Frans De Clerck, geboren in 1945, is medeoprichter van Triodos Bank België. Hij kreeg deze maand de Burgerschapsprijs van de Stichting P&V. Het was een reden voor hem om stil te staan bij wat het burgerschap verbindt met ondernemen; en om ondernemers op te roepen de transitie naar een nieuwe duurzame economie niet te missen. En dat maakt het interessant voor Pala.
Welke ondernemer verdient de Burgerschapsprijs?
Dat de Burgerschapsprijs dit jaar aan ondernemers wordt uitgereikt, is bijzonder en zet mij ertoe aan om de combinatie van ‘burgerschap’ en ‘ondernemen’ onder de loep te nemen. Economisch zijn we heel afhankelijk van elkaar. Dat maakt van de economie het terrein bij uitstek waar verbondenheid en samenwerken het meest vruchtbaar kunnen zijn.
Intensief samenwerken geeft
mens en economie vleugels
Intensief samenwerken geeft de mens en de economie vleugels, zo leert mijn ervaring als ondernemer en bankier. Want de economie is één groot lokaal en wereldwijd laboratorium van menselijke samenwerking en dus een geweldige kracht voor menselijke en maatschappelijke ontplooiing.
Maar ons huidige economische concurrentiemodel is niet kwalitatief en niet duurzaam genoeg; en goed samenwerken moeten we nog leren.
Maak van goede samenwerking en gezamenlijke verantwoordelijkheid de kern van de economische zaak en de wereld zal er beter, veiliger, menselijker en groener uitzien. De financiële overschotten die de economische productiviteit voortbrengt, zullen beter hun weg vinden naar culturele, sociale en immateriële ontwikkeling. Per saldo zal de hele samenleving meer ontwikkelingskansen en kwaliteit krijgen dan ooit tevoren.
Geld is hierbij een essentieel middel, maar geen doel op zich. Er zijn andere middelen zoals empathie en medemenselijkheid.
Meer ondernemers vinden voldoening
in duurzaam ondernemen
Meer en meer ondernemers vinden voldoening in een evenwichtige combinatie van goed ondernemen en een zinvolle en duurzame bijdrage leveren aan meer levenskwaliteit. Kortom, meer aandacht hebben voor people, planet, prosperity en participation.
Een geschenk zowel als een uitdaging
Op een duurzame manier werk maken van deze combinatie was voor mij als bankier zowel een geschenk als een uitdaging.
Het geschenk is de voldoening die ik nog elke dag ervaar.
De uitdagingen zijn talrijk, zoals een doodlopend spoor in het traditionele bankwezen durven verlaten; risico nemen, vernieuwing omarmen en out of the box denken en doen; van klein vertrekken en stelselmatig en met doorzettingsvermogen uitbouwen; draagvlak zoeken bij klanten maar ook bij ngo’s, burgerbewegingen en het middenveld…
Er zijn ook structurele uitdagingen, en dat vraagt om gestalte te geven aan structuren zoals die van Triodos Groep en aan samenwerkingsverbanden zoals de Global Alliance for Banking on Values.
En tot slot, niet doorschieten of uit de bocht gaan bij succes en een grotere schaal; op mensenmaat blijven leiding geven, besturen, opleiden; adviseren met aandacht, inlevingsvermogen, gevoel en de wil om resultaat te boeken.
Het zijn zienswijzen, werkwijzen en krachten die ik bij veel ondernemers aanwezig zie. Maar ze zouden nog meer kunnen worden gebruikt om duurzame en maatschappelijke projecten op te zetten.
Wakkere en duurzame ondernemers kunnen het verschil maken door hun medewerkers, klanten, leveranciers en aandeelhouders beter en op een structurele manier te betrekken bij de ontplooiing van hun activiteiten. Want vrije, gelijkwaardige en geëmancipeerde burgers willen nu, meer dan ooit, invloed uitoefenen, ook in het gebied van de economie.
Oproep aan ondernemers
Daarom durf ik een oproep doen aan kleine en grote ondernemingen om het enge eigenbelang te overstijgen. Neem consumenten en burgers op een duurzame wijze als partners mee in jullie verhaal en bedrijf zelf ook meer sociale economie.
Ondernemers, jullie kunnen van duurzaam en verantwoordelijk ondernemen de kern van de zaak maken, jullie handelsmerk.
Ondernemers, mis de transitie
naar deze nieuwe duurzame economie niet
De mogelijkheden zijn veelvuldig. Zet technologische ontwikkelingen volop in voor lokale groene energieproductie, hergebruik van grondstoffen en een duurzame organisatie van logistiek en mobiliteit. Maak van sociale netwerken kanalen die waarde toevoegen. Verschaf dienstverlening bij peer to peer ontwikkelingen en de deeleconomie. Associeer u met gelijkgezinde ondernemers en zorg zo voor duurzame productie en distributieketens. Versterk uw interne organisatie door medewerkers zowel individueel als gezamenlijk te laten participeren in uw beleid. Versterk uw bedrijfscultuur door sociale, ecologische, culturele en ethische elementen te integreren. Dit stimuleert de creativiteit en die hebt u nodig voor innovatie en, niet te vergeten, voor uw bijdrage aan de beschaving.
Als ‘duurzaam ondernemen’ een gat in de markt is, dan ik heb ik er niets op tegen dat dit gat wordt opgevuld met oprecht duurzame producten en diensten. Ondernemers, mis de transitie naar deze nieuwe duurzame economie niet.
Er zijn tegenwoordig wereldwijd, ook in dit land, bedrijfsleiders die hun strategie verbinden met de grote mondiale vraagstukken. Zo hebben wij er meer nodig. Bedrijven en hun aandeelhouders beschikken over een rijkdom van activa, infrastructuur en bedrijfsmiddelen en zij kunnen een beroep doen op getalenteerde medewerkers. Samen kunnen zij in permanente dialoog de balans oefenen van het ik en het wij.
Zij kunnen zich onderling en met overheden associëren om de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen – de opvolgers van de vroegere millenniumdoelen - te realiseren die wij ons als samenleving stellen.
Als wij ons als burger, als ondernemer, als bankier en vooral als mens in zo’n transitie kunnen inschrijven, dan voegen wij allen waarde toe aan het uitgebreid bruto binnenlands product dat niet noodzakelijk kwantitatief maar vooral kwalitatief zal groeien. Zo bevorderen wij ook de zo noodzakelijke vrede en samenhang in onze gemeenschappen, in onze ondernemingen en in onze economie. Open samenwerking is ook de beste remedie tegen angst en terreur.
Plus est en vous!
Ondernemers, maak van uw menselijk en economisch potentieel een sociale kracht! Plus est en vous! Klinkt deze oproep idealistisch? Ja, volmondig. Ik kan mij niet indenken hoe een duurzaam ondernemer zonder idealisme zou kunnen.
Frans De Clerck
Frans De Clerck (1945) kreeg begin december de Burgerschapsprijs 2015 van de Stichting P&V. Hij is medeoprichter en voormalig directeur van Triodos Bank België, initiator van de Global Alliance for Banking on Values, nu bestuurder van de Stichting Administratiekantoor Aandelen Triodos Bank.
Een goed artikel? Schenk rienden, familie, kennissen of collega’s een gratis Pala abonnement, gebruik daarvoor het geschenkabonneeformulier – klik hier
