Een ander beleid is mogelijk: kijk wat Kerala doet
dinsdag, 13 januari 2009 - 20:06
Kerala is een Indiase deelstaat, maar zou met zijn ongeveer 35 miljoen inwoners een middelgroot land zijn. Wat Kerala de wereld vooral te bieden heeft, is hoe je met beperkte middelen toch ontzettend veel menselijk welzijn kan bereiken. Het is een schitterend advies in tijden financiële en economische crisis.
Zo is het analfabetisme in Kerala het kleinst van al. Meer dan negentig procent van de bevolkingi kan lezen en schrijven, voor heel India is dat slechts twee op de drie.
En terwijl chronische hongeri de Indiërs even hard blijft treffen als de inwoners van zwart Afrikai, toont alweer Kerala dat het anders kan. De kindersterfte is er met zestien doden per duizend geboorten net de helft van het Indiase gemiddelde. Deels heeft dit te maken met een door de overheid sterk uitgebouwde gezondheidszorg. Die staat met onder andere 160 hospitaalbedden per 100.000 inwoners aan de top. Maar de bloeiende economiei verklaart nog veel meer. Na het toeristische Goa is Kerala ook economisch altijd bij de snelst groeiende deelstaten, soms zelfs de snelst groeiende. Dat is te verklaren omdat het niet alleen goed presteert in de successectoren informatietechnologie, diensten en toerisme. In Kerala schrijven ook de kleinschalige landbouwi en industrie succesverhalen. De belangrijkste reden daarvoor is de succesvolle politiek van landverdeling en landhervorming, ondanks tegenkanting van het nationale niveau. Die hervorming heeft de oude machtsverhoudingen en de ermee samenhangende ongelijkheid grotendeels gebroken. Sterke en duurzame investeringen in onderwijs, gezondheidszorg en infrastructuur leverden de andere fundamenten voor het Kerala-model.
Afbeelding
Schrijf in op de PALA nieuwsbrief
verschijnt maximaal 2 maal per maand
een journalistieke kijk op onze globaliserende wereld Hoe is de wereld eraan toe? Waar moet het naartoe? Hoe geraken we daar?
PALA zoekt met haar nieuwsbrief, website en boeken de antwoorden voor een meer sociale, ecologische en democratische samenleving en economie
Het grote geluk van Kerala is wellicht dat het deze politiek al is beginnen voeren in de jaren zestig en zeventig van vorige eeuw. Dat was voor de neoliberale storm begon te woeden die in vele andere landen dit soort investeringen een halt toeriep. Zo heeft de wereld een kwarteeuw verloren op de weg naar een duurzame ontwikkelingi. Maar het is natuurlijk nooit te laat om het voorbeeld van Kerala te volgen, zeker niet nu het falen van dat neoliberalisme overduidelijk is voor bijna iedereen. (DB)
Bedrijven waar werknemers zelf de baas zijn, kan dat? Ja dus, die vorm van meest doorgedreven economische democratie bestaat wel degelijk, bv. in de meer dan honderd werknemerscoöperaties van Mondragon. In België zijn we er nog maar heel weinig mee vertrouwd. Dat alternatief ondernemersmodel stoot op scepsis, zeker bij traditionele ondernemers. Maar ook in de brede werknemersbeweging en bij vakbonden rijzen er vragen.
In moeilijke omstandigheden scheppen de werknemerscoöperaties van Mondragon nu al meer dan 83.569 jobs, heel dikwijls gedreven door spitstechnologie, ze exporteren en produceren intussen de wereld rond, de werkloosheid is er het laagst van Spanje en, wellicht meest verrassend, in dit alles zijn de werknemers de baas.
Als Ford het werk van tienduizend mensen wegneemt, dan is het tijd dat we zelf werk creëren, en misschien zijn daarvoor coöperatieve bedrijven meest geschikt. En dus trokken Limburgers en Kempenaars naar Mondragon, “een plek in Europa waar men er nog in slaagt om zelf koelkasten te produceren”. Mondragon is dan ook uiterst ongewoon, hier werken 83.569 mensen in wel 120 vooral industriële werknemerscoöperaties en velen zijn hun eigen baas.
