MOAH dat kanker veroorzaakt en het verzadigde MOSH dat de lever aantast), koolwaterstoffen waarvan residu’s door de verpakking heen dringen. Europa heeft nog geen norm voor het gebruik ervan. Franssen eist daarom een snel optreden van de Europese Commissie tegen de blijvende aanwezigheid van die stoffen in de voeding en een verscherping van de risicobeoordeling. De Commissie talmt al ruim twee jaar met een reactie op de gedane aanbevelingen in (EU) 2017/84. Je zou zelfs je tanden niet meer durven te poetsen.
Lukas De Vos
Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom
op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Pala vzw – Leuven.
Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier
Een goed artikel? Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Pala nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
