Global Witness-rapport is streng voor rol VN in oorlogen om grondstoffen
woensdag, 10 februari 2010 - 13:57
Het ontbreekt de Verenigde Naties aan een coherent beleid en aanpak om te voorkomen dat oorlogen om strategische grondstoffeni blijven voortduren. Bovendien tonen de permanente leden van de VN-Veiligheidsraad zelden voldoende politieke wil om VN-sancties ook effectief af te dwingen. VN-blauwhelmen zijn meestal niet goed opgeleid om illegale grondstoffenhandel tegen te gaan. Dat zijn enkele van de strenge conclusies uit het nieuwste rapport Lessons UNlearned van de Britse gespecialiseerde NGO Global Witness, dat eind januari in New York werd voorgesteld. Het rapport kwam er op vraag van de Europese Commissie, vooral met het oog op strategieën die het conflict in het oosten van Congo zouden moeten stoppen.
De belabberde internationale aanpak van de rol van grondstoffeni in oorlogen heeft het leven gekost aan miljoenen mensen in Congo en verhoogt nog steeds het risico van verdere destabilisering in landen als Ivoorkust en Guinee. Global Witness kan bogen op een bijzonder rijke ervaring met onderzoek naar gewapende conflicten die draaien om grondstoffeni. De NGO produceerde eerder al rapporten over oorlogen in Angola, Cambodja, Congo, Liberia, Sierra Leone en Soedan. Het nieuwste rapport is erg kritisch over de VN. De organisatie slaagt er volgens de onderzoekers niet voldoende in om een coherent beleid te voeren van vredeshandhaving en vredesopbouw in landen met grootschalige gewapende conflicten om grondstoffeni. Vele maatregelen worden ad hoc genomen en komen te laat of zijn niet efficiënt. Maatregelen die gericht zijn op het afsnijden van de toegang tot grondstoffeni door de strijdende partijen worden nauwelijks opgevolgd. Alleen de handel in diamant uit conflictgebieden van West-Afrikai is min of meer onder controle via het Kimberley-proces, dat de oorsprong van diamant garandeert.
Grote VN-lidstaten nemen vaak geen juridische stappen tegen bedrijveni die op hun grondgebied geregistreerd zijn en die zich schuldig maken aan het omzeilen van lopende VN-sancties. Een schrijnend voorbeeld uit Congo is Amalgamated Metal Corp. (AMC), een in het Verenigd Koninkrijk geregistreerde handelsfirma in zeldzame mineralen. In 2008 en 2009 konden onderzoekers vaststellen dat dochterbedrijven van AMC in Maleisië en Thailand het tinerts cassiteriet verhandelden dat afkomstig was uit illegale mijnen in het oosten van Congo die onder de controle stonden van rebellenbewegingen. Dit is een overtreding van de VN-sancties. Ondanks overduidelijke bewijzen heeft de Britse overheid totnogtoe geen vervolging ingesteld tegen AMC. Onlangs verklaarde Thaisarco, een andere Thaise dochter van AMC, dat het onder druk van ‘negatieve en misleidende publiciteit' stopt met de invoer van zeldzame mineralen uit Congo. Het bedrijf beweerde dat het altijd te goeder trouw had gehandeld. Zowel in de VS als in Noorwegen zijn de gerechtelijke autoriteiten perfect op de hoogte van de activiteiten van RUD-Urunana, een groep die via Western Union geldi overmaakt aan de FDLR-rebellen in het oosten van Congo, maar er werd nog geen gevolg aan gegeven.
Afbeelding
11 POLITIEKE DWAASHEDEN
Afbeelding
TRANSITIE. Onze welvaart van morgen
Afbeelding
COOPERATIES. Hoe heroveren we de economie?
Het Global Witness-rapport is bijzonder scherp voor de rol van VN-blauwhelmen in grondstofrijke conflictgebieden. Blauwhelmen zouden de illegale handel in grondstoffeni in principe moeten verhinderen, maar daartoe zijn de meeste militairen totaal niet opgeleid. In Liberia hoorde Global Witness van een hoge UNMIL-officier dat hij zijn manschappen niet wilde inzetten in de rijkste diamantgebieden uit vrees dat ze zelf zouden gaan dealen in bloeddiamant. Uit Ituri, in het oosten van Congo, komen vele getuigenissen van MONUC-blauwhelmen die smokkelhandeltjes zouden opzetten in mineralen zonder dat ze ter verantwoording worden geroepen. Ook wanneer troepen van het Congolese regeringsleger FARDC de controle over een mijn overnemen van rebellen en de officieren voor eigen rekening de mijn beginnen te exploiteren, treedt MONUC zelden op, zegt het rapport.
De belangrijkste les voor de toekomst die Global Witness trekt, is dat grondstoffeni niet alleen als voedingsbodem van een conflict mogen worden gezien, maar ook als een essentieel onderdeel van een duurzame oplossing.
