Natuurlijk moeten we zo snel mogelijk stoppen met steenkool. Maar even dringend is de opdracht: welk alternatief voor de mijnwerkers? Welke rechtvaardige transitie stel je bv. voor aan de mijnwerkers van de steenkoolmijnen in het Canadese Alberta? En aan al wie werkt in sectoren die we moeten afbouwen?
Meer dan de helft van wat de Canadese provincie Alberta verbruikt aan elektriciteit komt nog altijd van achttien steenkoolcentrales. Van die elektriciteit op basis van steenkool willen zowel de provincie als Canada af in 2030. Dat is ongetwijfeld een ecologische noodzaak én topprioriteit.
Een succesvolle transitie steunt
op de kracht van haar alternatieven
Maar hoe eerlijk is het om de kost van de sluiting vrijwel uitsluitend af te wentelen op de 3000 werknemers in die centrales? Verdienen zij geen plaats in een lage koolstofeconomie die CO2 drastische vermindert?
Meer zelfs, is het niet noodzakelijk om een nieuwe toekomst te bieden aan wie vandaag de kost verdient in sectoren die we moeten afbouwen? Zowel om voldoende maatschappelijke draagkracht te creëren voor dringende transities als om te bouwen aan een duurzame en dus ook inclusieve samenleving?
De lessen van geslaagde voorbeelden
Daarom kijkt men in Canada naar geslaagde voorbeelden van transitie van steenkoolcentrales, of hele steenkoolgebieden. Die zijn bijvoorbeeld te vinden in de Amerikaanse staten Washington en Wisconsin. Voor ons heel dichtbij is er de conversie van het Duitse Roergebied naar een heel diverse technologische en diensteneconomie; vandaag is het moeilijk voorstelbaar dat daar goed een halve eeuw geleden nog een half miljoen mensen in de mijnen werkten, 220.000 in de staalfabrieken en in totaal maar liefst 70 procent van alle werkenden in de industrie.
In Alberta trekken ze uit al die voorbeelden alvast enkele belangrijke lessen voor een succesvolle transitie. Zorg in de eerste plaats voor goede jobs. Mensen willen werken voor een decent loon. Vooral beloftevolle nieuwe industrieën bieden een alternatief. Hernieuwbare energie liet al fenomenale groeicijfers optekenen in Alberta: in tien jaar 20 maal meer windenergie en maar liefst 125 maal meer zonne-energie. Hierin verder investeren creëert de nieuwe goede jobs die in de plaats van de oude kunnen worden geschoven.
In het rapport in bijlage zijn ook de andere lessen te lezen: relevante opleidingen aanbieden, financiële ondersteuning voor jobwissels, steun voor lokale gemeenschappen, een aangepaste planning in overleg met werknemers, met hun organisaties en met gemeenschappen, en een inbreng van werkgevers en regeringen. (db)
Bronnen en meer lezen
Hieronder in bijlage het rapport Getting it Right. A Just Transition Strategy for Alberta’s Coal Workers
Just Transition Centre (IVV) - biedt nog meer gevalstudies
Lees meer over transitie in het PALA boek Transitie. Onze welvaart van morgen
Pala woordenboek - transitie
Uw doordachte reacties zijn heel welkom op het emailadres infoATpala.be
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen.
We verwelkomen u graag als steungever - klik hier
Een goed artikel? Interessant nieuws? Schenk vrienden, familie, kennissen of collega’s een gratis abonnement, dan hoeven ze Pala nooit te missen. Gebruik daarvoor het geschenkabonneeformulier – klik hier
