Sinds half december voeren 10.000 werknemers van de Turkse TEKEL-vestigingen actie tegen de beslissing van de regering-Erdogan om hun bedrijf te sluiten of hun arbeidsvoorwaarden en lonen fors af te bouwen. Het protest werd de laatste dagen nog grimmiger toen de politie het waterkanon en de wapenstok inzette tegen de stakende arbeiders. Ondanks de vriestemperaturen in de hoofdstad Ankara zijn de werknemers en hun vakbonden niet van plan het protest zo maar op te geven. Uit alle delen van het land kwamen bussen met protesterende werknemers en hun familieleden naar Ankara. Enkelen gingen in hongerstaking. Zij rekenen op internationale solidariteit om de druk op de Turkse overheid op te voeren.
Het sociaal conflict draait om de privatisering van het vroegere staatsbedrijf TEKEL, dat een monopolie had op de productie van tabak en alcohol in Turkije. De werknemers genoten vroeger van de voordelen van het statuut van overheidspersoneel. Sinds het staatsbedrijf werd geprivatiseerd, gaat het van kwaad naar erger met de rechten van de werknemers. Een aantal vestigingen zal in de loop van deze maand worden gesloten en in andere zal het aantal arbeidsplaatsen fors verminderen. Zij die nog wel hun baan behouden, moeten loon en allerlei voordelen inleveren. Zo zal bijna niemand nog meer dan 10 maanden per jaar kunnen werken.
Onderhandelingen met de regering leverden totnogtoe niets op. Vakbondsleider Mustafa Türkel van Tekgida-Is, de vakbondskoepel die deze werknemers vertegenwoordigt, werd in december door de politie gearresteerd en korte tijd later opnieuw vrijgelaten.
Volgens de Turkse wetgeving op de privatisering van bedrijven moeten de werknemers die slachtoffer worden van saneringen de kans krijgen een alternatieve werkplek te zoeken zonder dat hun arbeidsrechten in het gedrang komen. De oppositie in het parlement heeft de regering al herhaaldelijk gevraagd om hiermee rekening te houden.
Sinds het uitbreken van de wereldwijde economische crisis is de werkloosheid in Turkije fors gestegen, ondanks het positieve groeicijfer van 3,7 procent die het IMF voorspelt voor 2010. Bedrijven willen vooral winst blijven maken en besparen dan maar op werknemers. Door de gebrekkige sociale vangnetten in Turkije kunnen vele mensen alleen maar terugvallen op de solidariteit van hun familie.
Jan Van Criekinge
Klik voor Update on TEKEL Workers Protest in Ankara
IUF (Internationale vakbondskoepel van de werknemers in de voedingsindustrie) zette een online petitie op in solidariteit met de TEKEL-werknemers - klik hier