Fundamentele rechten arbeiders nog lang geen evidentie

In vele landen werd op 1 mei de internationale Dag van de Arbeid gevierd. Op sommige plaatsen ging dat gepaard met stoeten en optochten, maar ook met gewelddadige onderdrukking door de politie.

Bama Athreya, algemeen directeur van het International Labor Rights Forum (ILRF), een wereldwijde organisatie die de rechten van arbeiders verdedigt, herinnerde het Amerikaanse publiek in een gelegenheidstoespraak aan de oorsprong en het belang van de 1 mei-vieringen. In mei 1886 kwamen arbeiders in Chicago op straat om de eisen voor een achturige werkdag kracht bij te zetten. De vreedzame betoging werd brutaal onderdrukt door het politiegeweld en de toenmalige VS-regering maakte van de gelegenheid misbruik door het nog moeilijker te maken om op te komen voor fundamentele arbeidsrechten. Maar de strijd ging voort. Ook vandaag nog worden arbeiders die opkomen voor hun rechten geconfronteerd met repressie. Solidariteit over de grenzen is dus meer dan ooit een noodzaak. De ILRF-directeur haalde de voorbeelden aan van Colombia en de Filipijnen, twee landen waarmee de VS goede relaties onderhoudt.

Op 19 april, net toen president Obama een onderhoud had met zijn collega Uribe van Colombia, werden stakende mijnwerkers van het Amerikaanse steenkoolbedrijf Drummond in het Colombiaanse La Loma hard aangepakt door de Nationale Garde. De mijnwerkers eisten betere veiligheids- en arbeidsomstandigheden nadat een collega bij een arbeidsongeval was omgekomen. Enkele vakbondsleiders werden een tijdlang opgepakt. Datzelfde weekend werd in de Filipijnen gestaakt door de arbeiders van een textielbedrijf in een vrijhandelszone die uitsluitend voor de export produceert. Drieëndertig vakbondsleiders kregen er op 17 maart te horen dat ze zouden worden gearresteerd op verdenking van criminele feiten omdat ze het hadden gewaagd op te komen voor de verdediging van vrouwelijke arbeiders die bij een vakbondsactie in de zone werden aangevallen door gewapende bendes, hierbij gesteund door de politie. Sinds die aanklacht leven de vakbondsleiders ondergedoken. Om hen te steunen, kwamen de arbeiders op straat.

De handelsakkoorden die de VS heeft afgesloten met landen zoals Colombia en de Filipijnen zouden van nut kunnen zijn bij het afdwingen van fundamentele arbeidsrechten, maar in de praktijk gebeurt dat niet. Voor het ILRF is het belangrijk dat voorwaarden in die zin worden opgenomen in alle toekomstige handelsakkoorden. Met regeringen die deze rechten niet willen of kunnen respecteren, zou de VS geen overeenkomsten mogen aangaan. Samen met mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch roept het ILRF op om een onderzoek te starten naar de banden tussen Amerikaanse bedrijven i en paramilitaire organisaties. Die worden vaak ingeschakeld om vakbondsactiviteiten onmogelijk te maken. Maar ook minder gewelddadige obstakels verhinderen de vlotte uitoefening van fundamentele arbeidsrechten. Het wijdverspreide gebruik van onderaannemers leidt vaak tot wantoestanden en grote verschillen in lonen en arbeidsvoorwaarden. Alleen sterke en vrije vakbonden i en het recht op collectieve arbeidsonderhandelingen kunnen hier paal en perk aan stellen, vindt het ILRF. Ook consumenten i kunnen hun macht i gebruiken om solidariteit met onderdrukte vakbondsmensen tot uiting te brengen. (JVC)

Klik voor volledige toespraak van Bama Athreya op The International Labour Rights Forum

Klik voor Roadmap for Ethical Product Certification and Standard Setting Initiatives