Bij ons is er in de media nauwelijks aandacht voor, maar in Frankrijk is het al weken voorpaginanieuws: de aanhoudende sociale onrust in Guadeloupe en andere Franse overzeese gebieden, de zogenoemde DOM-TOM, eilandrestanten van een koloniaal imperium.
Sinds de eerste vakbondsmanifestaties tegen de fors gestegen levensduurte op 16 december van vorig jaar, is er al bijzonder veel woede en frustratie tot uiting gekomen in de straten van Pointe-à-Pitre, de hoofdstad van het schijnbaar zo paradijselijke Franse overzeese departement Guadeloupe, een eiland van de Antillen. Wat begon als een vakbondsactie is ondertussen uitgemond in een nooit eerder vertoonde golf van ontevredenheid, burgerlijke ongehoorzaamheid en sociaal-politieke onrust. Op 18 februari viel een eerste dode: een vakbondsman werd door een kogel geraakt. De werkloosheid op Guadeloupe piekt tussen de 20 en 30 procent van de beroepsbevolking en gemiddeld liggen de prijzen van de consumptiegoederen er ruim 20 procent hoger dan in het Franse moederland omdat zowat alles per vliegtuig moet worden ingevoerd. Eigenlijk, zegt Maryse Condé, de bekende schrijfster van historische romans als Ségou, die op Guadeloupe woont, leven we nog altijd in een koloniale samenleving. Traditioneel was suikerriet het exportgewas bij uitstek. Tot de prijzen op de wereldmarkt instortten en de EU vooral de teelt van suikerbieten ging promoten. De voedsellandbouw werd compleet verwaarloosd. Alles moet worden ingevoerd. Nooit werd er geïnvesteerd in een eigen economie die leefbaar zou kunnen zijn. Bovendien is de distributiesector nog altijd in handen van enkele rijke blanke families, afstammelingen van de vroegere slaveneigenaars en dat tweehonderd jaar na de officiële afschaffing van de slavernij.
Dat het ongenoegen bijzonder diep zit, bleek uit de vastberadenheid van de stakers. Alle bemiddelingspogingen met het departementsbestuur zijn totnogtoe mislukt. President Nicolas Sarkozy beloofde extra steunmaatregelen voor de armste bevolkingsgroepen, maar stuurde toch vooral versterking voor de oproerpolitie. Ook komt de oude, sluimerende eis voor onafhankelijkheid de laatste dagen sterker naar voren. Het Collectif contre l'Exploitation (LKP in het Creools) is erin geslaagd brede lagen van de bevolking achter zich te krijgen. Volgens Condé zijn de mensen zich door de wereldwijde crisis pijnlijk bewust geworden van de afhankelijkheidsrelatie waarin ze vastzitten. De onrust is ondertussen ook overgeslagen naar het naburige Martinique en zelfs naar Réunion, een overzees departement in de Indische Oceaan. (JVC)
Klik voor La crise mondiale a fait voler en éclats le vernis des apparences en Guadeloupe door Maryse Condé
