In Zuidoost-Azië heeft men lang gedacht dat het coronavirus de regio links liet liggen. Door snel de grenzen te sluiten ontsnapte een groot deel van het gebied vorig jaar relatief ongeschonden aan de eerste pandemiegolf. Maar recente uitbraken met nieuwe varianten, bijeenkomsten in strijd met coronavirusregels en vaccintekorten nopen tot bezorgdheid. Hoewel het aantal besmettingen en doden lager is dan de pieken elders in de wereld, menen gezondheidsdeskundigen dat het ergste misschien nog moet komen en de uitbraken een waarschuwing zijn dat vaccins gelijkmatiger moeten worden verdeeld ( https://www.ipsnews.net/2021/02/ip-vaccine-imperialism-cause-death-suffering-delay-recovery/ ).
"Het is heel goed mogelijk dat vanwege de ongelijkheid die we beginnen zien bij de toegang tot vaccins, het epicentrum van de pandemie zal verschuiven", zegt Teo Yik Ying, professor aan de Saw Swee Hock School of Public Health van de National University in Singapore.
Hij dacht niet dat de recente uitbraak in Singapore te wijten was aan het niet naleven van de gezondheidsmaatregelen, maar meent dat het wellicht werd veroorzaakt door de agressievere aard van de nieuwe stam B.1.617, die voor het eerst is ontdekt in India. "De verdediging die we hebben ingesteld en die het afgelopen jaar heel goed heeft gewerkt, lijkt nu te worden doorbroken door het coronavirus", zei hij. “Het is de snelheid die beangstigend is. We hebben gezien hoe we vier generaties van verspreiding hebben gekregen in een periode van 10 dagen. In vergelijking tot vorig jaar, is het een heel andere situatie”, concludeerde hij. ( https://www.theguardian.com/world/2021/may/24/south-east-asian-countries-battle-covid-resurgence-amid-lack-of-vaccines?CMP=Share_iOSApp_Other )
Zelfs in Taiwan, het land dat algemeen geroemd wordt als best beveiligde van Zuidoost-Azië, steeg het aantal besmettingen en dodental recent, omdat de zich verspreidende Covid-uitbraak na twee weken van zachte lockdown-maatregelen geen tekenen van ophouden vertoonde. Gezondheidsautoriteiten meldden een recordaantal van 21 doden en 320 nieuwe bevestigde binnenlandse gevallen.
Ook Vietnam en Singapore - beide alom geprezen om hun succes bij het beheersen van het coronavirus - haasten zich nu om clusters in te dammen en hebben lockdown-maatregelen ingevoerd.
Langzame vaccinatiecampagnes
Terwijl Singapore een kwart van zijn bevolking van 5,7 miljoen inwoners volledig heeft gevaccineerd, verlopen vaccinatiecampagnes elders in de regio veel langzamer. Thailand heeft minder dan 1,5 procent van de bevolking volledig gevaccineerd, terwijl slechts 2,88 procent van de mensen in Maleisië beide prikken heeft gekregen. Zo bewijst Singapore - waar zowel de lokale bevolking, buitenlandse inwoners en arbeiders het vaccin kregen - opnieuw zijn reputatie als veilige stad, geschikt als financieel en medisch centrum in de regio ( https://thethaiger.com/coronavirus/covid-19-updates-from-southeast-and-south-asia ).
Vietnam, dat in sommige districten lockdowns heeft opgelegd in een poging om nieuwe clusters in te dammen, heeft minder dan 1 procent van zijn bevolking volledig gevaccineerd. De recente uitbraak sinds eind april heeft geleid tot meer dan 2.000 nieuwe gevallen - bijna 40 procent van de 5.119 cumulatieve infecties die in het land zijn ontdekt sinds het begin van de pandemie.
In Maleisië worden veld-ICU's geïnstalleerd om het hoofd te bieden aan de toename van het aantal ernstig zieke patiënten. Maleisië heeft sinds 30 mei een volledige lockdown ingesteld. Het land is zwaar getroffen: van de bijna 2.800 geregistreerde Covid-19 sterfgevallen in het land van 32 miljoen, is meer dan 40 procent in mei gestorven ( https://www.bangkokpost.com/world/2125051/malaysia-imposes-lockdown-as-southeast-asia-battles-virus-surge ).
