Milieu

De Amerikaanse Financial Times pakte begin december uit met het nieuws dat de Wereldbankgroep zware fouten begaat bij het beheer van de kwetsbare regenwouden van Congo. Eerder hadden milieuorganisaties zoals Greenpeace de illegale kapactiviteiten van grote houtexploitanten in het Congobekken al aangeklaagd. Ook het interne controleorgaan van de Wereldbank heeft een kritische doorlichting klaar die in januari door de raad van bestuur van de Bank zou worden besproken. Sinds 2002 heeft de Wereldbank al voor ruim twee miljard dollar aan leningen toegekend aan Congo, vooral in de sectoren mijn- en bosbouw, met de bedoeling het land na de verwoestende oorlogen weer op te bouwen.

Sinds Al Gore als een moderne profeet de wereld rondtrekt, kan niemand meer om de ecologische uitdagingen heen waarvoor onze planeet staat. Toch is het voor de gemiddelde krantenlezer vaak niet makkelijk om door de bomen het bos nog te zien, laat staan een eigen mening te vormen in deze complexe materies. Wat betekent de opwarming van de aarde nu precies?

Het jongste jaar is er dan wel meer aandacht voor de opwarming van de aarde maar er wordt nog veel te weinig aan gedaan. En de tijd dringt, vertelt ons de nuchtere wetenschap.
Zo hebben de wetenschappers van het Global Carbon Project recent vastgesteld dat de groei van CO2 - het belangrijkste broeikasgas - in de atmosfeer is versneld tot bijna twee deeltjes per miljoen per jaar. Misschien zegt u dat weinig. Maar het betekent dat de snelheid van de stijging op 3,3 procent ligt voor de periode 2000-2006. En dat is veel meer dan de ‘slechts' 1,3 procent van de jaren negentig, zelfs meer dan de meest pessimistische schatting van toen.

Ondanks alle inspanningen van de laatste jaren blijft de wereld in zijn geheel bossen verliezen. Vooral in de tropische zones gaat het bosareaal erop achteruit. In de gematigde klimaatzones is er een lichte vooruitgang merkbaar en krijgt duurzaam bosbeheer stilaan meer kansen. Dat zijn enkele van de conclusies uit het zevende rapport State of the World's Forests 2007 dat de FAO, de voedsel- en landbouworganisatie van de VN, onlangs in Rome heeft gepubliceerd. Een groot probleem zijn de onbetrouwbare of zelfs ontbrekende gegevens over het bosbestand in vele ontwikkelingslanden, meestal een gevolg van een gebrek aan financiële middelen of een zwakke overheid. Tussen 1990 en 2005 verloor Afrika ruim 9 procent van zijn bossen.

Waarom zouden we wel uitkijken naar een nieuwe film, theatervoorstelling, roman of CD en niet naar een nieuw globaal rapport? Niet dat we meteen veel plezier zullen beleven aan Global Environment Outlook 4, een werkstuk van UNEP - de milieuorganisatie van de Verenigde Naties - dat deze maand verschijnt. Wie de voorganger Outlook 3 kent, weet dat hij of zij zich mag verwachten aan een boeiend en belangrijk rapport waarvan de lectuur onze kennisbagage flink opkrikt maar verder weinig blijdschap kan verwekken. Outlook 3 bv. dateert uit 2002 en is ongeveer vierhonderd bladzijden vooral een catalogus van wat er ecologisch fout loopt op onze wereldbol.