De toestand in Zimbabwe wordt met de dag uitzichtlozer. Minstens 800 mensen zijn de voorbije weken gestorven aan cholera en 60.000 anderen dreigen door de epidemie besmet te raken omdat het gezondheidssysteem compleet is ingestort, zuiver drinkwater bijna niet meer te krijgen is en de afvalbergen zich ophopen in de armste wijken. De inflatie heeft ondertussen duizelingwekkende hoogten bereikt, kortom niets werkt nog zoals het hoort. Kritische journalisten en mensenrechtenactivisten worden bedreigd. De bevolking lijdt honger en wacht bang af. Bovendien zit het politieke proces muurvast. De machtsdeling die in september werd afgesproken tussen de ZANU-PF van Robert Mugabe en de politieke oppositie van de Movement for Democratic Change (MDC) heeft totnogtoe niet veel positiefs opgeleverd. De druk op Mugabe om af te treden, neemt toe, maar de 84-jarige chef toonde zich strijdlustiger dan ooit en wist zijn aanhangers er zelfs van te overtuigen dat de cholera-epidemie door de imperialisten werd gebruikt om hem van de macht te verdrijven.
Hoewel de meeste Afrikaanse buurlanden hun kritiek op Mugabe liefst binnenskamers houden, gingen de leiders van Botswana en Kenia de voorbije week een stap verder. Zij spaarden hun kritiek niet en vonden dat Mugabe maar beter meteen zou opstappen. Maandag beschuldigde de Zimbabwaanse minister van Justitie buurland Botswana ervan steun te verlenen aan jongerenmilities van de MDC om gewapenderhand de macht over te nemen in Harare. Dit is een van de ergste crises in het bestaan van de 15 leden tellende SADC, de Ontwikkelingsgemeenschap van Zuidelijk Afrika. Zowel SADC als de Afrikaanse Unie (AU) hebben altijd aangedrongen op een vreedzame dialoog om uit de impasse te geraken. Vooral de vroegere Zuid-Afrikaanse president Thabo Mbeki heeft Mugabe lange tijd de hand boven het hoofd gehouden uit respect voor de rol van Mugabe in de strijd tegen de apartheid in Zuid-Afrika.
Toch gaan er hoe langer hoe meer stemmen op om eventueel met een militaire interventie in te grijpen in Zimbabwe. Een boycot zou het lijden van de bevolking alleen nog erger maken. Vorige week, op een vergadering van de Pan-Afrikaanse denktank CODESRIA in Yaoundé (Kameroen) spraken meer dan 200 Afrikaanse wetenschappers zich uit tégen het idee van een militair ingrijpen. Zij vinden het onaanvaardbaar dat in naam van de mensenrechten en om humanitaire redenen men van buitenaf gewapenderhand zou tussenkomen in Zimbabwe. CODESRIA vindt dat de politieke dialoog alle kansen moet krijgen en dat alleen de bevolking van Zimbabwe op een vreedzame manier uit de impasse kan geraken. Bovendien zou een militaire actie heel zuidelijk Afrika in een militair avontuur meesleuren en iedereen weet hoe het Congo en Somalië vergaan is nadat buurlanden er zich militair gingen mee bemoeien. CODESRIA roept alle politici in Zimbabwe op om het lijden van de bevolking te beëindigen en naar duurzame oplossingen te zoeken. Alleen SADC zou bij dit proces een zinvolle rol kunnen spelen als bemiddelaar. (JVC)
Websites
Klik voor BBC: Zimbabwe-dossier
Klik voor BBC: Zimbabwe-dossier 2
klik voor Pambazuka News: Oproep van CODESRIA over Zimbabwe
klik voor Pambazuka News: Oproep van CODESRIA over Zimbabwe 2
klik voor SADC Buitengewone vergadering staatshoofden Sandton 9 nov 2008