Meer dan de helft van werkzoekende jongeren zonder job in Spanje, vrijgeleide voor roversbanken, de aarde opwarmen met 4 graden, tal van kusten en steden die
Meer dan de helft van werkzoekende jongeren zonder job in Spanje, vrijgeleide voor roversbanken, de aarde opwarmen met 4 graden, tal van kusten en steden die
Al te dikwijls loopt het economische ver voor op het sociale. Ook al zijn we terecht fier op onze sociaal gecorrigeerde vrije markteconomie, toch is dat ook zo bij de Europese integratie. Vanaf de jaren vijftig internationaliseert de economie volop in de West-Europese ruimte. We krijgen meer en meer grote bedrijven die zich Europees ontplooien en het vroegere nationale kader ontgroeien. Zo raakt het nationale recht op informatie en raadpleging van werknemers snel achterhaald. In de jaren zeventig gaan er stemmen op om de werknemers meer zeggingschap te garanderen in Europees gestructureerde ondernemingen, om dus ook te werken aan sociale internationalisering. Het kost enorm veel tijd vooraleer er regelgeving komt. De Europese besluitvaardigheid botst op de vereiste unanimiteit omdat zeker Groot-Brittannië niet wil weten van sociale regels.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
zijn we met te veel? In 2015 telt de wereld 7,350 miljard mensen. In de toekomst kijken is niet makkelijk, maar omstreeks 2050 zullen we in de medium schatting meest waarschijnlijk met zowat 9,73 miljard zijn. Ongeveer zoals vandaag zouden 1,29 miljard mensen in de nu rijke, vooral industriële landen leven, daar komt vergrijzing van. De nu veel armere landen zien hun bevolking aangroeien van goed 6,18 tot wel 8,44 miljard, met volgens sommigen dreigende overbevolking. Tegen 2100 zou de groei stevig terugvallen met een wereldbevolking van dan waarschijnlijk 11,21 miljard.
800 miljoen mensen zijn ondervoed, elk jaar opnieuw sterven miljoenen mensen door gebrek aan voedsel en de ziekten die daarmee samenhangen, elke dag meer dan 25.000 doden, dat zijn wel 100 neerstortende passagiersvliegtuigen of ruim acht keer het aantal 11 september doden in de WTC torens, elke dag. Toch levert de Aarde genoeg te eten voor iedereen. Niet een tekort aan voedsel is dus de belangrijkste oorzaak van honger en hongersnood. De echte oorzaak is, veel meer dan voedseltekort, droogte, overstromingen of andere rampen, dat mensen arm zijn, dat ze te weinig koopkracht of inkomen hebben om aan eten te geraken.
Het armste continent, dat weten we allemaal. Maar in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht is Afrika tevens het meest geglobaliseerde continent: de Afrikanen halen drie maal meer van hun povere inkomen uit internationale handel dan Europeanen of Amerikanen. Zij zijn dus veel meer ingeschakeld in de wereldeconomie dan andere continenten. Maar zij worden van de export van hun grondstoffen en landbouwgewassen niet rijker, zij verarmen er zelfs van. Dan spreken we beter van uitbuiting en niet van handel.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Al te makkelijk krijgt een mens te horen dat landbouw een steeds kleiner deel is van onze economie, versta, een verwaarloosbaar deel. Feit blijft dat het de landbouw is die zorgt voor de energie die de mens broodnodig heeft, we moeten namelijk allemaal eten om te leven. Voldoende en gevarieerd eten is ook cruciaal voor onze gezondheid.
Uiterst ambigu en onbevredigend stapelbegrip, net als het begrip ontwikkeling zelf, wil zowat alles omvatten en zegt eigenlijk niets. Die onduidelijkheid verbergt dat het feitelijk om een light versie gaat van onze huidige economie die hier en daar wat bijschaving nodig zou hebben. Terwijl echte duurzaamheid drastische en structurele veranderingen impliceert, ja zelfs het ontwikkelen van een heel andere economie.