Vele stemmen associëren werknemersi en hun organisaties met behoudsgezindheid. Die is er zeker voor de bescherming van de rechten, zekerheden en overlegstructuren die vroeger zijn afgedwongen. Maar conservatisme is allerminst wat de veertig geïnterviewde werknemersi in het boek Voor de kost meest kenmerkt. Het is markant hoeveel echte, cruciale veranderingen ze ambiëren. En ze verwoorden deze in straffe uitspraken, meest van al zelfs over milieu. Deel 2 van het essay ‘Wat leert ons Voor de kost?’
Eigenlijk vind ik dat vliegen moet worden afgeschaft of ontzettend beperkt.
Mij blijft sterk bij hoe hard velen deel willen uitmaken van de economiei van de toekomst, hoeveel oog ze hebben voor de technologische ontwikkelingen en mogelijkheden. Ze zijn gewonnen voor echte vooruitgang, duurzame veranderingen en dus reële verbetering. Soms begeleiden ze die zelfs en overtuigen medewerknemers om vooral niet vast te komen zitten in het verleden, in technologieën en werkwijzen die ten dode zijn opgeschreven. Ze hopen heel sterk dat hun bedrijveni ‘mee’ zijn, dat ze de trein van de toekomst niet missen, of dat nu is in de mediai, de uitgeverijwereld, openbaar vervoeri, verzekeringen, energie- of autosector.
Sterke wil om deel uit te maken van de economiei van de toekomst.
Ze willen zeker ook dat bedrijfsleiders zowel de transformaties in hun sector ernstig nemen als dat ze hun werknemersi én hun afgevaardigden betrekken bij het inschatten en aanpakken van de gevolgen daarvan. In de woorden van een syndicaal afgevaardigde bij een verzekeraar: “We zijn met 1200. Over de 200 minder geschoolden maak ik me al zorgen. Maar ik wil weten of ik ook bezorgd moet zijn over nog 600 anderen.” Daarom vinden geïnterviewden het ook belangrijk dat werknemersi het grotere economische plaatje zien waarin hun bedrijf opereert – dreigt ook voor ons, met dan toch één keer dat modewoord, disruptie? - en dat ze inzicht verwerven in hoe hun bedrijf financieel functioneert.
Bij velen is er een bijna vanzelfsprekende aandacht voor het ecologische.
Het zal sommigen verrassen. Bij vele werknemersi is er ook bijna vanzelfsprekende aandacht voor het milieu en het ecologische, of ze nu actief zijn in industriële activiteiten als glas en staal of in dienstensectoren als luchtvaart, post of kringwinkels. Ze beseffen goed dat de wereld eindig is, dat dit niet zonder gevolgen blijft voor hun bedrijveni, dat die zich maar beter kunnen aanpassen en dus hun voetafdruk moeten verkleinen als ze hun toekomst willen verzekeren.
En dus is er de ploegbaas op Zaventem die vindt dat vliegen eigenlijk moet worden afgeschaft of ontzettend beperkt. Of de vakbondsafgevaardigde in een staalbedrijf die hoopt dat de mensen de vervuilingi van de fabriek niet zullen blijven pikken. En de hulpoperator die vindt dat ook zijn multinational moet durven dromen over ‘hoe maken we mee de planeet gezond over 30 jaar?’ in plaats van te blijven hangen bij wat minder olie en wat meer gas en zonnepanelen.
Afbeelding
De PALA website en nieuwsbrief zijn gratis. Maar iedereen weet dat het zonder middelen niet kan. Liever dan te werken met subsidies, rekenen we op al wie Pala leest. Zo kunnen we ons ongebonden concentreren op de inhoud.
Uw steun - maandelijks, jaarlijks of éénmalig - is welkom op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Pala vzw - 3001 Leuven met vermelding 'Steun Pala'. Alvast dank.
Of misschien wil u wel vaste steungever worden? Abonnees die zich engageren voor bv. 2 of 5 euro steun per maand geven Pala de rust van stabiele inkomsten die de vaste uitgaven voor website en nieuwsbrief dekken.
Hoe vergaat het de mensen die werken? Dat blijft meest cruciaal
Meer nog dan milieu blijft het sociale de hoofdaandacht opeisen. Hoe vergaat het de mensen die werken? Hoe zit het met hun werkgelegenheid? Dreigt delokalisatiei of oneerlijke concurrentiei? Wat met de arbeidsvoorwaarden- en omstandigheden? Hoeveel zullen we werken, en voor welk loon en welke prijs? Welke impact is er op de gezondheid, gaande van de interne reorganisatie die een stresserende werklast meebrengt voor overbevraagde teams tot de impact op lijf en leden van kuisproducten die worden gebezigd.
