Dat oorlogen en ontwikkeling niet samengaan, weten we al lang. Maar voor het eerst hebben onderzoekers van Oxfam International, IANSA and Saferworld zwart op wit aangetoond dat de oorlogen die tussen 1990 en 2005 in Afrika hebben gewoed het continent ruim 300 miljard dollar armer hebben gemaakt. Geld dat aan wapentuig wordt besteed, is uiteraard niet meer beschikbaar voor ontwikkeling. In dezelfde periode kreeg Afrika ongeveer evenveel ontwikkelingshulp van de internationale donorgemeenschap. Dat het rapport er nu komt, is geen toeval. Binnenkort moet de VN-groep van experts met aanbevelingen komen over een in 2008 goed te keuren internationaal wapenhandelverdrag (ATT). In 2006 stemden 153 VN-lidstaten al vóór een nieuw verdrag in de Algemene Vergadering van de VN, 24 staten onthielden zich en alleen de VS was tégen.
Uit de studie Africa's missing billions blijkt dat de robuuste AK-47 of Kalashnikov nog altijd het meest gebruikte wapen is in Afrikaanse gewapende conflicten en dat tot 95 procent van de wapens en de munitie van buiten het continent komt. Een strikte controle op de wapenhandel dringt zich dus meer dan ooit op. Gemiddeld zorgt een oorlog of gewapende opstand voor een inkrimping van de officiële economie met 15 procent. Daarnaast ontstaat een parallel circuit van oorlogseconomie waarvan alleen een kleine elite profiteert. Volgens de onderzoekers is veel cijfermateriaal waarschijnlijk nog aan de lage kant gezien de schemerzone waarin veel wapentransacties plaatsvinden en de impact van gewapende conflicten op de buurlanden. Met die 300 miljard dollar had Afrika de aids/HIV-epidemie kunnen aanpakken, malaria effectief bestrijden en zorgen voor drinkbaar water en onderwijs voor alle inwoners. De meeste Afrikaanse regeringen zijn zich goed bewust dat wapenhandel een ondermijnende factor is, schrijven de onderzoekers, maar ze voelen zich vaak machteloos om er paal en perk aan te stellen gezien het globale karakter van de handel. Een nieuw verdrag met strikte controlemogelijkheden door de VN zou een eerste stap kunnen betekenen.
Weblink
Rapport van IANSA (International Action Network on Small Arms), Oxfam International, Saferworld
