De Wodaabe in Niger, bedreigd nomadenvolk. Of hoe de wereld zijn inheemse volkeren de duvel aandoet

Sinds we in steden zijn gaan wonen, zijn we hoe langer hoe meer verleerd hoe we moeten omgaan met grote natuurlijke ruimten, met woestijnen, steppes, wouden, ijs- en sneeuwvlaktes. De doorbraak van de westerse industriële samenleving heeft die evolutie nog versterkt. De opkomst van de nationale staten - mét de grenzen en controles die erbij horen, en de opvatting dat mensen maar beter op een vaste plek kunnen vertoeven in plaats van rond te trekken - bezegelt in veel gevallen het lot van deze ‘inheemse' volkeren: voor de levenswijze van nomaden, jagers, zwerflandbouwers, oerwoudbewoners is eigenlijk geen plaats meer.

Slechte globalisering i betekent soms ook oprukkende landbouw i, zodat de beste weidegebieden verloren gaan; soms brengt globalisering het verlies van afzetmarkten voor de producten of diensten die ze aanbieden, zoals transport. En dus zijn vele nomaden, hun levenswijze en cultuur i heel erg bedreigd.

De zowat 150.000 Wodaabe in Niger kunnen ervan meespreken. Recent zien ze gemeenschappelijke weidegronden verkocht als privé-bezit zodat ze er niet meer terecht kunnen met hun kudden.

Maar ze laten het er niet bij zitten. De jongste jaren hebben ze zich verenigd om voor hun rechten op te komen en hun manier van leven verder te kunnen zetten. Jaarlijks komen ze daarvoor in september bijeen in een algemene vergadering. En dit jaar is er beslist tot een tweede samenkomst van 22 tot 25 maart, vooral gericht tegen het inpalmen van hun weideland door ranches.

Ze vinden dit onbegrijpelijk omdat intussen toch al voldoende is aangetoond dat hun nomadische veeteelt meest aangewezen is in de droge en kwetsbare Sahel. Zij argumenteren dat zij de beste wijze hebben gevonden om om te gaan met de onmetelijke oppervlakten van steppen, dat zij erin slagen van deze grote natuurlijke ruimten te leven zonder ze om zeep te helpen. De rest van de wereld leert echter niet zo snel.

Websites

Klik hier voor website van de Wodaabe in Niger

Lees ook over nomaden in e-boek ‘Ik wil niet sterven aan globalisering' p.57 en 171 - klik hier voor e-boek

Meer over de Wodaabe is ook te lezen op de website van het Nederlands Centrum voor Inheemse Volken