Staat Trump terreurregime op kantelpunt?

Wie ook VS-president wordt, zeker is dat één kandidaat nooit verkiesbaar mocht zijn maar in de gevangenis thuishoort. Dit weten we over een terreurregime dat al lang gestopt moest zijn… maar nog steeds voortduurt.

De burgers van de VS verkiezen op 5 november 2024 hun president. Dat wordt ofwel Kamala Harris, eindelijk de eerste vrouw, of opnieuw T.

Die laatste kon enkel maar kandideren door onvergeeflijk falen van de Republikeinse Partij, van Congres en Senaat, en van Justitie. Wat weten we zeker over deze Republikeinse kandidaat?

Bijna gelukte staatsgreep

Trump is verantwoordelijk voor de gewelddadige poging tot staatsgreep op 6 januari 2021. Die dag "laat de Amerikaanse president de honden los" op het Capitool en kapseist de democratie i bijna in de VS, aldus Pala op 25 januari 2021.

Een onderzoekscommissie van het Huis van Afgevaardigden concludeert eind 2022 dat Trumps poging tot staatsgreep bijna was gelukt. Ze verwijst de voormalige president voor vervolging naar het ministerie van Justitie.

Als angst regeert en verkozenen de rechtsstaat kapot maken

Bijna drie jaar eerder, op 5 februari 2020, faalde de wetgevende macht i in de VS jammerlijk wanneer de verkozen senatoren weigeren het proces te voeren tegen de president. Die is nochtans aangeklaagd voor twee uiterst ernstige feiten: misbruik van zijn macht en tegenwerken van de volksvertegenwoordigers.

Terreur slaat eerst toe in eigen rangen

Wat is er gebeurd? Trump heeft de macht over de Republikeinse Partij en haar verkozenen gegrepen - en later behouden - door het intimideren en bedreigen van partijgenoten. Al sinds 2016 is er een sluipende gewenning aan leugens en onbeschoftheid, en in het directe spoor daarvan, aan regelrechte bruutheid, misbruik en afdreiging.

In 2020 wordt zonneklaar hoe rampzalig het is als verkozenen zich laten gijzelen, en hun gedrag laten bepalen door angst. Zij begraven de rechtsstaat en ondermijnen de democratie.

Trump blijft genadeloze bruutheid, terreur dus, uitoefenen op Republikeinse tegenstanders, tot ze uitgeschakeld zijn, of zich als schoothond gaan gedragen. Van vrijheid en democratie is er in de Republikeinse Partij geen sprake meer.

Als hij opnieuw president zou worden, is eigenlijk niemand in de Amerikaanse samenleving nog veilig voor hem, vooral niet wie hem in de weg zou lopen, of gelopen hebben.

Rechterlijke onmacht

Tegen Trump lopen al jaren gerechtelijke onderzoeken. Meermaals is hij ook veroordeeld, o.a. voor bedrijfsfraude, voor seksueel misbruik en voor laster. Hij is de eerste VS-president die veroordeeld is voor een misdrijf.

Maar het gerecht is er in vier jaar niet in geslaagd om te doen wat absoluut moest voor de democratie. Deze putschist is (nog steeds) niet veroordeeld voor de gewelddadige staatsgreep die hij probeerde te plegen. Hij zit daarvoor niet in de gevangenis en hij heeft zijn rechten op verkiesbaarheid niet kwijtgespeeld.

In een volwaardige democratie en rechtsstaat had dit altijd gemoeten.

Deze valsspeler is evenmin al veroordeeld voor zijn pogingen om de uitslag van de presidentsverkiezingen in 2020 te veranderen in zijn voordeel, m.a.w. om die te vervalsen.

Ook dat had in een volwaardige democratie en rechtsstaat altijd gemoeten.

Leugens en dreigementen, altijd en overal

Ze zijn de onafscheidelijke metgezellen van terreur. Trump heeft meer dan wie ook leugens en dreigementen geïnstitutionaliseerd en genormaliseerd in de Amerikaanse politiek. Hij is daarbij hard geholpen door zogenaamde sociale media i. Maar ook klassieke media en journalisten maken dat zijn leugens van zowat alle schermen spatten, en ogen en oren van vrijwel alle burgers teisteren.

Hij heeft zelfs gelogen en blijft liegen over de vorige presidentsverkiezingen die hij “door fraude onterecht zou verloren hebben aan Biden”.

Deze Trump, opnieuw kandidaat dus, heeft meermaals publiek verkondigd het democratische karakter van verkiezingen niet te erkennen. Voor hem is namelijk slechts één uitslag geldig… als hij wint. Zijn verlies zal hij nooit aanvaarden want, zo liegt hij halsstarrig, “dat kan enkel door fraude”.

Zo kondigt hij aan de Amerikanen en de wereld lang op voorhand zijn mogelijk tweede poging tot staatsgreep aan.

Wat na 5 november

Als Trump wordt verkozen, krijgt de VS te maken met een president die gesterkt is in zijn overtuiging dat hij ongestraft de wet en de democratische regels kan overtreden. Veel ongeremder nog dan vorige maal zal hij zijn zin doen. De Amerikaanse democratie is meer dan ooit bedreigd. (1)

Als Harris wordt verkozen, is meest waarschijnlijk dat het door leugens opgezweepte verliezende kamp de uitslag zal aanvechten. Onzeker is met hoeveel bedreigingen en geweld de machtsoverdracht zal gepaard gaan…

en of Harris ook effectief de nieuwe president zal zijn. De gewelddadige bezetting van het Capitool op 6 januari 2021 heeft voor altijd aangetoond dat niets onmogelijk is, ook niet een staatsgreep en het verdwijnen van de democratie in de VS.

Als een verkozen Harris ook effectief de president wordt, is er kans dat het gevaar-Trump stilaan verkleint en uiteindelijk tot het verleden behoort. Dat rechters hem in 2025 of nog later eindelijk zouden veroordelen voor zijn pogingen tot staatsgreep en vervalsing van de kiesuitslag, kan daar sterk toe bijdragen.

Maar zijn gevaarlijke voorbeeld - een beangstigende herinnering en eeuwige schandvlek van de Amerikaanse democratie- zal nooit verdwijnen.

Dirk Barrez
Hoofdredacteur Pala.be | auteur van 11 politieke dwaasheden

(1) De rest van de wereld zal dan moeten wennen aan een nog kwalijker Trump presidentschap. Daadkrachtige akkoorden over klimaatverandering i, biodiversiteit i en andere mondiale kwesties van eerste orde zijn verderaf dan ooit. Een risicovol protectionisme botst met een al manke mondiale welvaartsmachinerie. Een reeds door oorlog i geteisterde wereld krijgt er een pak onzekerheid bij en tal van dictators zullen proberen garen te spinnen bij de hernieuwde aantrede van een geestverwant in het Witte Huis.

Bronnen | Lectuur
De democratie bijt in haar eigen staart. Media en Trump | Pala 16-11-2016
Geen impeachment in VS. Als verkozenen angst laten regeren | Pala 6-2-2020
“Laat de honden los”. Alarmsignaal voor alle democraten | Pala 25-1-2021
Poging tot staatsgreep van Trump was bijna gelukt | Pala 26-12-2022
Hoe democratieën sterven | Pala 1-2-2022
Is de VS op weg naar de dictatuur van een minderheid? | 12-3-2024
Democratieën gaan heel verschillend om met rechtspopulisme | 12-8-2024