Ik vervoerde miljoenen mensen en
weet hoe belangrijk al die haltes zijn.
Het is goed dat De Lijn zorgt dat haltes blijven.
Eric Bastiaen
TRAMCHAUFFEUR
Bijna mijn hele leven heb ik gewerkt bij het openbaar vervoer. In 1977 startte ik bij de Maatschappij Intercommunaal Vervoer Gent die in 1990 is opgegaan in De Lijn. Ik ging met pensioen in 2017, dus na exact veertig jaar. Tevoren had ik nog zeven jaar gewerkt in de privésector. Mijn carrière zit erop, ik heb met passie gewerkt voor het openbaar vervoer. Op het einde was ik de langste in dienst en kreeg de naam van ‘Voadere’, zo kennen de jonge gasten me.
Dit is één van de interviews uit het boek Voor de kost. 40 mensen over hun job en echt werk.
Mijn dienstnummer van buschauffeur, mijn eerste job bij het openbaar vervoer, was 304. Toen waren er meer buschauffeurs nodig dan tramchauffeurs. Bij De Lijn kreeg ik ineens nummer 2500, intussen zitten ze aan meer dan dertigduizend.
Na een jaar al ben ik overgestapt naar de tram en reed ik op eenzelfde dag zowel trajecten met de tram als met de bus. Dat waren onderbroken diensten, onder elkaar noemden wij dat de ‘rekkers’, van ‘s morgens 7 tot 9 uur, van 12 tot 15 en van 16 tot maximaal 19 of 19.30 uur.
Je begon als tijdelijke om na verloop van tijd vast benoemd te geraken. Voor mij was dat al na anderhalf jaar het geval. De eenvoudige reden was het snelle zakken van de pensioenleeftijd in die jaren, eerst van 65 naar 60, vervolgens naar 57 en dan zelfs naar 55. Zelf heb ik daar geen gebruik van gemaakt want ik ben pas gegaan op 64. De leeftijdsgrens van 55 geldt wel nog altijd voor chauffeurs, nog zeker een jaar, en dan is het afwachten en vooral goed onderhandelen door de vakbonden.
Toen ik hier binnenkwam, reden nog de oude bussen van het type Brossel. Heel de evolutie heb ik meegemaakt, nieuwe bussen, afbraak van oude gebouwen, herstructurering van diensten. In de jaren tachtig hebben we een zware staking beleefd en heel mooie cao’s kunnen afsluiten voor de medewerkers. Het is een mooie leuze ‘samen staat ge sterk’. Maar dat is ook zo, punt uit.
Spijtig genoeg moeten we die voordelen nu stilaan afgeven. Ik hoop dat de rechten van de chauffeurs zo goed mogelijk overeind blijven maar ik vrees er echt voor. We leven niet meer in een samenleving waar mensen zich kunnen veroorloven om acht dagen te staken. Als we vroeger een lening hadden lopen, was dat toch minder belastend dan vandaag. In de vroege jaren tachtig was het ook moeilijk, zeker met een jong kind thuis was het niet evident, maar we deden het toch. De goede gevolgen waren loonopslag, maaltijdcheques, betere diensten en mooiere uren, echt een verbetering voor de chauffeurs en alle andere technische diensten, en de cao 55 vervroegd op pensioen die dé stap vooruit was in de aanwerving van nieuwe collega’s.
Vroeger kwamen we zelfs een uur vroeger naar het werk om ons te amuseren, dat was een echte MIVG familie, zowel chauffeurs, technisch personeel als bedienden. Met De Lijn is dat aspect sterk verzwakt en weggedeemsterd. En deze – toont zijn smartphone – heeft die gezelligheid toch wel pijn gedaan en verdrongen… tja, modern times, en die film dateert dan nog van twintig jaar voor ik geboren ben. Op tram of bus waren mensen gemoedelijker. Ze bleven bij u staan, maakten een klapje, kwamen ooit zelfs met spek en eieren aandraven of een colaatje. Er was meer sociaal contact en we hadden ook echt een sociale rol. Ik had tram 4, tussen Muide en Sint-Pieters-station, een heel drukke volkse lijn en helemaal een stadslijn, niets buitenlijn.
Maar zogezegd voor de veiligheid hebben ze ons in een kotje gestoken. Vanaf dan is dat sociaal contact weggevallen, ons wegsteken achter een scherm is misschien toch niet het beste. In veertig jaar heb ik nooit miserie gehad, ik praatte en ik bleef correct. Een jaar of tien geleden ga ik een pita eten aan de Dampoort. Die mens keek kwaad en hij kwam naar mij: “Ik ken u, gij hebt mijn abonnement vijf minuten afgepakt…” Om dan verder te gaan: “Awel, ge had gelijk, ik zat met mijn voeten op de bank, en dat kan niet”.
