Nestlé, het grootste voedingsconcern ter wereld, probeert met alle mogelijke middelen collectieve arbeidsonderhandelingen met een onafhankelijke vakbond in Indonesië te dwarsbomen. Nu worden ook juridische middelen ingeschakeld.
Onlangs deed een Indonesische handelsrechtbank uitspraak in deze zaak. De vakbond moet het voorstel van de directie aanvaarden en kan niet onderhandelen over lonen, want die zijn ‘geheim'. Als ‘tegemoetkoming' wil Nestlé vanaf 2010 wel onderhandelingen beginnen als de vakbond eerst de lopende akkoorden aanvaardt en vooral samenwerkt met een vakbond die door Nestlé zelf in 2007 is opgericht.
Arbeiders van de Nescafé-fabriek in Panjang voeren al enkele maanden actie tegen de lokale Nestlé-directie omdat die blijft weigeren te onderhandelen over nieuwe loon- en arbeidsvoorwaarden met de Nestlé Indonesia Workers' Union - Panjang (SBNIP), een onafhankelijke vakbond aangesloten bij de IUF, de wereldwijde vakbondskoepel voor de voedingsindustrie. Tegen alle mooie bepalingen van Nestlés eigen corporate business principles in, waarin onder meer het recht op vrije keuze van vakbond en onderhandelingen is opgenomen, wil de directie in Panjang van geen dialoog met SBNIP weten. De zaken gaan volgens haar goed in het bedrijf dat vooral voor de export produceert. Nieuwe medewerkers krijgen bij hun aanwerving meteen twee documenten te ondertekenen: een arbeidscontract en een aansluitingsformulier voor de FKBNI, de vakbond die Nestlé zelf oprichtte. Het bedrijf maakt zich sterk dat het een voorbeeld is van goede arbeidsrechten - iedereen heeft immers het recht al dan niet aan te sluiten bij een vakbond - en het heeft zelfs een actieplan voor positieve discriminatie uitgewerkt.
Het was geen toeval dat precies einde 2007 Nestlé Indonesia in een luxe hotel in Jakarta de vakbond FKBNI oprichtte om tegen de onafhankelijke bonden te ageren. De superinflatie en de voedselcrisis hadden in het najaar van 2007 de lonen van Indonesische werknemers onder zware druk gezet. Overal in het land probeerden vakbonden nieuwe arbeidsvoorwaarden te onderhandelen met de directies. Volgens Nestlé zijn lonen echter een ‘commercieel geheim' en kunnen ze dus geen deel uitmaken van collectieve onderhandelingen met een vakbond, zeker niet als die zich (te) onafhankelijk opstelt. Op alle mogelijke manieren werden werknemers onder druk gezet om bij de nieuwe bond aan te sluiten. Vakbondsmensen van SBNIP kregen thuis bezoek van Nestlé waarbij met documenten werd gezwaaid die de goede bedoelingen van het bedrijf moesten bewijzen. Wie niet vrijwillig wilde meewerken, werd overgeplaatst of moest onder videocamerabewaking werken. Schooltoelages voor kinderen van vakbondsmensen werden om ‘administratieve redenen' geweigerd.
Vorig jaar heeft de IUF namens SBNIP een klacht ingediend tegen Nestlé bij het Zwitserse nationale OESO-contactpunt, dat toeziet op de toepassing van de gedragsregels voor multinationale bedrijven inzake mensenrechten. Terwijl de Zwitserse regering de klacht nog aan het behandelen is, heeft de Nestlé-directie in Panjang juridische stappen ondernomen om de vrije vakbondswerking te dwarsbomen. IUF roept nu op tot internationale solidariteit om Nestlé Indonesia te dwingen tot loononderhandelingen met de vrije vakbondsvertegenwoordigers.
Jan Van Criekinge
Klik voor STOP Nespressure, actiewebsite van IUF over Nestlé (met online petitie)
Klik voor IUF: Internationaal vakverbond voor werknemers in de voedingsindustrie
Klik voor Waardig Werk: thema van de lopende 11.11.11-campagne: teken de online petitie
Over waardig werk, leest ons boek en bekijk de DVD Het mondiale Uitzendkantoor. Waardig werk in tijden van globalisering en crisis - klik voor info en bestellen
Over de macht van voedingsmultinationals zoals Nestlé, lees ons boek en bekijk de DVD Koe 80 heeft een probleem. Boer, consument, agro-industrie en grootdisbtributie - klik voor info en bestellen