Ook het aantal besmettingen in Thailand is sinds 1 april meer dan verviervoudigd. Infecties hadden zich verspreid via overvolle gevangenissen, dichtbevolkte (sloppen)wijken in de hoofdstad en op bouwplaatsen waar voornamelijk buitenlandse (en vaak illegale) arbeiders uit buurlanden het zware werk leveren waarvoor Thai de neus ophalen.
COVAX
Bovendien, zo blijkt nu, heeft Thailand geen Plan B. Het is een van de weinige landen die zich niet hebben aangesloten bij het COVAX-initiatief van de WHO om vaccins tegen gereduceerde prijzen aan te kopen.
COVAX ( https://thediplomat.com/2021/01/southeast-asia-covid-19-vaccine-coverage-a-long-way-off-report/ ) heeft voorlopige overeenkomsten bereikt om in totaal 336 miljoen ladingen vaccins te leveren aan 131 landen. Van de 10 Zuidoost-Aziatische landen staan alle, behalve Thailand, in de rij om in het eerste en tweede kwartaal van dit jaar in totaal 32.310.600 miljoen doses via COVAX te ontvangen, onder verschillende voorwaarden. De voorlopige toewijzingen zijn als volgt:
- Brunei 100,800
- Cambodia 1,296,000
- Filipijnen 5,617,800
- Indonesië 13,708,800
- Laos 564,000
- Maleisië 1,624,800
- Myanmar 4,224,000
- Singapore 288,000
- Vietnam 4,886,400
Aanvankelijk werd geklaagd over de trage uitrol van vaccins via COVAX, maar de vertragingen beginnen op te lossen. Indonesië verwelkomde op 8 mei 1,3 miljoen doses van het via COVAX verkregen Astra-Zeneca-vaccin, waarmee het totale aantal ontvangen doses op 6,4 miljoen komt. Maleisië verwachtte eind mei 11,7 miljoen doses te ontvangen. De Filippijnen ontvingen 2 miljoen doses van het Astra-Zeneca-vaccin op 8 mei en de eerste batch van 193.050 Pfizer-vaccins, die oorspronkelijk in februari zou worden geleverd, op 10 mei. BioNTech kondigde ook op 10 mei aan dat het een nieuwe productiefaciliteit in Singapore zal opzetten als de Azië-Pacific vaccinhub van het bedrijf.
Aan het huidige tempo van de uitrol van vaccins voorspelt de Economist Intelligence Unit dat "het grootste deel van de volwassen bevolking in geavanceerde economieën medio 2022 zal zijn gevaccineerd. Voor middeninkomenslanden zal deze tijdlijn zich uitstrekken tot eind 2022 of begin 2023. Voor armere economieën zal massale immunisatie nodig zijn tot 2024, als het al gebeurt" ( https://www.economist.com/asia/2021/05/15/a-worrying-new-wave-of-covid-19-is-hitting-south-east-asia )
ASEAN-reactie op Covid-19
Hoewel ASEAN een reeks bijeenkomsten heeft belegd over hoe om te gaan met de pandemie, ook met externe partners zoals de Verenigde Staten, China en de Europese Unie, is er weinig collectieve actie geweest. Diplomatiek heeft de crisis de centrale rol van ASEAN in regionale zaken nog maar eens in vraag gesteld. Vooral naar aanleiding van de staatsgreep in Myanmar en de ASEAN-top van 24 april werd het gebrek aan leiderschap van ASEAN overduidelijk. De covid crisis heeft bovendien tot het aflasten van verschillende belangrijke ASEAN-bijeenkomsten geleid.
In Zuidoost-Aziatische landen is het aantal Covid-19-infecties opnieuw toegenomen. De twee grootste landen met een moslimmeerderheid - Indonesië en Maleisië - staan voor een bijzondere uitdaging om infecties onder controle te houden en reizen na ramadan tijdens de Eid-al-Fitr-vakantie te beperken. Indonesië stelde van 6 tot 17 mei een verbod in op binnenlandse reizen, wanneer miljoenen mensen traditioneel naar huis terugkeren om het einde van de ramadan te vieren. De Indonesische politie zei op Twitter echter dat meerdere personen al hadden geprobeerd het reisverbod te omzeilen. Maleisië kondigde op 12 mei ook een verbod op binnenlandse reizen aan tot 7 juni. De landelijke Movement Control Order (MCO) van het land verbiedt alle vormen van sociale bijeenkomsten en beperkt de moskeecapaciteit tot 50 mensen. Het is nog te vroeg om te zeggen of niet-naleving van deze bewegingsbeperkingen zal leiden tot een toename van het aantal gevallen, maar de Indonesische gezondheidsdiensten noteerden vorig jaar een 69 procent toename van Covid-19-gevallen na de Eid-al-Fitr-vakantie.