Openbaar vervoer is toch heel belangrijk in het leven van mensen, wij rijden en brengen hen van a naar b. Ik ben toch vele keren rond de aarde gereden en heb in al die jaren miljoenen mensen vervoerd dag en nacht, want ik was de eerste die indertijd de nachtbus deed voor Nieuwjaarsnacht van het station naar Flanders expo. Ik weet hoe belangrijk al die haltes zijn, het is goed dat De Lijn van aanpakken weet en zorgt dat haltes blijven, en dat ook de suggesties en klachten van klanten van nabij worden opgevolgd.
Even belangrijk is om een goede band te behouden met de werknemers en hun organisaties. Onze grote baas heeft het niet gemakkelijk maar hij slaat de bal soms mis, met voorstellen die hij niet aan de realiteit toetst. De vakbond moet alles van dichtbij in het oog houden en tijdig eens op de vingers tikken van management of politiek, altijd met kennis van zaken. In zulk bedrijf is het noodzakelijk om mensen kansen te geven die weten wat openbaar vervoer is, en zeker geen overdaad aan managers zonder voeling met onze realiteit. Geschikte mensen laten doorgroeien naar verantwoordelijkheid is de betere aanpak. We zien dat nu ook gebeuren met o.a. interne examens.… dan weten we op de vloer, dit komt goed. Die hebben ook gestudeerd, ze zijn ooit begonnen als chauffeur en als ze doorgroeien, weten ze vanwaar ze komen, die zijn het openbaar vervoer genegen en weten hoe de structuur van het openbaar vervoer in elkaar steekt.
In het belang van de mensen
en om de auto uit de stad te krijgen,
kan er niet genoeg geïnvesteerd worden.
Daarmee kunnen we de jongeren winnen
Andere zaken lopen prima. Op het einde zat ik in een dienst – De Mesor – met de dokter, de sociale dienst, de personeelsdirecteur en mensen van de drie vakbonden. We zorgden ervoor dat zieke mensen opnieuw aan de slag geraken in het bedrijf, bijvoorbeeld na een zware rugoperatie enzovoort. Dan is het niet makkelijk om als chauffeur te herbeginnen want je zit altijd. Dus worden alternatieve jobs aangeboden, voor drie maanden tot maximaal een jaar. Die aanpak moeten ze echt in ere houden, je moet ernaar streven dat mensen die uit de put krabbelen opnieuw geïntegreerd geraken in de samenleving, in plaats van hun job te verliezen en aan de kant gezet te worden gezet.
Ze moeten blijven streven en evolueren naar steeds beter en duurzamer openbaar vervoer. Cruciaal is de vernieuwing van de infrastructuur en van het wagenpark, met nieuwe tramrijtuigen zoals de Albatros, en de vervanging van alle oude bussen door propere bussen, deels elektrisch. Je voelt dat ze de diesel willen bannen want dat is de grootste vervuiler. Vertramming helpt want die zijn sowieso elektrisch. Ik hoop dat de minister gelooft in het openbaar vervoer en in De Lijn. In het belang van de mensen en om de auto uit de stad te krijgen, kan er niet genoeg geïnvesteerd worden. Daarmee kunnen we de jongeren winnen. Ik heb nog op houten bankjes gezeten in de PCC rijtuigen, nu biedt de Albatros comfortabele zetels, met e-leather, dat is similileer in plaats van stof, veel beter voor onderhoud en hygiëne.
Elke generatie moet kiezen, mijn dochter is politieagent. Maar aan iedereen kan ik dit beroep alleen maar sterk aanraden. Toen ik zelf 55 werd, ben ik gebleven want ik kon die mensen niet missen. Ik deed dat werk doodgraag en was helemaal niet uitgeblust. Tot het einde kwam ik zelfs een half uur à drie kwartier te vroeg om onder de mensen te zijn en te luisteren, ik stond dan op om halfdrie in de ochtend. De werknemersvertegenwoordigers zijn nu jonge mensen met veel kennis en inzet, dat heeft mijn hart verwarmd, ik kon met een gerust gemoed met pensioen gaan. Ze zullen me daar niet rap vergeten, ook niet de directie, ik nam nooit een blad voor mijn mond. Maar op mijn laatste dag reed de directie met mij mee, en op de aankondigingsborden langs het traject stond ‘Voadere gaat met pensioen’. (db)
Dit is één van de interviews uit het nieuwe boek Voor de kost. 40 mensen over hun job en echt werk.
klik hier om het boek te bestellen met Pala korting en gratis verzending
Een overzicht van in Pala verschenen interviews vindt u bij Werkende mensen in beeld en aan het woord
Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen.
We verwelkomen u graag als steungever - klik hier
Een goed artikel? Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Pala nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
