Politici zijn alleen nuttig als ze de toekomst voorbereiden voor iedereen

“Schokkend is dat:
jullie politici wisten
al die tijd dat het de
verkeerde kant uitging.”

Inleiding van het nieuwe boek
11 POLITIEKE DWAASHEDEN
klik hier voor info & bestellen

Voor velen, zeker voor jongeren, is het een koude douche of zelfs ronduit schokkend wanneer ze weet krijgen van het rapport The Limits of Growth i uit 1972. Ze vragen zich terecht af: ‘Waar is jullie verantwoordelijkheidszin gebleven? Jullie politici wisten al die tijd dat de wereld een gevaarlijke, onhoudbare koers aan het varen was, inclusief een accurate waarschuwing voor de opwarming van de aarde i met de mens als oorzaak. Waarom hebben jullie al bijna 50 jaar gewacht om in te grijpen?’

Zelfs Churchill die de Britten leidde in hun verschrikkelijk uitputtende gevecht met nazi-Duitsland, ondervond het. Na de oorlog i leed hij een verkiezingsnederlaag, Groot-Brittannië koos iemand anders voor de heropbouw in vredestijd. Dat is ook het enige waarvoor politici echt nuttig zijn, en waarvoor we ze vrijstellen: niet voor wat is of geweest is, maar om de best mogelijke toekomst voor iedereen voor te bereiden.

Na die Tweede Wereldoorlog speelden politici een doorslaggevende rol in de uitbouw van welvaartsstaten en zelfs van min of meer werkzame internationale samenwerking. Niet dat er in welvaartsstaten geen armoede i meer was, of de wereld geen oorlog en kolonialisme meer kende. Maar een Derde Wereldoorlog is er niet gekomen en vooral bezorgde de nooit geziene welvaartsspreiding in de jaren vijftig en zestig van vorige eeuw enorme massa’s mensen een veel beter leven.

Als politici er zijn om de toekomst voor te bereiden,
dan hebben wij al vijftig jaar geen politici

Maar wat hebben generaties politici vanaf de jaren zeventig tot stand gebracht? Sindsdien regeert vooral treurnis in vele landen. In ons land, nochtans welvarend en rijk aan potentieel, is het nog erger. Onze politici presteren uiterst belabberd. Ze vinden geen valabele antwoorden op tal van acute crises. Ze gooien zelfs verstandige en goed functionerende oplossingen op de vuilnisbelt, u ontdekt die flaters verderop. Maar ergst van al, ze verzuimen voor tal van levensbelangrijke domeinen om de toekomst voor te bereiden, van klimaat, globalisering i en sociale rechtvaardigheid tot veiligheid i, dienstbare technologie en publieke dienstverlening, en nog meer … Het falen is nu zo ernstig dat de politiek een gevaar vormt voor samenleving, economie i en planeet. Dit is schuldig verzuim.

Onze politici kunnen het niet alleen: voorbij antipolitiek en verkiezingen

Deze politieke dwaasheden – want dat zijn ze – zijn niet met plezier uitgeschreven. Ik deed het in volle respect voor al die politici die hun opdracht echt ter harte nemen. Het is waar dat hun job niet makkelijk is, al geldt dat ook voor vele andere. Het is juist dat de organisatie en de cultuur i van politieke besluitvorming vaak afschuwelijk slecht zijn. Maar dat hebben ze zichzelf te verwijten en is hun gezamenlijke verantwoordelijkheid. Altijd blijft de waarheid dat de politiek als collectief heeft gefaald waar zij meest nodig is.

Participatieve en representatieve democratie i
moeten elkaar versterken

Hoe ernstig ook, hoeveel kwaadheid ook in dit boek, het is allemaal geen reden voor antipolitiek. Het is een aansporing voor burgers en samenleving. Zij zullen een andere relatie moeten vinden met de politiek.

Niet enkel dragen ze bij elke verkiezing een immense verantwoordelijkheid: wie selecteren ze tot hun verkozenen? Maar ook na de verkiezingsdag: ze kunnen het zich niet langer veroorloven de politici los te laten en hoogstens nog hopen invloed uit te oefenen met betogingen en/of lobbyen. Want die politici kunnen het niet alleen. Het zal erop aankomen om de representatieve democratie niet te verliezen en vooral om ze te versterken met de participatieve democratie. Burgers moeten voortdurend en op heel diverse manieren kunnen meebeslissen over de belangrijkste publieke zaken. Zo zullen ze mee de toekomst herwinnen en de antipolitiek ontzenuwen.

Wellicht kan dit kleine overzicht van grote urgent te repareren politieke dwaasheden daarvoor nuttig zijn. Om de toekomst nog beter voor te bereiden is ook, ter inspiratie, een programma voor een menselijke samenleving toegevoegd, voor een wereld die sociaal, ecologisch en democratisch wil zijn.

Dirk Barrez

Dit is de inleiding uit het nieuwe Pala boek 11 politieke dwaasheden. 50 jaar schuldig verzuim van onze politici
Klik hier voor info en bestellen

Vind hier het overzicht van de Pala artikelreeks 11 POLITIEKE DWAASHEDEN

De auteur is hoofdredacteur van Pala.be. Andere recente boeken zijn TRANSITIE. Onze welvaart van morgen en Coöperaties. Hoe heroveren we de economie?

Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be

Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be

Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom
op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Pala vzw – Leuven.
Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier

Een goed artikel? Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Pala nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier