Het Agroecologiacongres had de naam om vooral een treffen van professoren en studenten te zijn. Daar kwam duidelijk verandering in. Ik ontmoette ook heel wat boeren, die vanuit hun praktijk konden spreken, maar vooral vele jonge neo-ruralisten.
Er zijn 10.000 planten die we kunnen eten.
Daarvan gebruiken we er maar 150.
Voor 85 procent eten we rijst, tarwe, maïs en aardappelen
De nieuwe opleidingen agro-ecologie van technische landbouwscholen tot universiteiten hebben hun doel niet gemist. Agro-ecologie beroert zowel wetenschappers, studenten, feministen, 'eters', boeren en tal van bewegingen. Het is de kunst om deze met elkaar aan de praat te krijgen.
Clara Brandão
Het valt op dat vele sprekers in de grote debatten vrouwen zijn. Sterke vrouwen. Neem nu het debat over “Agro-ecologie, gezondheid en voeding”. Alleen maar vrouwen! Bekende figuren uit de Braziliaanse televisiewereld en Clara Brandão. Brandão, zo mogelijk nog bekender.
Interessant dat deze geanimeerde ronde tafel gevoerd wordt op het moment dat ik vanuit Brussel allerlei onheilsberichten binnenkrijg: de Europese Commissie bezwijkt voor het immense lobbywerk van de chemische industrie en dreigt eind dit jaar de toelating voor het gebruik van glyfosaat (vooral bekend als Monsanto's Roundup) met vijf jaar te verlengen. 't Ja, de lobbyisten van de industrie hebben nu eenmaal veel macht in Washington DC, Brasília, Brussel. Ze zitten overal waar de beslissingen vallen, maar Brussel is het ergste. Niemand weet of er nu in de hoofdstad van Europa 15.000 of 30.000 lobbyisten zitten.
Agro-ecologie deint uit, vooral door horizontale dialoog. Door vragen te stellen ook. Sterke vragen die de hegemonie van de voedings- en chemische zaadindustrie pijn (kunnen) doen. Ook aan andere gesprekstafels wordt opgeroepen tot rebellie. Culinaire en anderssoortige rebellieën. Een woord dat hier ook vaak valt, is 'spiritualiteit'. Spirituele rebellie dus. Op het bord en in andere dagelijkse praktijken.
Eén spreekster eindigt met een gekend citaat van Paulo Freire: “O mundo não é, o mundo está sendo” (letterlijke vertaling: “De wereld is niet, de wereld is zijnde/wordende – gebeurt.”)
PANCs
'Vergeten groenten' worden hier in Brazilië PANCs genoemd: 'Plantas Alimentícias Não Convencionais/Niet-conventionele eetbare planten'. Wat vreemd, zo'n negatieve term voor zo'n wondere wereld! Zou het niet beter zijn om ze 'traditionele' (vergeten) planten te noemen? 'Vergeten groenten', die ook bij ons herontdekt worden. VELT trekt in deze bewustwording vooral de kar.
In Brazilië gaat het om honderden regionale planten. Bij ons in België gaat het om hooguit enkele tientallen groenten. Georgeton Soares Ribeiro Silveira van EMATER Minas Gerais geeft een interessante uiteenzetting over het herontdekken van de enorme rijkdom aan regionale planten en kruiden.
Camila Cembrola Teles van de UnB, de universiteit van Brasília, voegt er aan toe dat er 10 jaar geleden voor biologische landbouw amper 10 studenten in de aula zaten. Nu is alles volzet, zoals dit auditorium, waar we nu verzameld zijn. Het is veel te klein! Velen zitten op de grond. Het zou inderdaad 10 jaar geleden niet waar geweest zijn. Er leeft een algemene interesse om de monocultuur en het vergiftigd eten van elke dag te vermijden. Het is dan ook moeilijk om nog iets in de supermarkt te vinden dat geen resten van glyfosaat bevat.
De man van Emater haalt een publicatie van de FAO, de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties, aan: “Er zijn 10.000 planten die we kunnen eten. Daarvan worden er maar 150 gebruikt. 85 procent van de wereldconsumptie bestaat uit rijst, tarwe, maïs en aardappelen.”
Luc Vankrunkelsven
Info boek: Vankrunkelsven Luc, De kikker die zich niet laat koken, 2018, 170 p., 19 euro
voor info en bestellen - klik hier of klik hier
Een goed artikel? Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Pala nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier