De wereld maakt zich de jongste jaren dan toch kopzorgen over het sterk stijgende verbruik van schaarse grondstoffen. Die megatrend riskeert soms voor problemen met de bevoorrading te zorgen en hindert in grote mate de transitie naar duurzaamheid.
Bij ongewijzigde koers is
grondstoffenverbruik verdubbeld in 2050
Al in 1972 wees het rapport De grenzen aan de groei het groeiende verbruik van grondstoffen aan als een megatrend met op termijn zware gevolgen. Het duurt 35 jaar vooraleer binnen het Milieuprogramma van de Verenigde Naties (UNEP) het International Resource Panel aan de slag gaat. Pas in 2017 verschijnt het IRP-rapport Assessing Global Resource Use. Als de wereld dezelfde grondstoffenkoers blijft varen, verdubbelt het verbruik ervan tegen 2050. Dat is vooral zo in rijke landen die een tienmaal grotere honger naar grondstoffen vertonen dan arme landen. Niet verwonderlijk raken in dat geval de planetaire grenzen alsmaar verder overschreden.
In België wilde het Federaal Instituut voor Duurzame Ontwikkeling (FIDO) weten wat de impact is van de toenemende schaarste van belangrijke grondstoffen op het behalen van de duurzame ontwikkelingsdoelen. Het Instituut voor Duurzame Ontwikkeling van Bernard Mazijn kreeg de opdracht om dat te onderzoeken.
Is de bevoorrading verzekerd?
Een eerste conclusie luidt: onder bijna 50 grondstoffen zal de Europese Unie ‘zo goed als zeker’ problemen kennen met de bevoorrading in zeldzame metalen, aardolie en bodemgebruik – die laatste zorgt voor vele hernieuwbare grondstoffen. Omgekeerd kunnen we voor Lithium, Kobalt, Platinum en zand rustig op beide oren slapen.
Wat zijn de gevolgen voor duurzaamheid?
Hiermee staan we maar aan het begin van de studie. Dan is het specificeren wat dit betekent voor de Belgische economie en welke invloed hiervan uitgaat op de economische, ecologische en sociale veerkracht. Verder wordt onderscheid gemaakt voor diverse soorten economische activiteiten.
Uiteindelijk is het zoeken naar het verband met elk van de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen, de zogenaamde SDGs (Sustainable Development Goals). Opvallend daarbij is dat er weliswaar veel negatieve effecten optreden, maar soms ook positieve effecten, heel zeker voor duurzame productie en consumptie (SDG 12). Verder is het oppassen voor vervolginvloeden: als we er bv. onvoldoende in slagen om de transitie te maken naar hernieuwbare energie (SDG 7), werkt dat negatief door voor heel wat andere duurzame ontwikkelingsdoelen.
Het is verwonderlijk dat het onderzoek naar de gevolgen van grondstoffenschaarste zo lang op zich liet wachten. Want de noodzakelijke transitie naar een duurzame economie kan er veel hinder van ondervinden. Wie zich verder wil verdiepen in deze materie, kan hieronder terecht voor de nodige weblinks. (db)
Bronnen en info
Klik hier voor wie de samenvatting van de studie wil vinden, of de volledige studie Onderzoek en analyse van de megatrend ‘toenemende schaarste van belangrijke grondstoffen’ en de impact van deze trend op het behalen van de Sustainable Development Goals (SDGs) wil inkijken
IRP-rapport Assessing Global Resource Use
Lees ook het vierdelige Pala essay Kerven in de wereld. Onbetaalbare jacht op bodemrijkdommen met volgende delen
1. Nieuwe goudkoorts
2. Een uitputtingsslag die we niet kunnen winnen
3. De sociale en economische pil van mijnbouw
4. Een andere mijnbouw. Een andere globalisering
Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom
op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Pala vzw – Leuven.
Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier
Een goed artikel? Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Pala nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
