In een wereld die vele boeren tot wanhoop drijft, hebben burgers sleutels in handen om voedsel milieuvriendelijk te laten produceren en boeren daarvan fatsoenlijk te laten leven. Zo kopen Fransen boerderijen en grond voor duurzame landbouw.
Boeren, waar ook in de wereld, hebben dikwijls een moeilijk bestaan: ze dragen loodzware kosten en kampen met magere of zelfs volledig onrendabele opbrengsten. Meer en meer vormt ook de toegang tot voldoende en betaalbare grond een probleem. Dat is zeker het geval voor wie wil starten als nieuwe boer of boerin in de duurzame agro-ecologische of biologische landbouw.
Waarop wachten dan de talloze burgers met een reserve aan ondergewaardeerd spaargeld om met een deel daarvan boerderijen en landbouwgronden aan te kopen? Om ze vervolgens tegen een faire prijs ter beschikking te houden van agro-ecologische boeren? Zo creëren ze een hefboom voor duurzame lokale landbouw en een levendig platteland.
In Vlaanderen komen pogingen in die richting moeilijk – excusez le mot – van de grond. Het Franse Terre de Liens toont nochtans dat het kan om van landbouwgronden nieuwe commons of gemeengoed te maken; nog niet op massale schaal en zeker niet systemisch, maar toch al overtuigend.
Sinds de oprichting in 2003 zijn er 139 boerderijen verworven en in totaal 3000 hectare grond die worden ingezet voor de meest diverse landbouwactiviteiten. De aankoop van negentwintig andere boerderijen wordt onderzocht. Het wijst op een versnellende uitbouw van deze aanpak.
Het financiële fundament voor dit verhaal bieden twaalfduizend burgers. Samen brengen ze nu 55 miljoen euro aan kapitaal in die het mogelijk maken om gronden en boerderijen aan te kopen.
Het goede nieuws is dat dit kan. Tegelijk zijn enig perspectief én relativering noodzakelijk. Terre de Liens beheert nu 3000 hectare… terwijl de landbouwoppervlakte in Frankrijk maar liefst 30 miljoen hectare telt, dat is tienduizend keer meer. Om een werkelijke transitie naar een agro-ecologische voedseleconomie effectief te kunnen ondersteunen, moet deze beweging minstens nog honderden keren sterker worden.
Dirk Barrez
De auteur schreef onder andere de boeken Koe 80 heeft een probleem. Boer, consument, agro-industrie en grootdistributie - gebaseerd op de oorspronkelijke gelijknamige tv-documentaire - en Transitie. Onze welvaart van morgen
Bronnen
Terre de Liens. Un mouvement, trois piliers
Terre de Liens. Chiffres clefs
Terre de Liens: Experiencing and Managing Farmland as Commons
Uw doordachte reacties zijn heel welkom op het emailadres infoATpala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen.
We verwelkomen u graag als steungever - klik hier
Een goed artikel? Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Pala nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