Hoeveel zullen we dan werken? De discussie is heropend.
Eén van de meest diepgaande betrachtingen is heel zeker om de discussie over de werkweek en de wekelijkse arbeidsduur te heropenen. Het is vreemd dat gedurende het grootste deel van de twintigste eeuw er steeds minder werd gewerkt, maar dat die evolutie zowat stilviel in de jaren tachtig, terwijl nochtans de productiviteit van het geleverde werki is blijven stijgen. Steeds sterker zijn daarom de pleidooien te horen om die ook om te zetten in minder werki, om een vierdagenweek als het nieuwe normaal te beschouwen, of zelfs dat vijftien uur werken per week moet kunnen volstaan om goed te leven. Dat voorzag, heel lang geleden al, de econoom John Maynard Keynes voor het jaar 2030.
Zet efficiëntiewinst toch om in sociale vooruitgang én in milieu-investeringen.
Meer dan één vindt het een raar of onverdedigbaar gezichtspunt dat de stijgende productiviteit alleen maar moet dienen om de financiële winst te verhogen. Helemaal 21ste-eeuws wordt het pleidooi dan als het pleit om efficiëntiewinsten zowel om te zetten in sociale vooruitgang voor de werknemersi als in milieu-investeringen om planeet en samenleving niet te belasten. Vandaag blijft niet alleen de verdeling van de taart die werknemersi en werkgevers bakken een strijdpunt maar evenzeer hoe ze wordt gebakken.
Onrust en onzekerheid rukken op
Nogal wat interviews geven inzicht in de ondraaglijke lichtheid die de behandeling van talloze werknemersi kenmerkt, meest van al de zwaksten. Dat er maar geen regeling komt voor zware beroepen vinden velen stuitend. De re-integratie van langdurig zieken blijkt een onmenselijk randje te vertonen: er zit kwaadheid in de vraag “Hoe kan het toch dat iemand, die al decennia het beste van zijn leven heeft gegeven, wordt ontslagen om medische redenen, zonder ontslagvergoeding en vooropzeg? Het mededogen om lichtere jobs te voorzien voor zulke mensen blijkt verdwenen. Dit zal leiden tot nieuwe vormen van armoedei.” Dat talloze vormen van discriminatie en achterstelling welig blijven tieren, en quota uitblijven kan op weinig begrip rekenen.
Steeds meer mensen worden naar de rand van de samenleving gejaagd.
Het is een ongemakkelijke vaststelling dat, zoals iemand verwoordt, onze economiei steeds meer mensen naar de rand van de samenleving jaagt. Uiterst pijnlijk is hoe wij in onze samenleving én de pensioenen hebben verwaarloosd én pensioenhervormingen doorvoeren die tallozen angst aanjagen of boos maken, of allebei; nog erger wordt het wanneer mensen gewoon niet meer weten waar ze aan toe zijn. Of nog: “Dat mensen moeten kiezen tussen geneesmiddelen of kou leiden, is een welvaartsstaat echt onwaardig.” Dan weerklinkt die onrustwekkende conclusie: “De ondermijning van de sociale zekerheidi, op een sluipende wijze, houdt mensen in onzekerheid, dat is het tegendeel van wat sociale zekerheidi moet zijn.”
Die onrust gaat meer dan eens gepaard met het sterke gevoel dat de gewone mens minder meetelt dan vroeger en er minder bij hoort. Iemand zegt het zo: “Zonder nostalgie, vooral arbeiders betalen een prijs voor het bijna volledige verdwijnen van het sociaal weefsel van de arbeidersbeweging in enkele decennia.”
Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd? Dan kan Palai misschien op uw steun rekenen. We verwelkomen u graag als steungever - klik hier
Een goed artikel?Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Palai nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
Vele arme landen zijn heel afhankelijk van de uitvoer van grondstoffen voor hun inkomen. Maar de prijzen zijn wisselvallig en op lange termijn dalen ze zodat hun inkomen zakt. In de vorige eeuw, toen men nog echt aan een andere betere wereld wilde werken, sloot men grondstoffenovereenkomsten die daaraan moesten verhelpen. Middelen daartoe zijn productie en/of exportbeperkingen, buffervoorraden en contracten over verzekerde levering en/of afname. Er schiet niet veel meer van over.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
'Van wie zijn de media? De media zijn van ons'; 'Een democratische samenleving koestert betrouwbare media'; 'De mediatoekomst is aan encyclopedische journalistiek'; 'Een goede publieke omroep is best voor iedereen'; 'De openbare omroep moet dan wel de best mogelijke informatie garanderen'Vind deze artikels en nog andere over media en het belang van een goede publieke omroep op Pala.
