Exclusieve lederen handtassen en handschoenen van designermerken zoals Prada, Louis Vuitton, Mulberry, Aspinals of London, Samsonite en Nicole Farhi zijn niet meteen producten die je zou in verband brengen met lage lonen en gebrek aan respect voor elementaire rechten van arbeiders. Toch zijn de Turkse werknemers, de grote meerderheid vrouwen, van DESA, de producent van al die luxegoederen, er niet bepaald goed aan toe.
In april van dit jaar sloten honderden werknemers van DESA zich voor het eerst aan bij een vakbond, Deri Is, de Turkse centrale van de lederbewerkers. De reactie van de bedrijfsleiding liet niet lang op zich wachten: 44 vakbondsleden werden meteen ontslagen, 50 anderen kregen te horen dat ze best de vakbond konden verlaten als ze hun job wilden behouden. Sinds die tijd zijn de vakbonden dagelijks protestacties gaan houden voor de poorten van het bedrijf in de Düzce Industrial Zone. De politie heeft vakbondsmensen gearresteerd en het management probeerde met smeergeld de vakbondsleiders tot andere gedachten te brengen. Vorige zondag escaleerde de zaak. Het elfjarige dochtertje van een vakbondsvrouw van een DESA-vestiging in Istanbul werd bijna het slachtoffer van een poging tot kidnapping door gemaskerde motorrijders. Eerder had ze zelf al doodsbedreigingen ontvangen nadat ze de chantage van het bedrijf had afgewezen.
Uit dit alles blijkt dat de werknemers dringend een vakbond nodig hebben. Onder het vorige management bestond er nog een beperkte vorm van inspraak en konden de arbeiders met klachten terecht bij een vertrouwenspersoon. Maar de nieuwe DESA-directie schafte die af onder het mom van efficiëntie. Werknemers klagen vooral over de extreem lange werkuren en de lage lonen. De meerderheid van de jonge werkneemsters ontvangt met moeite het minimumloon zoals voorzien in de Turkse wetgeving en overuren worden meestal niet of niet volledig uitbetaald. Bovendien zijn er problemen met de gezondheidsvoorschriften, zijn er onvoldoende toiletten en drinkbaar water en krijgen werknemers niet de wettelijk voorziene verlofdagen bij ziekte of familiale omstandigheden.
DESA produceert luxegoederen voor tal van Europese en Amerikaanse merken. De laatste jaren waren er al contacten met de International Textile, Garment and Leather Workers Federation (ITGLWF) en met de Schone Kleren Campagne om de essentiële vakbondsrechten te verdedigen. De antwoorden op de internationale acties waren ontgoochelend. Labour Start is daarom met een online petie-actie begonnen om het recht op vakbondsvrijheid voor de DESA-arbeiders af te dwingen. Omdat vakbondsrechten geen luxe zijn ... (JVC)
LabourStart: online acties ten gunste van vakbondsmensen - zie
labourstart.org/desa
Labour Behind the Label (Schone Kleren Campagne)
labourbehindthelabel.org/campaigns/urgent/desa
Zie ook mondiaal.be - web-tv en website over de werkende wereld