Vluchtelingen
In Cox's Bazar, Bangladesh, waar bijna 900.000 Rohingya-vluchtelingen leven in de grootste en meest dichtbevolkte cluster van vluchtelingenkampen ter wereld, is het aantal gevallen de afgelopen twee maanden aanzienlijk gestegen, benadrukt UNHCR. “Op 31 mei zijn er meer dan 1.188 gevallen bevestigd onder de vluchtelingenpopulatie, en meer dan de helft van deze gevallen alleen al in mei”, vertelde de woordvoerder van het bureau aan journalisten. "We hebben ook een zorgwekkende toename gezien van het aantal gevallen van COVID-19 onder vluchtelingen en asielzoekers in Nepal, Iran, Pakistan, Thailand, Maleisië en Indonesië", zei hij ( https://news.un.org/en/story/2021/06/1093162 ).
De recente uitbraak in India voedt deze angsten en beïnvloedt het officiële beleid inzake de beperking van Covid-19 in Zuidoost-Azië. De Filippijnen, Thailand, Maleisië, Singapore en Indonesië hebben allemaal gevallen geïdentificeerd van de nieuwe zogenaamde "dubbele mutant"-variant van het virus die voor het eerst is ontdekt in India. Veel landen in de regio hebben buitenlandse aankomsten uit India en buurlanden Bangladesh, Pakistan en Nepal geblokkeerd. Of de nieuwe variant de verspreiding van nieuwe gevallen in Zuidoost-Azië zal verergeren, valt nog te bezien, maar het vooruitzicht is zorgwekkend. Laos meldde zijn eerste Covid-gerelateerde dood op 9 mei, meer dan een jaar na de pandemie. Het cumulatieve aantal gevallen van Cambodja per hoofd van de bevolking is met een derde gestegen tot 115 per 100.000 inwoners. Op 12 mei registreerde Maleisië zijn hoogste aantal dagelijkse gevallen in meer dan drie maanden, met 4.765 nieuwe gevallen, en het hoogste dagelijkse dodental van de hele pandemie, met 39 doden.
Overzicht per land
Brunei
Brunei heeft de verspreiding van Covid-19 met succes in bedwang gehouden en is begonnen met het openen van reisroutes met andere landen in Zuidoost-Azië. Scholen en gebedshuizen zijn sinds juli 2020 open, terwijl bedrijven en restaurants geleidelijk weer opengaan. Het succes van Brunei kan worden toegeschreven aan de snelle en drastische reisbeperkingen, uitgebreide tests en strikte quarantaineregels. Het kleine land heeft mogelijk ook geprofiteerd van het delen van grenzen met Maleisië, dat tot voor kort het virus redelijk in bedwang hield. Brunei begon zijn vaccinatieprogramma in april, later dan de meeste landen, maar lijkt op schema te liggen om eind 2021 zeventig procent van de bevolking te vaccineren.
Cambodja
Cambodja heeft weinig besmettingen en tot voor kort nul doden gemeld, ondanks de zwakke gezondheidsinfrastructuur en een aanvankelijk trage reactie. De locatie van Cambodja kan een rol hebben gespeeld in het succes ervan, aangezien het land wordt omringd door Vietnam, Laos en Thailand, die het virus allemaal relatief goed onder controle hadden voor het grootste deel van 2020. In de tweede helft van het jaar ging de regering door met plannen om de economie te heropenen, nadat ze gebedshuizen, scholen en veel bedrijven had heropend en enkele vluchten had hervat.