Als de wereld wil opschieten richting duurzaam vervoer is het alvast nuttig om weten hoe we nu mensen en goederen vervoeren.Vind gegevens over personenverkeer en goederenvervoer.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Vervuiling of verontreiniging zadelt het milieu op met een verhoogde concentratie van stoffen die schadelijk is voor mens en natuur.Denk maar aan de bijna klassieke water-, lucht- of bodemvervuiling.
eind 2002 sluit Philips Hasselt de deuren, 1400 mensen verliezen hun job, het werk verhuist vooral naar Hongarije en China. Textiel- en confectiefabrieken van Mexico tot Tunesië en Bangladesh ervaren de mokerslag van de Chinese industrie.
voor velen een vanzelfsprekend goede zaak want perfecte concurrentie op een volledig vrije markt bevordert economische efficiëntie en leidt tot lagere prijzen. Die ideale mededinging is echter bedreigd wanneer er maar één (monopolie) of enkele (oligopolie) aanbieders zijn, door prijsafspraken of door fusies tussen concurrenten. Velen vrezen dat in een steeds vrijere wereldmarkt onbegrensde concurrentie ons zuur zal opbreken als ze niet samen gaat met afdwingbare mondiale sociale en milieunormen. Anders leidt die concurrentie tot slechtere loon- en arbeidsvoorwaarden, sociale achteruitgang, afbraak van de welvaartsstaat, milieuverloedering en ondermijning van de democratie. In arme landen zoals Bangladesh, India en Sri Lanka zijn door de toegenomen concurrentie de lonen in de kledingindustrie sinds het eind van vorige eeuw zelfs gedaald. Werkweken van zeventig uur zijn geen uitzondering en talrijk zijn de inbreuken tegen de vakbondsvrijheid. Nog altijd is er kinder- en dwangarbeid. De druk die van de economische globalisering uitgaat vernietigt werkgelegenheid in het formele circuit om die te vervangen door niet-gereglementeerd thuiswerk en productie in illegale ateliers. Natuurlijk is dat werk slechter betaald, zijn contracten ver te zoeken en is er geen sprake van sociale bescherming of controle op veiligheid en gezondheid.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Armoede is in de eerste plaats een gevolg van een gebrek aan inkomen. En dat gebrek is geen natuurramp. Mensen of samenlevingen zijn arm en verdienen te weinig omdat ze niet over de middelen en mogelijkheden beschikken om welvaart te creëren, of omdat de gecreëerde welvaart onvoldoende verdeeld geraakt. En soms hebben ze de pech dat het allebei waar is, dat de weinige welvaart terecht komt bij maar heel weinig mensen. Die ongelijke inkomensverdeling heeft alles te maken met ongelijke machtsverdeling. Om meer inkomen te verwerven en dus armoede te bestrijden is het nodig dat mensen meer te zeggen krijgen, dat ze meer politieke en economische macht verwerven dus. In die strijd speelden en spelen sociale bewegingen, vooral de werknemersbewegingen, een cruciale rol. Het belang van behoorlijk vergoed werk om fatsoenlijk te kunnen leven kan bijna onmogelijk overschat worden. Vandaar dat ook het realiseren van dit recht op werk nooit teveel kan worden beklemtoond.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Het menselijke leven is nooit zeker en dus niet vrij van risico’s; of het vergt extra inspanningen om mensenrechten waar te maken.Zo vormen gewilde kinderen de toekomst van de samenlevingen en mogen ze geen last zijn.Wie ziek is, heeft recht op de best mogelijke verzorging en op een gewaarborgd inkomen voor zichzelf en voor wie afhankelijk is van dat inkomen om te kunnen leven.
Het menselijke leven is nooit zeker en dus niet vrij van risico’s; of het vergt extra inspanningen om mensenrechten waar te maken.Zo vormen gewilde kinderen de toekomst van de samenlevingen en mogen ze geen last zijn.Wie ziek is, heeft recht op de best mogelijke verzorging en op een gewaarborgd inkomen voor zichzelf en voor wie afhankelijk is van dat inkomen om te kunnen leven.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.