Er was een tijd dat de schuldenlast van ontwikkelingslanden zoals Mexico of Argentinië de geldmarkten zware koortsaanvallen bezorgde; of dat financiële crises in Oost-Azië, Turkije of de VS de kop opstaken. Al enige jaren moeten Europeanen eraan wennen dat geldcrises losbarsten in de eigen achtertuin.
Intussen gaat er nog maar heel weinig aandacht naar de schuldenlast van vele ontwikkelingslanden. Dat is niet terecht. Want in de hele wereld werken samenlevingen zich in nesten. Tal van landen steken zich immers veel meer in de schulden dan zou moeten.
Voor een goed begrip, in principe is het een goede zaak wanneer overheden geld oriënteren richting investeringen… op twee cruciale voorwaarden. Ten eerste moet het geld gebruikt worden om te investeren in een sociaalecologische economie. Dergelijke economie maakt dat mensen en samenlevingen het beter hebben, en ze blijft binnen de draagkracht van de aarde en haar vele ecosystemen. Ten tweede mogen overheden in geen geval te veel betalen voor dat geld.
Op de twee vlakken loopt het dikwijls grondig mis. Hier focussen we op het feit dat overheden zichzelf – en dus hun burgers - vaak (laten) opzadelen met een overmatige, loodzware kost van investeringen. Een grote oorzaak is het massaal kiezen voor heel onoordeelkundige, peperdure vormen van publiek-private samenwerking of PPS.
Volgens de Wereldbank zijn die goed voor vijftien tot twintig procent van de investeringen in infrastructuur in ontwikkelingslanden. De echte kostprijs van dergelijke PPS-aanpak is, zoals we leerden in de bijdrage Landen en burgers betalen zich blauw aan investeringsgeld, echter nog veel groter dan dat percentage laat vermoeden.
De nefaste gevolgen zijn mee te lezen in de evolutie van de mondiale schuld. Jubilee Debt Campaign noteert een stijging van 11.300 miljard dollar in 2011, of 31,3 procent van het wereldinkomen, tot 13.800 miljard in 2014 of 35,8 procent van het wereldinkomen.
Wie een overzicht wil van waar de schuldenlast meest toeslaat, kan terecht op een overzichtskaart die Jubilee Debt Campaign bijhoudt.
Dirk Barrez
Bronnen
Our interactive view of debt across the planet
The new debt trap
Liste des crises monétaires et financières
Een goed artikel? Interessant nieuws? Schenk vrienden, familie, kennissen of collega’s een gratis abonnement, dan hoeven ze Pala nooit te missen. Gebruik daarvoor het geschenkabonneeformulier – klik hier