In november en bij het eerste geval van gemeenschapsverspreiding in december, stelde Cambodja opnieuw enkele reis- en verzamelbeperkingen in. Het aantal geïmporteerde gevallen steeg licht in januari toen 'gastarbeiders' terugkeerden uit Thailand als gevolg van een uitbraak daar. Het aantal gemeenschapstransmissies steeg eind februari en is nog niet volledig onder controle. Lockdowns in april veroorzaakten een voedselcrisis toen inwoners van Phnom Penh hun woning niet mochten verlaten en markten werden gesloten. Premier Hun Sen heeft onlangs zijn aandacht gericht op het veiligstellen van voldoende vaccindoses en heeft beloofd dat ze gratis zullen zijn.
Indonesië
Indonesië had tot voor kort het grootste aantal gevallen van coronavirus in Zuidoost-Azië. Terwijl de Indonesische centrale regering de samenkomst- en reisbeperkingen is blijven versoepelen, ondanks het snel toenemende aantal gevallen en sterfgevallen, begonnen lokale leiders met het opnieuw instellen van lockdowns, met name in Jakarta. Het land lijkt het afvlakken van de curve op te willen geven ten gunste van het heropenen van de economie. Maar internationale bronnen hebben bevestigd dat de economie blijft krimpen.
President Joko "Jokowi" Widodo heeft onlangs aangekondigd dat alle Covid-19-vaccins gratis zullen zijn voor Indonesiërs. Hij is proactief geweest in het veiligstellen van doses, maar verzet zich tegen de wereldwijde trend om eerst vaccins aan senioren te verstrekken. Opslag en distributie zal echter moeilijk zijn omdat Indonesië voor ernstige uitdagingen staat met bureaucratie, corruptie, koeling, infrastructuur en geografie, die allemaal al hebben bijgedragen tot een langzame uitrol. Als eerste land na China begon Indonesië midden januari zijn vaccinatieprogramma met het toedienen van het Sinovac-vaccin.
Laos
Laos, het meest ingesloten land in Zuidoost-Azië, meldde zijn eerste Covid-19-dode pas op 9 mei 2021, meer dan een jaar na de start van de pandemie. Het land slaagde erin een grote uitbraak meer dan een jaar te vermijden, mede dankzij de relatief kleine bevolking (van 7,3 miljoen) en ligging tussen buren die toen nog met succes het virus onder controle hadden. Maar het aantal nieuwe gevallen in Laos is sinds april 2021 aan het versnellen. De stijging zou het onderontwikkelde gezondheidszorgsysteem van het land ernstig op de proef kunnen stellen. In een poging om de economie te stimuleren, heeft Laos het reizen naar andere landen in Zuidoost-Azië verboden en moedigde het binnenlands toerisme aan.
Maleisië
De eerste reactie van Maleisië op de uitbraak was nonchalant en werd bemoeilijkt door een abrupte regeringswisseling toen premier Mahathir Mohamad aftrad en Muhyiddin Yassin aan de macht kwam met een flinterdunne meerderheidscoalitie. Maleisië zag al snel enkele gevallen in de eerste maanden. Nadat Muhyiddin aantrad, legde de regering medio maart 2020 landelijke beperkingen op aan het openbaar verkeer. Die werden geleidelijk weer versoepeld.
Maar een onbeperkte campagne tijdens de verkiezingen in Sabah in september 2020 leidde tot een kettingreactie van overdracht in de gemeenschap die begin 2021 nog niet onder controle was. De koning van Maleisië kondigde in januari een ingrijpende noodtoestand aan die het parlement en de politieke activiteiten opschort tot augustus. Hierdoor krijgt premier Muhyiddin uitstel terwijl zijn regering steeds onstabieler wordt.
Sinds mei 2021 kent Maleisië een exponentiële toename van nieuwe Covid-19-infecties, met dagelijks recordaantallen. Het land bevindt zich nu in wat ambtenaren een 'totale lockdown' noemen. Alleen essentiële bedrijven mogen open blijven, zoals supermarkten en klinieken. Scholen zijn gesloten. Reizen tussen de meeste delen van het land was al maanden verboden.
Myanmar
Myanmar registreerde tot augustus 2020 enkele van de laagste aantallen in de regio. Maar het aantal infecties nam de afgelopen maanden snel toe, eerst als gevolg van een uitbraak in de deelstaat Rakhine en vervolgens tijdens het houden van nationale verkiezingen op 8 november.
