Een ‘vergeten’ oorlog in Ethiopië blijkt wreder en dodelijker dan vele andere conflicten

In Tigray voeren Ethiopië, Tigray, Eritrea en milities een wrede oorlog i. "Tot wel een miljoen troepen zouden vechten met wellicht 100.000 doden de jongste weken." Er is nu wel een bestand, maar enkel tussen Ethiopië en Tigray... en houdt het stand?

Op 4 november is het precies twee jaar geleden dat de oorlog in Tigray, een regio in het noorden van Ethiopië, uitbrak. Wat begon als een intern machtsconflict in de complexe federale staatsstructuur van Ethiopië is ondertussen uitgegroeid tot een wrede oorlog die niemand spaart en waarbij alle betrokken partijen beschuldigd worden van oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid. Ook het dictatoriale regime van buurland Eritrea is zich in het gewapend conflict gaan bemoeien, met massale mobilisaties en nog meer militarisering van de samenleving tot gevolg.

“Between 380,000 and 600,000 civilian lives have been lost”

In tegenstelling tot de oorlog in Oekraïne weet de buitenwereld nauwelijks wat er zich écht afspeelt. Zowel de oorlogvoerende partijen in Addis Abeba als in Asmara doen er alles aan om buitenlandse waarnemers ver weg te houden van het front, alle berichten passeren de censuur en reizen naar het conflictgebied is voor onafhankelijke waarnemers en journalisten zo goed als onmogelijk. De perfecte setting om ongestoord wreedheden te begaan, blijkt nu.

Volgens doorgaans goed geïnformeerde berichtgeving op de BBC en in The Guardian zou de oorlog in Ethiopië al meer dodelijke slachtoffers hebben geëist dan de oorlog in Oekraïne, maar kijkt de buitenwereld er niet meer naar om.

In een recent redactioneel in The Guardian wordt verwezen naar een onderzoek van de UGent om een schatting te geven van het aantal slachtoffers: “Researchers at the University of Ghent have estimated that between 380,000 and 600,000 civilian lives alone have been lost, with 30,000-90,000 killed in direct attacks, but most dying for lack of food or healthcare”.

Miljoenen mensen hebben hun huizen en gronden moeten verlaten en zijn als ontheemden in eigen land op de dool of probeerden via de buurlanden elders een veiliger onderkomen te vinden. Slechts een kleine minderheid slaagde erin om Europa te bereiken en er asiel aan te vragen. Niemand weet hoeveel oorlogsvluchtelingen bij hun riskante poging om de oversteek te wagen, verdronken in de Middellandse Zee.

Als direct gevolg van de oorlog zouden de voorbije maanden al minstens 150.000 mensen van honger i zijn omgekomen in de Hoorn van Afrika i. Gerichte aanvallen tegen burgerdoelen en seksueel geweld zijn schering en inslag. Zeker sinds het conflict opnieuw in alle hevigheid opflakkerde in augustus 2022.

Sinds enkele dagen zouden er nieuwe pogingen ondernomen worden om tot vredesgesprekken te komen in Zuid-Afrika, echter zonder dat de bloedige gevechten op het terrein in Tigray tot een einde lijken te komen.

A reliable estimate is that up to one million troops
are engaged in the war theatre

Martin Plaut, een Britse onafhankelijke journalist, en verbonden aan het Institute of Commonwealth Studies, die de Hoorn van Afrika al jarenlang volgt en vooral de situatie in Eritrea goed kent, gaat in een uitgebreid analysestuk (gepubliceerd op 21 oktober) dieper in op de zware verantwoordelijkheid van de Eritrese dictator Isaias Afwerki.

Plaut citeert ook professor Kjetil Tronvoll: “The world’s biggest ongoing armed conflict is not Russia’s attack on Ukraine, but Ethiopia and Eritrea’s massive offensives on Tigray. A reliable estimate is that up to one million troops are engaged in the war theatre. The ongoing combined Eritrea/Ethiopia offensives against Tigray use World War 1 tactics of ordering massive human wave attacks on Tigray defence lines. The carnage is horrendous. Likely as many as 100,000 have been slaughtered over the last weeks.”

In een opiniestuk, dat in september verscheen op de website van Al Jazeera, schreef dr. Mehari Taddele Maru, een Ethiopische onderzoeker over vrede en veiligheid i, dat “een fractie van de wereldwijde aandacht die naar de oorlog in Oekraïne gaat waarschijnlijk zou volstaan om het conflict te beëindigen”. Maar de wereld kijkt liever de andere kant op…

We geven hieronder de links naar enkele lezenswaardige stukken: een artikel dat op 12 oktober verscheen op de Afrika-nieuwspagina’s van de BBC, een redactioneel van The Guardian van 23 oktober, een call-to-action van de International Crisis Group van 20 oktober en een analysestuk van Martin Plaut, alsook enkele recente links naar nog meer achtergrondinformatie voor wie dit ‘vergeten’ conflict toch niet wil vergeten.