Jan Van Criekinge
Klik voor Global Witness-rapport Lessons UNlearned: How the UN and Member States must do more to end natural resource-fuelled conflict
De jongste decennia hebben de financiële markten veel meer vrijheid gekregen. Die financiële globalisering zorgt voor een spectaculaire aangroei van het zogenaamde flipperkapitaal dat de wereld rondflitst op zoek naar snelle en hoge winsten. Meer dan eens heeft dit geleid tot financiële crises die ontzettend veel mensen hun werk en inkomen kosten. James Tobin, Amerikaans econoom en Nobelprijswinnaar, stelde al in 1978 voor om een kleine belasting van bijvoorbeeld 0,1 procent te heffen op munt- of valutatransacties. Grote voordeel daarvan is dat het de speculatie door flitskapitaal zal afremmen: speculanten moeten immers bij elke wisseloperatie deze taks ophoesten. Als tweede voordeel is er de fikse opbrengst. Zo kan deze mondiale belasting mee de middelen verschaffen om de grote wereldproblemen aan te pakken. Nadelen voor de gewone economie zijn er niet. Zulke éénmalige minieme belasting vormt geen hinderpaal voor wie internationaal goederen of diensten verhandelt of investeert. De Duitse hoogleraar Paul Bernd Spahn stelt later voor om de taks laag of zelfs op nul te houden in normale tijden op de financiële markten. Maar wanneer munten sterk gaan schommelen en er financieel onweer opduikt, zou het tarief sterk kunnen verhogen tot maximum 80 procent of nog meer. Dan dam je de speculatie werkelijk af. De Tobin-Spahn taks is geadopteerd door de andersglobalistische beweging als één van hun hoofdeisen. Nogal wat landen, waaronder India en Duitsland, zijn voorstander van deze belasting. Frankrijk en België zijn nog verder gegaan en hebben de Tobin-Spahn taks in een wet gegoten. Die treedt in werking zodra alle landen van de Eurozone zulke wet hebben gestemd.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Verzamelterm voor zowel fossiele brandstoffen (olie, gas), andere delfstoffen (ertsen) als voor wat veld of bos opleveren (katoen, hout, rubber). Probleem is dat de delfstoffen eens op zullen geraken en we ze dus best hergebruiken. Extra vervelend is de verbranding van fossiele brandstoffen die sneller nog dan de uitputting ervan klimaatverandering voor elkaar krijgt. Voor de hernieuwbare grondstoffen is het opletten geblazen de natuurlijke productiecapaciteit van de Aarde niet te overschrijden of uit te putten.
Verzamelterm voor zowel fossiele brandstoffen (olie, gas), andere delfstoffen (ertsen) als voor wat veld of bos opleveren (katoen, hout, rubber). Probleem is dat de delfstoffen eens op zullen geraken en we ze dus best hergebruiken. Extra vervelend is de verbranding van fossiele brandstoffen die sneller nog dan de uitputting ervan klimaatverandering voor elkaar krijgt. Voor de hernieuwbare grondstoffen is het opletten geblazen de natuurlijke productiecapaciteit van de Aarde niet te overschrijden of uit te putten.
Verzamelterm voor zowel fossiele brandstoffen (olie, gas), andere delfstoffen (ertsen) als voor wat veld of bos opleveren (katoen, hout, rubber). Probleem is dat de delfstoffen eens op zullen geraken en we ze dus best hergebruiken. Extra vervelend is de verbranding van fossiele brandstoffen die sneller nog dan de uitputting ervan klimaatverandering voor elkaar krijgt. Voor de hernieuwbare grondstoffen is het opletten geblazen de natuurlijke productiecapaciteit van de Aarde niet te overschrijden of uit te putten.
Verzamelterm voor zowel fossiele brandstoffen (olie, gas), andere delfstoffen (ertsen) als voor wat veld of bos opleveren (katoen, hout, rubber). Probleem is dat de delfstoffen eens op zullen geraken en we ze dus best hergebruiken. Extra vervelend is de verbranding van fossiele brandstoffen die sneller nog dan de uitputting ervan klimaatverandering voor elkaar krijgt. Voor de hernieuwbare grondstoffen is het opletten geblazen de natuurlijke productiecapaciteit van de Aarde niet te overschrijden of uit te putten.
Verzamelterm voor zowel fossiele brandstoffen (olie, gas), andere delfstoffen (ertsen) als voor wat veld of bos opleveren (katoen, hout, rubber). Probleem is dat de delfstoffen eens op zullen geraken en we ze dus best hergebruiken. Extra vervelend is de verbranding van fossiele brandstoffen die sneller nog dan de uitputting ervan klimaatverandering voor elkaar krijgt. Voor de hernieuwbare grondstoffen is het opletten geblazen de natuurlijke productiecapaciteit van de Aarde niet te overschrijden of uit te putten.
Het armste continent, dat weten we allemaal. Maar in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht is Afrika tevens het meest geglobaliseerde continent: de Afrikanen halen drie maal meer van hun povere inkomen uit internationale handel dan Europeanen of Amerikanen. Zij zijn dus veel meer ingeschakeld in de wereldeconomie dan andere continenten. Maar zij worden van de export van hun grondstoffen en landbouwgewassen niet rijker, zij verarmen er zelfs van. Dan spreken we beter van uitbuiting en niet van handel.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
Verzamelterm voor zowel fossiele brandstoffen (olie, gas), andere delfstoffen (ertsen) als voor wat veld of bos opleveren (katoen, hout, rubber). Probleem is dat de delfstoffen eens op zullen geraken en we ze dus best hergebruiken. Extra vervelend is de verbranding van fossiele brandstoffen die sneller nog dan de uitputting ervan klimaatverandering voor elkaar krijgt. Voor de hernieuwbare grondstoffen is het opletten geblazen de natuurlijke productiecapaciteit van de Aarde niet te overschrijden of uit te putten.
Verzamelterm voor zowel fossiele brandstoffen (olie, gas), andere delfstoffen (ertsen) als voor wat veld of bos opleveren (katoen, hout, rubber). Probleem is dat de delfstoffen eens op zullen geraken en we ze dus best hergebruiken. Extra vervelend is de verbranding van fossiele brandstoffen die sneller nog dan de uitputting ervan klimaatverandering voor elkaar krijgt. Voor de hernieuwbare grondstoffen is het opletten geblazen de natuurlijke productiecapaciteit van de Aarde niet te overschrijden of uit te putten.