De staatsgreep van 1 februari door Senior General Min Aung Hlaing heeft de reactie van het land op Covid-19 bemoeilijkt, aangezien veel eerstelijns gezondheidswerkers zijn gestopt met werken en zich aangesloten hebben bij de campagnes van burgerlijke ongehoorzaamheid (CDM) om te protesteren tegen het militaire bewind. Na de staatsgreep zijn de voedsel- en brandstofprijzen gestegen. De gewelddadige repressie treft hard een economie die al haperde als gevolg van de pandemie. Hoewel de junta bevestigde dat het Covid-19-vaccinatieprogramma zal worden voortgezet, is het testen ingestort en is de junta gestopt met het opvolgen van of reageren op de pandemie.
"We zullen ervoor zorgen dat de verspreiding van het virus zo snel mogelijk wordt ingeperkt", aldus de minister op de staatsomroep MRTV, daarbij verwijzend naar een toename van gevallen langs de grens met Thailand. Sinds 27 april heeft Myanmar de toegang van bezoekers uit buurlanden India en Bangladesh verboden. Binnenlandse vluchten tussen Yangon en ten minste vijf steden zijn voor ten minste twee weken opgeschort, en in sommige townships worden beperkingen opgelegd om de toename van Covid-gevallen te voorkomen.
Filippijnen
De Filippijnen zijn, na Indonesië, het zwaarst getroffen door de Covid-19 uitbraak in Zuidoost-Azië. Een eerste piek van besmettingen en doden viel in augustus 2020 te noteren. In het hele land werd geprotesteerd tegen banenverlies en voedseltekorten, demonstraties die de regering hardhandig poogde neer te slaan.
Ambtenaren schreven de nieuwe piek toe aan de versoepeling van een aantal mobiliteitsbeperkingen waardoor mensen weer aan het werk konden. De nationale overheid heeft de beheersing van de pandemie grotendeels overgelaten aan de lokale autoriteiten. Daardoor wordt een inconsistente beleidsreactie en een ongelijkmatig economisch herstel zichtbaar. De Filippijnen kenden in 2020 een krimp van 9,6 procent van het bbp, de diepste economische malaise in Zuidoost-Azië.
De regering is begonnen met de voorbereidingen voor een uitrol van het vaccin, maar het trage tempo voor het verkrijgen van doses heeft ertoe geleid dat vaccintsaar Carlito Galvez Jr. een tijdlijn van drie tot vijf jaar heeft aangekondigd om 60 tot 70 miljoen van de 108 miljoen inwoners van het land te vaccineren.
In maart 2021 is een nieuwe lockdown opgelegd in en rond Manilla omdat ziekenhuizen worstelen om de crisis het hoofd te bieden.
Singapore
Singapore slaagde er aanvankelijk in het virus in te dammen door snelle tests, uitgebreide contactopsporing en verplichte, goed afgedwongen quarantaines. Singapore was, deels via de Temasek Foundation, het eerste Zuidoost-Aziatische land met overcapaciteit en het vermogen om hulp aan buren te leveren. "Vanuit het oogpunt van buitenlands beleid hebben we nu testkitdiplomatie. Wat de wereld moet doen, is om best practices te delen, om snel testkits, vaccins en antivirale middelen te ontwikkelen", zei minister van Buitenlandse Zaken Vivian Balakrishnan op 10 maart 2020.
Maar toen kreeg de stadstaat te maken met een sterke toename van het aantal covid-gevallen dat verband hield met onhygiënische en overvolle slaapzalen voor buitenlandse arbeiders. Sindsdien heeft het de curve afgevlakt met de hulp van een innovatieve mobiele app voor het traceren van contacten genaamd TraceTogether. 'Gastarbeiders' blijven evenwel onevenredig veel last hebben van infecties.
De regering wou de stadstaat eind 2020 'heropenen', maar de recente wereldwijde opflakkering heeft de implementatie vertraagd.
Thailand
Thailand bevestigde zijn eerste geval van Covid-19 op 13 januari 2020 en werd het eerste land na China dat dit deed. Tot voor kort deed Thailand het relatief goed in de strijd tegen de coronaviruscrisis met een snelle afsluiting, een effectieve uitrol van contacttracering, een al sterk gezondheidszorgsysteem en een brede campagne voor het dragen van maskers.
