Home

Macau Forum: China wordt belangrijkste handelspartner van Brazilië

Ondanks de wereldwijde economische crisis, die ook hoe langer hoe meer China treft, zijn de handelsrelaties tussen China en de Gemeenschap van Portugeessprekende landen (CPLP) er in 2008 nog fors op vooruit gegaan. Dat blijkt uit cijfers die het secretariaat van het Macau Forum onlangs heeft gepubliceerd. Dat forum met zetel in de voormalige Portugese kolonie Macau op de zuidkust van China wil de relaties tussen beide groeipolen stimuleren. Het is niet verwonderlijk dat Brazilië hoog scoort, maar ook Angola en Mozambique kunnen op toenemende Chinese belangstelling rekenen.

Niet minder dan drie keer hebben de presidenten van China en Brazilië elkaar ontmoet. De handelsstroom van China naar Brazilië was in 2008 goed voor 48,6 miljard dollar. Dit jaar zal China zelfs de leidende rol van de VS overnemen als belangrijkste handelspartner van de Zuid-Amerikaanse reus. Soja, ijzererts en olie zijn goed voor ruim 80 procent van de Braziliaanse uitvoer naar China, maar kennen sinds 2009 wel een terugval in waarde ten gevolge van de daling van de grondstoffenprijzen op de internationale markt. De uitvoer van varkensvlees is door het uitbreken van het Mexicaanse griepvirus voorlopig stilgevallen, maar China blijft wereldwijd de grootste consument van varkensvlees. In april werd nog een nieuw samenwerkingsakkoord getekend op het vlak van de luchtvaartindustrie en de biodieselbrandstof. Braziliës Banco Nacional de Desenvolvimento Económico e Social (BNDES) investeert volop in het gemeenschappelijke Braziliaans-Chinese Centrum voor Vernieuwende technologie, Klimaatverandering en Energie aan de Qinghua Universiteit.

In Angola is China veruit de belangrijkste investeerder in het immense reconstructieprogramma. Spoorwegen, havens en wegeninfrastructuur moeten bijna vanaf nul opnieuw worden opgebouwd. De Chinese Exim Bank heeft al voor 4 miljard dollar leningen toegestaan aan de Angolese overheid. Nutsbedrijf Empresa de Distribuição de Electricidade (EDEL) heeft een akkoord gesloten met de Chinese National Electric Import and Export Corporation (CEIEC) voor de volledige reconstructie van het elektriciteitsnet in het hoofdstad Luanda.

In Mozambique werd China in 2008 de tweede belangrijkste investeerder na Zuid-Afrika. Het Mozambican Centre for Investment Promotion (CPI) onderzoekt momenteel twintig voorstellen tot samenwerking met Chinese firma's. Macau staat nu zelfs in de top-10 van investeerders in Mozambique, dankzij de inbreng van gokkoning Stanley Ho in de Banco Moza. Zijn bedrijf, Geocapital, had in 2007 ook al een meerderheidsaandeel weten te verwerven (ten nadele van Portugese banken) in de grootste bank van Guinee-Bissau, de Banco da África Ocidental (BAO).

Shanghai Urban Construction heeft een contract in de wacht weten te slepen voor de bouw van vier nieuwe voetbalstadions in Angola, prijskaartje 600 miljoen dollar. Eerder had ook de CEIEC vier basketbalzalen gebouwd voor het Afrikaanse kampioenschap basket 2007 in Angola. Dergelijke prestigeprojecten lokken veel kritiek uit omdat ze allemaal zijn gefinancierd met leningen die de schuldenlast van de Afrikaanse landen nog verhogen. Chinese firma's beginnen nu ook de toeristische industrie te ontdekken. (JVC)

Klik voor de volledige tekst van Lucy Corkin (SOAS-Londen) is te vinden op Pambazuka China in Africa Programme

Lees ook

Mexicaanse exporteconomie botst op China

Economisch ontwikkelen via export of via de binnenlandse markt, het is een bijna ‘eeuwige' discussie. De dramatische Mexicaanse ervaring van de jongste decennia stemt tot veel nadenken.
Vele jaren lang mikte Mexico op de ontwikkeling van de eigen economie om meer welvaart te creëren. Tot de ommezwaai van twintig jaar geleden de deuren opende voor de wereldeconomie: handel en investeringen werden vrijgemaakt, geliberaliseerd zoals dat heet. Het land wilde vooral zijn voordeel doen met een vrije toegang tot de grootste economie in de wereld, die van de Verenigde Staten. Hoeksteen van die exportgerichte keuze is de Noord-Amerikaanse Vrijhandelsorganisatie die de VS, Canada en Mexico vormden in 1994.

China: waar is de harmonie gebleven?

In Mao's China was in principe iedereen gelijk. In feite waren de partijbazen met hun privileges beter af, en hadden ook de stedelingen het beter. In het China van Deng Xiaoping begon de kloof tussen arm en rijk, boeren en stedelingen, minderheden en Han-Chinezen snel te groeien. In het China van Jiang Zemin keerde de oude klassenmaatschappij helemaal terug, met tussen de rijken en de armen een vanuit het niets opgekomen middenklasse. In het huidige China is de kans op een sociale explosie zo groot geworden dat de communistische partij Confucius' ideaal over de harmonieuze samenleving heeft omhelsd. De erkenning van het gebrek aan harmonie had niet duidelijker kunnen zijn.

India wil dreigend invloedverlies in Afrika keren

Twee jaar nadat grote concurrent China een topontmoeting met Afrikaanse leiders organiseerde, was het vorige week de beurt aan India om de banden met Afrika nauwer aan te halen.

De allereerste India-Africa Forum Summit van 8 en 9 april in New Delhi kwam er in de eerste plaats omdat het Indiase bedrijfsleven beseft dat het zonder extra inspanningen de concurrentieslag met China aan het verliezen is in de wereldwijde zoektocht naar grondstoffen en energiebronnen. De handel tussen India en Afrika is de laatste vier jaar fors toegenomen tot 30 miljard dollar of goed voor ruim 8 procent van de totale Indiase buitenlandse handel, maar dat is toch nog maar net de helft van het Chinese handelsverkeer met Afrika.

Goedkope Chinese producten op Afrikaanse markten: Chinese handelaren in de straten van Dakar

De Chinese export draait op volle toeren. Nu al zit China op een torenhoge berg spaargeld. Toch zijn er meningsverschillen over de werkelijke economische kracht van dit grote land. De één ziet er een bewijs in dat het zich onstuitbaar ontplooit tot de dominante wereldmacht. Een andere analist wijst erop dat China vooral toch exporteert naar Afrika en ziet dit als een zwaktebod. Voor ‘rijpere' markten zou het Chinese aanbod te weinig voldoen. Analisten en specialisten, gelukkig dat ze er zijn, maar ze verschaffen niet altijd duidelijkheid... en soms zijn ze ronduit fout of creëren ze zelfs verwarring.