Bij ons stuiten schoolmaaltijden die Lokaal, Ecologisch en Fair zijn - vandaar LEF – op de juridische hinderpaal dat bij openbare aankopen de laagste prijs moet winnen. Brazilië pakt dat anders aan en geeft deels voorrang aan lokale groenten en fruit. Het zou Europese regeringen kunnen inspireren.
Wervel stelt zich als doel om de volgende vijf jaren zoveel mogelijk het idee en de praktijk van 'Lunch met lef' (LEF: Lokaal-Ecologisch-Fair) in Vlaanderen te laten doordringen. We kregen al heel wat weerklank, maar er zijn nog wel juridische obstakels met het idee-fixe dat bij openbare aankopen de goedkoopste aanbieder wint.
Onze wetgeving is te simplistisch door te kiezen voor de laagste prijs, ongeacht productiewijze (waarbij zowel ecologische als sociale aspecten aan bod komen) en kwaliteit. Met die dwang van de 'laagste prijs' is dan het mooie ideaal van voedselsoevereiniteit wel veraf.
Hoe zit dat in Brazilië?
90 basisscholen in Chapecó
We gaan 's morgens om zeven uur kijken naar het inladen en vertrek van vrachtwagens voor de bevoorrading van basisscholen in Chapecó, een stad in de deelstaat Santa Catarina in Zuid-Brazilië. Cooperfamiliar, een coöperatie van de boerenvakbond Agricultura Familiar, bedient in deze stad 90 basisscholen. 90! Het is het gevolg van een federale wet in 2009. Die stelt dat een deel van de groenten en het fruit voor het Nationaal Programma van maaltijden in schoolverband – basisonderwijs (PNAE) van de gezinslandbouw afkomstig moet zijn.
Lokale projecten hebben voorrang op initiatieven op deelstaatniveau. Producten op deelstaatniveau hebben dan weer voorkeur op herkomst uit de rest van het land. Zo lokaal mogelijk dus.
Sinds 2003 is één van de criteria dat agro-ecologische producten prioriteit hebben. Sommige gemeenten, zoals bijvoorbeeld de miljoenenstad São Paulo, breiden dit uit tot 'op termijn 100 procent agro-ecologisch'. Voor São Paulo tegen 2030. Het betreft een wet voor de aankoop van (liefst zoveel mogelijk verse) producten voor het basisonderwijs.
Sommige deelstaten bepaalden dat de herkomst van producten voor middelbaar onderwijs of hoger onderwijs ook van de gezinslandbouw moet zijn, al dan niet agro-ecologisch. Ook een individuele universiteit kan die beslissing nemen. Zo levert Cooperfamiliar wekelijks aan de nieuwe universiteit van Chapecó.
Luc Vankrunkelsven
Uit het boek: Vankrunkelsven Luc, De kikker die zich niet laat koken, 2018, 170 p., 19 euro
voor info en bestellen - klik hier of klik hier
Een goed artikel? Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Pala nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier