Minder dan honderd dagen te gaan en in de Deense hoofdstad Kopenhagen begint de VN-Klimaatconferentie die onder meer wereldwijde maatregelen zal moeten afspreken om de klimaatveranderingen tegen te gaan. Niemand verwacht dat het makkelijk zal worden. Op de voorbereidende conferenties in Bonn en Genève lagen de standpunten soms heel ver uit elkaar. De belangen van de rijke industrielanden botsen vaak radicaal met die van de opkomende groeilanden zoals China, India en Brazilië.
Toen de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton in juli op officieel bezoek was in India deed ze opvallende pogingen om de Indiase regering ervan te overtuigen snel werk te maken van een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Dat wekte vooral irritaties op. Zowel bij regeringsfunctionarissen als bij een deel van de kritische pers werd Clintons verzoek gezien als een uiting van ‘eco-imperialisme'. Het land dat zelf verantwoordelijk is voor de grootste uitstoot van broeikasgassen (de gemiddelde Amerikaan is goed voor de uitstoot van 25 ton; de gemiddelde Indiër komt op 1,5 ton) en niet eens het Kyoto-protocol heeft ondertekend, moest India niet de les komen spellen, vonden de critici.
Jairam Ramesh, de federale minister voor Milieuzaken, zei dat de ontwikkelingsbehoeften van het reusachtige land absoluut voorrang moeten blijven krijgen op de CO2-vermindering. Ruim een half miljard Indiërs moet nog elke dag zien te overleven met nauwelijks 1,5 dollar. Zij kunnen moeilijk verantwoordelijk worden gesteld voor de klimaatveranderingen. Dankzij de economische groei van gemiddeld acht procent per jaar kan India in snel tempo ontwikkelingskansen bieden aan mensen die zo uit de absolute armoede kunnen ontsnappen. Als de westerse industrielanden India zouden verplichten om drastisch te snoeien in de uitstoot van broeikasgassen zouden die ontwikkelingsinspanningen in het gedrang komen. India heeft bovendien ambitieuze plannen in de wedloop met die andere Aziatische groeipool China. De Indiase eerste minister, Manmohan Singh, droomt ervan om leiding te geven aan een technologische revolutie die ontwikkelingslanden uit de diepste armoede zou verlossen. Tegen 2050 zou India 25 procent van zijn energiebehoeften uit kernenergie halen. En door het massaal gebruik van genetisch gewijzigde gewassen moet de landbouwproductie in een hogere versnelling draaien. Ontwikkelingsplannen die ook in India op kritiek stuiten van milieuorganisaties, maar op veel aanhang kunnen rekenen in de zakenwereld en in de politiek.
Dat Clinton precies een bezoek bracht aan het ITC Green Centre in Gurgaon, een voorstad van New Delhi, dat een hoogtechnologisch voorbeeld wil zijn van een milieuvriendelijk kantorencomplex, was geen toeval. Zij onderstreepte in haar toespraak het belang van duurzame ontwikkeling waarbij technologische vernieuwing hand in hand gaat met respect voor het milieu.
Sadhvi Sharma, een journalist uit Mumbai, vindt die stelling gevaarlijk. In het rijke Westen kan men dromen van een ‘groene andere levensstijl' met minder uitstoot van broeikasgassen, maar in India zijn vele mensen er nu pas aan toe om meer te kunnen vliegen, meer te kunnen consumeren, meer en beter te kunnen eten, kortom om eindelijk ook een beter leven te leiden. Dan gaan zeggen dat India - en andere groeilanden - niet de fouten mogen maken die de westerse industrielanden hebben gemaakt, is niet alleen cynisch, maar vooral ingegeven door eigenbelang. India heeft groei nodig. Overconsumptie is niet het probleem, maar schrijnende armoede. En dat zal alleen opgelost worden met nog meer uitstoot van broeikasgassen. Ongetwijfeld een boeiende discussie.
Jan Van Criekinge
Klik voor het volledige artikel van Sadhvi Sharma dat verscheen op Spiked!
Klik voor het bezoek van Clinton aan India in de Indiase pers: Climate change: Hillary shares green thoughts with India
Web-tv - klik voor video met Clintons boodschap over klimaatverandering en de fouten van de industrielanden
Klik voor toespraak van eerste minister Singh over het Indiase Klimaatactieplan
