De voedselprijzen stijgen, dus zal het wel in orde zijn voor de landbouwers? Dat is iets te snel doorgedacht. Het inkomen van de meeste boeren, nog altijd bijna veertig procent van de werkende mensen, slabakt en blijft voor bijna een miljard van hen onder het levensminimum.
Natuurlijk zijn er tegenstellingen tussen een minderheid rijke boeren en de massa arme boeren. Maar wat er echt aan de hand is, is het botsen van twee opvattingen en modellen over de plaats van voedsel en landbouw in de samenleving en in de wereld. Ofwel laten we het overwicht aan een mondiale agro-industrie en grootdistributie - Bayer, Cargill, Nestlé, Carrefour - die alle winsten naar zich toe zuigen op kap van boeren én van consumenten. Ofwel kiezen we voor een vooral familiale en meer lokale landbouw waarbij de landbouwers veel meer hun lot in handen hebben en meer inspelen op de reële samenlevingsnoden zoals o.a. ook ecologische duurzaamheid.
Geheugenverlies kan ernstige gevolgen hebben. Het is bv. onvergeeflijk van de Wereldbank dat zij nu pas, na vijfentwintig jaar, een oude waarheid herontdekt. Zij is, zoals zo velen, al die tijd vergeten dat alle rijke landen, van Groot-Brittannië tot Zuid-Korea, hun boeren beschermen en hun industrialisering en welvaart bouwden op een productieve landbouw. Als arme landen dat vandaag niet meer mogen, moet niemand verschieten dat het platteland leegloopt en de mensen in bootjes naar Europa proberen te komen.
Indien wij in de wereld voldoende voedsel willen, voedsel dat veilig is om te eten, milieuvriendelijk voortgebracht, met behoud van de cultuurlandschappen - zoals Toscane of Dordogne waar we zo graag op vakantie gaan en sommigen zelfs een tweede verblijf hebben - en met respect voor de plattelandstradities, dan moeten wij de landbouw in de eerste plaats organiseren en beschermen op regionale schaal binnen Europa, West-Afrika of Zuid-Amerika en daar zorgen voor lonende prijzen voor de boeren. Alleen zo voorkom je massale verarming, honger en migratie. Voor welvarende samenlevingen heb je ook een welvarend platteland nodig.
Dat de Wereldbank dat nu min of meer met woorden erkent is één zaak, of daar echte beleidsverandering van komt blijft af te dwingen - afwachten zal weinig helpen.
Lees meer over wat er op het spel staat in de landbouw in ‘Koe 80 heeft een probleem. Boer, consument, agro-industrie en grootdistributie'
Klik hier voor info en bestellen
19 maart 2008, Colloquium Egmontpaleis, De Belgische Ontwikkelingssamenwerking en het Wereldbankrapport ‘Agriculture for Development'.
Klik hier voor meer info
Klik hier voor MO* paper ‘Kunnen boeren de wereld helpen? ‘
Voor een voordeelabonnemt op het maandblad MO* klik hier als welkomstgeschenk ontvangt u het boek 'De scockdoctrine'