Thailand zal naar verwachting echter de ergste economische gevolgen in de regio ondervinden vanwege zijn overweldigende afhankelijkheid van buitenlands toerisme. Ook prodemocratische protesten in Bangkok hebben voor sociale onrust gezorgd. De (militaire) regering heeft de maandenlange protestbeweging pogen neer te slaan, daarbij verwijzend naar het verhoogde risico op verspreiding van Covid-19. Het leek alsof de regering zich meer bezighield met het stoppen van de roep om hervormingen dan met de volksgezondheid.
Het aantal coronagevallen steeg evenwel in december 2020 na een uitbraak van Covid-19 onder de vissersgemeenschap van voornamelijk Burmese inwijkelingen in Samut Sakhon, en het land heeft snel opnieuw de lockdown-maatregelen ingevoerd. Thailand kreeg in maart en april te kampen met een derde golf van infecties ontstaan in exclusieve bars en 'strip clubs' in Bangkok, die zich in de periode van het Thaise Songkran-nieuwjaar heeft verspreid naar 62 van de 77 provincies van het land.
Een peiling in mei 2021 toonde een sterke stijging van de terughoudendheid bij het Thaise publiek om het vaccin te nemen. Deze daling van het vaccinvertrouwen lijkt grotendeels voort te komen uit de perceptie dat de overheid de uitrol van het vaccin op weinig efficiënte en corrupte wijze aan het organiseren is.
Oost-Timor
Timor-Leste heeft, ondanks de aanvankelijke vrees dat zijn zwakke gezondheidsinfrastructuur een uitbraak van Covid-19 niet zou kunnen opvangen, het virus effectief onder controle sinds maart 2020. Na de aankondiging van de noodtoestand heeft de regering het reizen van en naar Timor sterk beperkt.
In februari keurde de regering in Dili een nationaal vaccinatieplan goed. Een kleine uitbraak van gemeenschapsoverdracht in maart 2021 zorgde ervoor dat de regering de hoofdstad op slot deed, terwijl er bovendien ernstige overstromingen waren. April stelde nieuwe uitdagingen voor de pandemische reactie van het land: Oost-Timor registreerde zijn eerste dodelijke slachtoffer van Covid-19 op 6 april 2021.
Vietnam
Vietnam wordt alom geprezen omdat het vorig jaar het aantal infecties laag hield. Het is ook een van de eerste Zuidoost-Aziatische landen die reeds begin april 2020 begonnen met de hulpverlening aan regionale en internationale partners, nadat het zijn binnenlandse productie van medische benodigdheden en door de WHO goedgekeurde Covid-19-testkits had opgevoerd. Vietnam is naar verluidt een van de vijf landen met exportklare kits.
De regering heeft de export van medicijnen die worden gebruikt om het virus te behandelen evenwel opgeschort om voldoende preventieve en curatieve voorraden in Vietnam zelf te garanderen. De gevallen van Covid-besmettingen zijn de afgelopen maanden immers meer dan verdubbeld. Buitenlandse aankomsten op sommige luchthavens zijn opgeschort en sociale afstand in Ho Chi Minh-stad is verplicht sinds 31 mei. Publieke samenkomsten van meer dan 10 personen zijn verboden. Winkels, restaurants en religieuze activiteiten zijn tot nader order gesloten of opgeschort, aldus de stad in een verklaring.
Jan Servaes
De auteur was UNESCO-Chair in Communication for Sustainable Social Change aan de University of Massachusetts, Amherst. Hij doceerde ‘internationale communicatie’ en ‘communicatie voor sociale verandering’ in Australië, België, China, Hong Kong, de V.S., Nederland en Thailand, naast verschillende korte projecten aan ca. 120 universiteiten in 55 landen. Jan Servaes is hoofdredacteur van het Springer ”Handbook of Communication for Development and Social Change’' (2020).
Voor meer informatie:
https://www.csis.org/programs/southeast-asia-program/southeast-asia-covid-19-tracker-0
https://www.who.int/southeastasia/
https://www.worldometers.info/coronavirus/weekly-trends/#weekly_table
https://news.un.org/en/news/region/asia-pacific
https://thediplomat.com/2021/01/southeast-asia-covid-19-vaccine-coverage-a-long-way-off-report/
https://coronavirus.jhu.edu/vaccines
Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom
op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Pala vzw – Leuven.
Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier
Een goed artikel? Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Pala nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