Jan Van Criekinge

Foto VOA - public domain | Mekelle vlak na een luchtaanval, november 2020
Dit artikel verscheen eerst bij Cimic op 31-10-2022

Nvdr: Er is op 2 november 2022 in Zuid-Afrika wel een bestand gesloten, maar enkel tussen Ethiopië en Tigray... Maar houdt het stand? Het vorige staakt-het-vuren is immers gesneuveld. Daarenboven zijn Eritrea en andere oorlogvoerende partijen zijn betrokken bij het bestand. Of zij de wapens laten zwijgen, en onder andere de zware gevechten tussen Eritrea en Tigray stoppen, is dus onzeker.

Lectuur

Eritreans hunted down as military call-up intensifies over Ethiopia’s Tigray war | BBC 12-10-2022

The Guardian view on the world’s forgotten conflict: Ethiopia’s devastating war | The Guardian Editorial 23-10-2022

A Call to Action: Averting Atrocities in Ethiopia’s Tigray War | International Crisis Group 20-10-2022

Tigray the latest battlefront in Afwerki’s three decades of wars | Martin Plaut, Kenya Standard, 21-10-2022

Meer links

Voor de Wikipedia pagina's over dit conflict zie onderaan het Pala artikel De Tigray – Ethiopië - Eritrea oorlog: hoe volgen? De Wikipedia pagina Tigray War is een handige pagina om geïnformeerd te blijven over dit conflict.

How Ethiopia’s civil war in Tigray started. The civil war, which has devastated Ethiopia’s Tigray region, has seen tens of thousands killed and left its people largely cut off from aid and food supplies. Some estimates say more than 150,000 people have died from starvation. The UN has accused both sides of committing war crimes, including attacks on civilians and sexual violence  https://www.bbc.com/news/av/world-africa-63235964

Ethiopia civil war: Why fighting has resumed in Tigray and Amhara https://www.bbc.com/news/world-africa-62717070

Eritrea’s mass mobilisation amid Ethiopia civil war https://www.bbc.com/news/world-africa-62927781

Eritrea starts big offensive in Ethiopia’s Tigray region – TPLF https://www.bbc.com/news/world-africa-62957817

Ethiopia’s Tigray conflict: Civilian bloodbath warning as offensive escalates https://www.bbc.com/news/world-africa-63275598

Ethiopia’s Tigray conflict: Nasa shows how a war zone faded from space https://www.bbc.com/news/world-africa-63315388

Ethiopia civil war: Warring sides begin peace talks https://www.bbc.com/news/world-africa-63384278

Adi Daero: Did air attacks hit civilian targets in Tigray? https://www.bbc.com/news/63146055

Ethiopia accused of human rights abuses and ethnic cleansing in Tigray – Major report from Human Rights Watch and Amnesty International documents horrifying cases of rape, torture and murder https://www.telegraph.co.uk/global-health/terror-and-security/ethiopia-accused-human-rights-abuses-ethnic-cleansing-tigray/

Ethiopia blocked famine declaration in Tigray, UN chief suggests – Mark Lowcock, former UN humanitarian chief, claims the system to declare famine is broken and was manipulated by Ethiopia in 2021 https://www.telegraph.co.uk/global-health/climate-and-people/ethiopia-blocked-famine-declaration-tigray-un-chief-suggests/

‘Narrow window to prevent genocide in Tigray’ warns WHO chief – Tedros Adhanom Ghebreyesus, who hails from the region, said the almost two-year conflict has ripped apart the social fabric
https://www.telegraph.co.uk/global-health/terror-and-security/narrow-window-prevent-genocide-tigray-warns-who-chief/

Eritrea viewpoint: I fought for independence but I’m still waiting for freedom https://www.bbc.com/news/world-africa-57187736

What Ethiopia and Tigray need for peace talks to succeed – An impartial mediator, political will and a fraction of the world’s attention that Ukraine has received would help (Opinion, Al Jazeera, 22 September 2022)
https://www.aljazeera.com/opinions/2022/9/22/what-ethiopia-and-tigray-need-for-peace-talks-to-succeed

Attack on Tigray Escalates Ethiopia’s War – The Ethiopian government’s recent military advances signal a worrying turn in a brutal war (19 October 2022)
https://foreignpolicy.com/2022/10/19/ethiopia-tigray-war-humanitarian-crisis-shire-famine-aid/

Ethiopia: Fears of fresh atrocities loom in Tigray as conflict intensifies (Amnesty International Report, 24 October 2022)
https://www.amnesty.org/en/latest/news/2022/10/ethiopia-fears-of-fresh-atrocities-loom-in-tigray-as-conflict-intensifies/

Ethiopia 2021 in World Report van Human Rights Watch
https://www.hrw.org/world-report/2022/country-chapters/ethiopia