Accueil

Waarschuwing voor broeikasaarde en systeemcrises

We lopen het risico niet meer te kunnen vermijden
dat de aarde een broeikasplaneet wordt.

Het is verleidelijk om enkel te kijken naar wat goed loopt. (1) Natuurlijk is het positief dat mensen langer leven, beter geschoold zijn of toegang hebben tot informatie. Meest cruciaal is echter de kritische vraag naar hoe duurzaam deze welvaartsontwikkeling is. Zijn de systemen waarop onze welvaart steunt wel voldoende robuust? Vervelend allicht, maar waarschuwen is noodzakelijk: er dreigt snel een systeemcrisis voor de aarde.

10 jaar geleden was er de financiële crisis, niet bepaald iets om te vieren want we betalen nog altijd de prijs en vertoeven allesbehalve in een veilig financieel landschap. (2) Of heel recent, de voorbije maanden, is o.a. dit deel van de wereld getroffen door uitzonderlijke droogte, Kerala in India beleeft het omgekeerde.

Voor wie zich niet kan inbeelden wat systeemcrises zijn. Bedenk wat de gevolgen zijn wanneer wegblijvende regen leidt tot kale velden, kanalen waarop geen scheepvaart meer mogelijk is, kerncentrales die massaal stilgelegd moeten worden en uiteindelijk zelfs tot kraantjes waaruit geen water meer komt. Of als tachtig procent van het financieel verkeer uitvalt: zover zou het in België zijn gekomen indien de samenleving de grootbanken niet had gered.

Het is twaalf uur

De allerbelangrijkste waarschuwing viel in volle zomertijd te horen. De mensheid loopt het risico dat ze niet meer kan vermijden dat de aarde een broeikasplaneet wordt. Want snelle evoluties ten gevolge van klimaatverandering kunnen elkaar blijven versterken, denk aan het smelten van noordpoolijs, afkalven van ijskappen op Groenland en Antarctica, een tragere of zelfs gestopte golfstroom, het ontdooien van permafrost of het verdwijnen van wouden. (3)

Meest onrustwekkend is de hypothese dat dit alles tot een veel hogere temperatuur en veel hogere zeeniveaus leidt dan vandaag… zelfs als we de ambities van het klimaatakkoord van Parijs, een beperking tot twee graden opwarming, nipt zouden halen, wat overigens al moeilijk genoeg is. (4)

De wetenschappers die deze waarschuwing de wereld insturen hebben namelijk een allervervelendst vermoeden. De drempel waarop deze zelfversterkende en niet meer te controleren processen die leiden naar een broeikasaarde zich beginnen afspelen zou zich bevinden rond diezelfde temperatuurstijging van twee graden.

Onze welvaart van morgen

Ook al hebben ze vandaag geen absolute zekerheid over die drempelwaarde, hun wetenschappelijke bevindingen zijn van die aard dat ze hun vrees klaar en duidelijk uitspreken. Het is een aansporing om eindelijk energiek de snelle noodzakelijke transitie naar een leefbare economie aan te vatten die onze welvaart van morgen kan verzekeren zonder klimaatverandering te veroorzaken en de natuurlijke rijkdommen van de aarde te vernietigen.

Dirk Barrez

Voor wie zich wil verdiepen in dit grootste vraagstuk van deze eeuw, is er het Pala boek Transitie. Onze welvaart van morgen. Om te bestellen klik hier

Voetnoten/bronnen

(1) Lees hierover - Nuance tussen selectief vooruitgangsgeloof en verlammend doemdenken

(2) Om die financiële crisis en de gevolgen ervan in herinnering te brengen, dit zijn enkele Pala artikels van de voorbije elf jaar: de opinie ‘Andere banken graag’ dateert immers al van vóór het uitbreken van die crisis.
Hoe gebruiken we geld het best?
EU landen verloren al 213 miljard euro aan bankencrisis
Andere banken graag 
Tijd voor ernstige beslissingen over geld. We maken van Fortis en Dexia opnieuw 'onze' banken 
Rare kwasten die mensen. Ze redden bankiersbonussen en laten miljoenen van honger creperen - Een tergende vergelijking tussen hoe we tot vandaag omgaan met geld en grootbankiers en hoe we omgaan men landbouw en mensen die zorgen dat we te eten hebben

(3) Dit is de waarschuwing van een aantal wetenschappers in augustus 2018 - Trajectories of the Earth System in the Anthropocene
Lees ook in The Guardian
Domino-effect of climate events could move Earth into a ‘hothouse’ state
Arctic’s strongest sea ice breaks up for first time on record

(4) Over die moeilijkheden berichtte dit Pala artikel - Na de klimaattop, enkele feiten om aan de bedwelming te ontsnappen


Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be

Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be

Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen.
We verwelkomen u graag als steungever - klik hier

Een goed artikel? Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Pala nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulierklik hier

Regio's: 

Lees ook

Planetaire grenzen en politiek: moeilijk, moeilijker, moeilijkst

PLANETAIRE  GRENZEN - INLEIDING Iets doodeenvoudig vatten vele politici maar niet: wie zijn kapitaal opeet, zal de levensstandaard zien dalen; het natuurlijke kapitaal van de aarde verbranden leidt tot verarming. Toch laten ze onze economie draaien alsof iemand het eigen huis zou opstoken… Een artikelreeks over onze meest belangrijke grenzen.

Thinking beyond our usual silos. Systemic convergence of technological, social and structural changes needed in the SDG’s

Society should overcome ‘silo’ thinking and leave our deeply rooted mental models reflected in policy sectors. This is the Chair’s Summary of a SDG Workshop organized by the Club of Rome EU-Chapter and European Public Policy Advisors in wich Dirk Barrez (Pala.be) participated.