Klik om te vergroten
De eerste landenconferentie over mogelijkheden en risico’s van artificiële intelligentie, en de nood aan internationale samenwerking, heeft de Bletchley Declaration opgeleverd. Maar hoeveel overeenstemming is er echt?
Achtentwintig landen uit alle continenten, o.a. Australië, Brazilië, China, India, Japan, Nigeria, Verenigd Koninkrijk en de VS, zijn samen met de Europese Unie op 1 en 2 november 2023 opgedaagd in het Engelse Bletchley Park voor een eerste internationale bijeenkomst over artificiële intelligentie.
Aanleiding is de overduidelijke grote sprong voorwaarts die AI de jongste tijd heeft gemaakt. Daarmee stijgt ook de noodzaak om de risico’s te begrijpen en te onderkennen dat die inherent internationaal van aard zijn. Er zal dus ook gezamenlijk moeten worden gewaakt over een veilige AI.
Onder andere de pionier Yoshua Bengio waarschuwt voor de gevaren van AI die in de handen belandt van wie kwalijke bedoelingen heeft.
Een open-source AI-aanbod valt volgens hem niet te combineren met een adequate bescherming van het grote publiek.
Hij acht het als het absolute minimum dat overheden zicht eisen op de activiteiten van bedrijven die krachtige AI systemen ontwikkelen.
Waar staat wereld na Bletchley?
Wat is de balans van deze internationale bijeenkomst en de dynamiek errond?
Er is een door alle deelnemers ondertekende gezamenlijke verklaring. Die biedt een basis om op voort te werken maar bevat evengoed mooie intenties die heel ver van gerealiseerd zijn.
De verklaring erkent de risico’s die AI meebrengt en acht internationale samenwerking het beste antwoord.
Eerst het Verenigd Koninkrijk en vervolgens ook de Verenigde Staten hebben intussen de oprichting aangekondigd van een instituut voor AI veiligheid. Wat dat betreft dus nog geen internationale samenwerking.
Een voortzetting van Bletchley is voorzien. In 2024 organiseren Zuid-Korea en Frankrijk vervolgconferenties. Maar wat zullen die effectief opleveren?
Hoeveel internationale overeenstemming is er echt?
Het evidente feit blijft dat vooral de Verenigde Staten, Europese Unie en China niet echt op dezelfde golflengte zitten, evenmin als initiatiefnemer Verenigd Koninkrijk.
EU regulering
Zo wil de Europese Unie zeker veel meer reglementeren dan de twee Angelsaksische landen. Ze pakt dan ook uit met haar zogenaamde Artificial Intelligence Act die er nu snel zou moeten aankomen.
Regulering is overigens het enige domein waarin de EU werkelijk tegenwicht kan bieden aan de VS en haar dominante digitale metabedrijven.
Dominantie VS metabedrijven
Net de realiteit dat de mondiaal meest dominante bedrijven inzake AI van Amerikaanse origine zijn, impliceert vanzelfsprekend een heel eigen positie van de VS.
Vooral in de financieel-economische sector raakte men in 2023 zelfs in de ban van een modieus begrip voor die bedrijven, de Magnificent Seven.
China meest ontwikkelde
digitale totalitaire staat
In hoever de aanwezigheid van China in het Engelse Bletchley Park ook bereidheid tot daadwerkelijke samenwerking betekent, valt helemaal nog af te wachten.
China is vandaag het enige land dat ten aanzien van de VS metamacht een vorm van digitale tegenmacht bezit.
Het telt grote bedrijven die grotendeels tegenhangers zijn van de Amerikaanse metabedrijven maar strikt aan de leiband van de staat worden gehouden.
Die combinatie maakt China tot de veruit meest ontwikkelde digitale totalitaire staat. (1)
Rest wereld onbehaaglijk gewrongen
Of het de Europese democratieën, Japan, India of nog andere landen zijn, de rest van de wereld heeft zich de voorbije decennia steeds meer in een afhankelijke positie laten wringen inzake digitalisering en AI.
Dom genoeg was en is de uitwerking van een aantrekkelijk en overtuigend democratisch digitaal alternatief dat privacy compleet respecteert nooit een prioriteit geweest voor politici, samenlevingen of bedrijven.
Meer daarover, ook over hoe daar nu mee omgaan, is te vinden in de bijdrage Wereld onbehaaglijk gewrongen tussen VS en China, tussen metamacht en totalitarisme.
Dirk Barrez
Hoofdredacteur Pala.be en auteur van TRANSITIE. Onze welvaart van morgen en 11 politieke dwaasheden
Voetnoot
(1) Lees hierover ook het Pala artikel Wereld onbehaaglijk gewrongen tussen VS en China, tussen metamacht en totalitarisme | 25-2-2022
Bronnen
UK government, Policy paper - The Bletchley Declaration by Countries Attending the AI Safety Summit, 1-2 November 2023, inclusief de lijst van ondertekenaars | 1-11-2023
UK government, press release - Countries agree to safe and responsible development of frontier AI in landmark Bletchley Declaration | 1-11-2023
Wikipedia – 2023 AI Safety Summit
Pala Wereld onbehaaglijk gewrongen tussen VS en China, tussen metamacht en totalitarisme | 25-2-2022
BBC - AI 'godfather' Yoshua Bengio feels 'lost' over life’s work | 31-5-2023
Wikipedia – Artificial Intelligence Act
Wikipedia – AI safety
Afbeelding Wikimedia Commons
