75 jaar Universele Verklaring van de Rechten van de Mens

Binnenkort markeert 10 december de vijfenzeventigste verjaardag van een unieke collectieve prestatie in het streven naar menselijkheid: de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens i.

Unieke collectieve prestatie

De mens zoekt voortdurend naar een beter leven. Die moeizame zoektocht is ook te lezen als een verhaal van rechten en vrijheden. Op 10 december 1948 schrijft de mensheid van dat verhaal de mooiste en meest unieke bladzijde. Die dag keurt de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens goed.

Die Verklaring telt slechts 30 artikelen, maar is een ontzettend rijke en veelzijdige tekst. Het bevat zowel de burgerlijke en politieke vrijheden (art.1-21), de sociale en economische rechten (art. 22-25) als de culturele rechten (art. 22,26,27). Ook het recht op ontwikkeling i is er reeds in vervat (art. 28). En zelfs dat rechten ook plichten meebrengen (art. 29). Tientallen verdragen en conventies hebben ze daarna aangevuld.

Geregeld vallen er geluiden te horen die het universele karakter van deze mensenrechtenverklaring betwijfelen. Maar neem ze en lees ze niet vooringenomen. Daar staat weinig in dat bv. door cultuurverschillen gerelativeerd kan worden. Zeker de principes blijven altijd en overal overeind, al kan de concrete invulling er wel anders uitzien.

Zo kan de uitwerking van b.v. het recht op sociale zekerheid i heel verschillende vormen aannemen. Aan de andere kant, op het verbod om te folteren of op de gelijkheid van man en vrouw zit helemaal geen rek.

Het zal sommigen nog verrassen, maar mensen uit de meest diverse culturen zijn merkwaardig eensgezind over wat kan en wat in geen geval door de beugel kan. Zover zijn we allemaal samen toch al geraakt.

Deze bijdrage is gebaseerd op het trefwoord mensenrechten in het  Pala woordenboek

Vind de volledige Mensenrechtenverklaring hier

Zie ook Wikipedia