De binnengrenzen van de lidstaten van de Europese Unie mogen dan zo goed als verdwenen zijn voor bewegingsvrijheid van de EU-burgers en voor het verkeer van goederen en diensten, dat geldt helaas nog lang niet voor het openbaar vervoer. Zeker bij de spoorwegen zijn het de nationale spoorbedrijven die elk op hun territorium heer en meester zijn. Hoe langer hoe minder grensoverschrijdend regionaal verkeer verloopt via spoorwegen en dat terwijl de wegen overbelast zijn en de files enorme economische en ecologische problemen veroorzaken.
In een dichtbevolkte regio als die van Rijsel-Kortrijk-Moeskroen-Doornik, pal op de grens tussen België en Frankrijk en tussen Vlaanderen en Wallonië, is men zich al langer van het probleem bewust. De staatsgrens loopt er dwars door een gebied dat sociaaleconomisch gezien één groot stadsgewest is, waarvan Rijsel de natuurlijke metropool en toegangspoort is tot een veel groter gebied. Een vlotte bereikbaarheid met een grensoverschrijdend openbaar vervoer is dan ook cruciaal voor de toekomst van de mobiliteit.
Op een ledendag in Kortrijk, georganiseerd door de BTTB, de Bond van Trein-, Tram- en Busgebruikers, werd zaterdag door diverse sprekers gepleit voor extra inspanningen om het openbaar vervoer te verbeteren en aantrekkelijker te maken voor de grensbewoners. De oprichting van de Eurometropole Lille, waartoe ook Kortrijk en Doornik behoren, op 28 januari 2008 kan een eerste stimulans zijn. De Europese Commissie besliste dat alleen het binnenlandse treinverkeer mag worden beschouwd als een openbare dienstverlening en dus in aanmerking mag komen voor subsidies door de nationale overheden. Al het grensoverschrijdend spoorverkeer valt onder de concurrentieregels van de vrije markt en is dus volgens Europa geen openbare dienst. Gevolg? Een treinticket naar een station net over de grens kost een veelvoud van wat je voor een binnenlands traject van dezelfde afstand zou betalen. Dat maakt het gebruik van het openbaar vervoer onaantrekkelijk en stimuleert het privévervoer. Duurzaam is anders. Plannen zijn er overigens genoeg om de frequentie van de treinen tussen Kortrijk en Rijsel te verhogen, de metro van Rijsel - die nu net voor de Belgische grens stopt - door te trekken tot in Moeskroen, bijkomende directe busverbindingen te ontwikkelen tussen grenssteden, enz. (JVC)
