Steeds opnieuw gemiste kansen. Politiek en technologie

Onze kromme energiepolitiek wringt zich in extra bochten: investeringen in wind en zon krijgen minder geld i, burgemeesters beslissen over windmolens en geen premies meer voor elektrische auto’s. Eén zekerheid: dit land weigert al decennia duurzame technologie verstandig te bevorderen en mist telkens de economische sectoren van de toekomst.

Gebaseerd op boek 11 politieke dwaasheden p.28-30

Meest innovatieve ondernemer is dikwijls de overheid

Weinig beter om de kracht van door overheid gestuurde technologie te illustreren dan het verhaal van de mens op de maan. Toen de Verenigde Staten in 1961 zichzelf de opdracht gaven om daarin te lukken vóór het einde van het decennium, leek dat velen onmogelijk. Acht jaar later was de klus geklaard.

Dat TGV-treinen een alternatief bieden voor vliegtuig en auto hebben we te danken aan de Franse overheid. Ook internet, microchips, gps, lithiumbatterijen, siri … zijn er dankzij overheidsinspanningen. Zonder overheid nog geen smartphones, en al helemaal geen kernenergie. In tal van sectoren zijn publieke investeringen baanbrekend.

Net als de economie i is technologie kiezen en dus politiek

Overheden zijn hard nodig om technologie te creëren. En dus moeten politici kiezen: onderzoek richten op hernieuwbare energie i of kernenergie, op agro-ecologische voedselproductie of industriële landbouw i, op producten die kapot moeten gaan om winst te maken of circulaire productie.

Meer dan 100 elektrische voertuigjaren verloren

Het is opvallend hoe overheden falen om duurzame keuzes te maken en nalaten ons te helpen aan de noodzakelijke transitieroutes richting duurzaamheid i. Eind 19^de eeuw al beleven elektrische voertuigen in Frankrijk en Groot-Brittannië een bloeiperiode. In 1897 rijden alle taxi’s in New York elektrisch. Sindsdien zijn heel andere technologische keuzes gemaakt en verloren we ruim een eeuw aan fossiele brandstoffen. Samenleving en politiek lieten begaan. Intussen zijn elektrische fietsen doorgebroken. Op de doorbraak van andere elektrische voertuigen is het bij ons nog altijd wachten. Nog meer geldt dat voor waterstofvoertuigen.

Van dieselgate en sjoemelsoftware

Van waar toch al die vertraging? Wie bemerkt hoe de Duitse politiek zich voor de kar van de auto-industrie laat spannen om uitstootnormen vooral niet te snel strenger te maken, begrijpt al meer. Wie ziet hoe verschillende regeringen zelfs weigeren om dieselgate diepgaand aan te pakken, beseft hoe de politiek vaandelvlucht pleegt. Gelukkig was de Amerikaanse overheid er om het gesjoemel te ontdekken en het Europese parlement om een ander signaal te geven. Maar daarmee is de kar nog niet gekeerd.

Een reeds duur betaalde weigering

In België betalen we zwaar voor de weigering om duurzame technologie te bevorderen. Decennialang gaat bijna al het geld voor energieonderzoek naar kernenergie. Goed dertig jaar geleden wordt het onderzoek naar hernieuwbare energie zelfs wegbezuinigd. Nochtans, vandaag is windenergie goedkoopst van allemaal.

Helemaal pijnlijk, dit land stond ooit aan de spits van de ontwikkeling i daarvan. Door kortzichtigheid verloren we de rol van koploper aan Denemarken en Duitsland. Zij zetten gelukkig wel door. België miste tienduizenden arbeidsplaatsen, vele miljarden euro aan sociale zekerheid i en handelsinkomsten, aan gederfde belastingopbrengsten, aan verspild geld voor ingevoerde olie en gas … en mankeert elk geloofwaardig klimaatbeleid. Aan potentieel ontbrak het nooit. Ons land pioniert al tijden in elektrische voertuigen, ook in zonne-energie i. Maar het geloofde ook daar nooit vol in en verzuimde toekomstgerichte sectoren te stimuleren en uit te bouwen.

Dienstbare technologie

Het moet anders. Verstandige overheden nemen plaats in de cockpit van technologieontwikkeling om die dienstbaar te maken voor een duurzame economie i en samenleving. Eenmaal nieuwe en sterk gewenste technologieën zijn ontwikkeld, moet men er dikwijls voor zorgen dat ze kunnen doorbreken. Die transitie i is o.a. door de snelle klimaatverandering i zo dringend dat overheden die doorbraken drastisch moeten versnellen.

Daarbij moeten ze scherp in de gaten houden of ze wel de meest geschikte sturingstechnieken hanteren. Als bv. wind- en zonne-energie ruim subsidies ontvangen, is het essentieel dat de bedrijven i in die sectoren voldoende investeren in onderzoek en ontwikkeling. Is dat niet zo, heroriënteren overheden hun subsidies beter richting onderzoek.

Dirk Barrez

Hoofdredacteur Pala en auteur

Lees meer over de weigering om technologie duurzaam te sturen in het nieuwe Pala boek 11 politieke dwaasheden. 50 jaar schuldig verzuim van onze politici – slechts € 8 inclusief verzending - info en bestellen klik hier 
Lees ook hoofdstuk 19 en 20 in het Pala boek Transitie. Onze welvaart van morgen p.118-124
Deze opinie verscheen op 28 oktober 2019 ook bij VRT met als titel Onze kromme energiepolitiek gaat alle kanten uit, maar niet richting duurzaamheid

Lees de artikelreeks POLITIEKE DWAASHEDEN

Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be

Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be

Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom
op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Pala vzw – Leuven.
Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier

Een goed artikel? Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Pala nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier