Valencia, Taiwan. Tweemaal storm- en regenrecords, één catastrofe

Wie geen rekening houdt met voorspelbaar gevaarlijke natuurfenomenen, betaalt een almaar zwaardere prijs nu klimaatverandering i die natuurrampen verergert. Vergelijk de tol van quasi gelijktijdige recordregenval en stormweer: Valencia 232 doden, Taiwan 3.

Dodelijke Spaanse watervloed

Op 29 oktober treft hevige regenval het bergachtige binnenland van Valencia. In Utiel valt 20 centimeter water, in Chiva zelfs bijna een halve meter. Turis laat het nieuwe Spaanse record van 18,5 centimeter regen in amper één uur noteren.

Piekwaterstanden en enorme overstromingen zijn het onvermijdelijke gevolg. Al om 10.30 uur in de ochtend moeten hulpdiensten mensen redden uit hun voertuigen. Uiteindelijk zal het aantal doden oplopen tot wel 232 en 3 vermisten. De totale materiële schade zou meer dan 10 miljard euro bedragen.

Superstorm gaat tekeer in Taiwan

Supertyfoon Kong-rey gaat op 31 oktober aan land op de bergachtige oostkust van Taiwan. Het is de zwaarste storm die het eiland treft in bijna dertig jaar. In Hualien en Zhuoxi valt meer dan 30 cm regen in een dag, waarvan in Hualien 12 centimeter in één uur. Kong-rey laat op zijn hoogtepunt op 30 oktober de zondvloed vergezellen van verwoestende windsnelheden, tot 185 kilometer per uur gedurende 10 minuten, zelfs 240 km/uur gedurende 1 minuut.

Zeker 690 mensen lopen verwondingen op en de ravage is overweldigend: minstens 34 zware modderstromen, aardverschuivingen, overstromingen, afgesloten wegen, tal van omgevallen bomen, een vernielde brug, bijna een miljoen woningen tijdelijk zonder elektriciteit en meer dan zestigduizend zonder water.

Slechts drie doden: hoe kan dat?

Maar het aantal doden beperkt zich tot drie. Media hebben dus amper of geen aandacht voor deze storm. En dus ook niet voor die kernvraag: waarom slechts drie doden in Taiwan? Een nog belangrijker vergelijking dringt zich op. Wat ging eraan vooraf? 

Waarschuwen, maatregelen, voorbereiden, evacueren 

Twee dagen op voorhand wordt in Taiwan gewaarschuwd voor stormweer op zee met vijf tot zes meter hoge golven, en 50 tot zelfs 80 cm regenval. De volgende dag volgt de tyfoonwaarschuwing voor het eiland zelf, vooral voor stortregens en aardverschuivingen.
Maatregelen en voorbereidingen volgen prompt: schrappen van treinritten, honderden vluchten en tal van andere verplaatsingen; alle ferry’s stilgelegd; alle scholen en kantoren gesloten; inwoners voorzien zich van voedsel i; bomen worden getopt.

Op voorhand +11.000 evacuaties
en 36.000 soldaten paraat

Meer dan elfduizend mensen worden geëvacueerd, ze zijn met andere woorden preventief in veiligheid i gebracht. 

Hulpdiensten zijn alert over het hele land, maar liefst zesendertigduizend soldaten staan klaar voor reddingsoperaties en gespecialiseerde diensten houden zich klaar om in te grijpen bij beschadigde gebouwen of hoogspanningskabels en om drenkelingen te redden.

Te laat, te laat, te laat

Het verschil met Spanje kan moeilijk groter zijn. Er is de dag ervoor veel regen voorspeld maar zonder te waarschuwen. Een eerste waarschuwing – enkel voor het binnenlandse hoogland - komt pas vroeg in de ochtend van 29 oktober… wanneer daar de storm al is losgebarsten en hevige slagregens vallen die reeds een paar uur later levensbedreigende metershoge overstromingen veroorzaken.

Maar nog later, om 13 uur, verklaart de president van Valencia dat de storm om 18 uur voorbij zal zijn… geen spoor van een waarschuwing, eerder het misleidende tegendeel. De werkelijkheid spreekt hem ruw tegen. Nog vóór 18 uur overstromen rivieren nabij de stad en dat watergeweld wordt almaar erger. Al snel vechten tal van mensen voor hun leven en verliezen die strijd. Om 19.25 uur begeeft de brug in Picanya onder de waterdruk.

Pas om 20.11 komt er een waarschuwing die de inwoners van Valencia aanraadt binnen te blijven. Nog duurt het 25 minuten extra vooraleer de hulp van het leger wordt ingeroepen… wanneer het voor de meeste slachtoffers al veel te laat is.

Geen tijdige waarschuwingen en geen
voorbereidingen, maatregelen of evacuaties

De essentie van het Valencia drama is kort: tijdige waarschuwingen zijn onbekend, voorbereidingen en maatregelen zijn onbestaande, laat staan dat er tijdige evacuaties zouden zijn.

Leer van Taiwan en Valencia betreurt zowat honderd maal minder verloren mensenlevens. Ook het materiële verlies zou beduidend lager kunnen zijn.

Of leer van de eigen Valenciaanse geschiedenis die bol staat van zware overstromingen. Een stad die na de watervloed in 1957 met 81 doden een hele rivier verlegde en de oude bedding wist om te toveren tot de bijna tien kilometer lange Turia Tuinen met allerhande schitterende publieke infrastructuur, moest in 2024 altijd veel beter kunnen dan met alles te laat zijn.

De belangrijkste les van Valencia, hopelijk

Valencia maakt één iets uitzonderlijk klaar voor wie niet ziende blind wil blijven. Nu klimaatverandering de vernietigingskracht van natuurrampen blijft verhogen – overstromingen, droogte, bosbranden - kunnen we ons minder dan ooit nonchalance veroorloven.

Taiwan leert dan weer wat zeker moet gedaan.

En vanzelfsprekend is dit alles een zoveelste aansporing om klimaatverandering drastisch in te tomen. Jawel, ze zijn al lang allebei levensnoodzakelijk, zowel de uitstoot van broeikasgassen omlaag halen (mitigatie i in het jargon) als adaptatie i, effectieve aanpassing aan grotere en nieuwe gevaren. 

Dirk Barrez
Hoofdredacteur Pala.be | auteur van TRANSITIE. Onze welvaart van morgen en 11 politieke dwaasheden

Foto SSEC/CIMSS, University of Wisconsin–Madison - Wikimedia Commons
Lees ook
Onvruchtbaar klimaatdebat | Pala – 29-3-2024
Bronnen
Wikipedia - 2024 Spanish floods  
Wikipedia - Inundaciones de la DANA de 2024 en España  
Wikipedia - Typhoon Kong-rey (2024)  
Wikipedia - 1957 Valencia flood