The (un)Happy Planet Index: (te ) veel consumeren maakt niet gelukkiger
dinsdag, 28 augustus 2007 - 13:42
De Happy Planet Index vertelt ons hoe efficiënt landen de natuurlijke rijkdommen van de aardei aanwenden om hun inwoners een lang en gelukkig leven te bezorgen. Daarvoor combineert deze index drie gegevens: de ecologische voetafdruki, de levenstevredenheid (het welzijn) en de levensverwachting. Opvallend is dat een hoog verbruik van natuurlijke rijkdommen zich niet vanzelfsprekend vertaalt in hoog welzijn. Of omgekeerd, het blijkt mogelijk om veel levenstevredenheid te realiseren zonder onze planeet geweld aan te doen. Helemaal bovenaan staat bijvoorbeeld de eilandstaat Vanuatu: gelukkige inwoners, beperkte voetafdruk en, toch wat minder goed, een levensverwachting van 69 jaar. Het wijst erop dat zelfs de best gerangschikte landen eigenlijk nog heel wat beter horen te presteren. Het westerse model - dat zich steeds meer opdringt aan de wereld - kan nu dan wel zorgen voor een lang en relatief tevreden leven, maar de ecologische kost is hoog. Zelfs daar zijn grote verschillen. De inwoners van Duitsland en de Verenigde Staten leven zowat even lang en noemen zich ongeveer even gelukkig, maar de Duitsers hebben een ecologische voetafdruki die de helft kleiner is. Duitsland staat nummer 81 op de lijst van 178 landen waarvoor gegevens zijn verzameld, de Verenigde Staten staan pas op nummer 150. België is nummer 78, Nederland nummer 70. India en Brazilië presteren beter en belanden op plaatsen 62 en 63, Chinai haalt plaats 31. Rusland vinden we bijna helemaal onderaan, op 172. De laatste drie zijn Burundi, Swaziland en hekkensluiter Zimbawe. Bovenaan krijgt Vanuatu het dichte gezelschap van Colombia - toch verrassend voor een land dat alleen het nieuws haalt met geweld en ontvoeringen - en Costa Rica.
Voor wie nog niet helemaal overtuigd is dat enkel voor oorlog alles moet wijken: in deze Oekraïne oorlog is zelfs geld afgeschaft, althans voor Rusland.
Wie had het durven dromen? Dat er in enkele maanden 94 organisaties meedoen aan de Duurzame Doorbraak. Platform Duurzame en Solidaire Economie en Werkgroep Voetafdruk Nederland staan er naast vakbond FNV, OxfamNovib en Urgenda.
China mist de industriële revolutie en belandt in het zwaarste onweer. Na het fiasco van de communistische modernisering volgt een staatsgeleid kapitalisme… onbuigzaam autoritair, zo toont het bloedbad van Tiananmen. Vervolg van 'Onweer over China'.
Boeken over de menselijke bevolkingsomvang: je wordt er niet elke dag mee gebombardeerd. Bij de Nederlandse academische uitgeverij Eburon verscheen het eerste Nederlandstalig Belgisch boek over de overbevolkingskwestie: “We zijn met te veel, een pleidooi voor een herbergzame wereld”.
Voor de gelijkheid en vrijheden van mensen is hun recht op zeggenschap in het bestuur essentieel. Tot zowat 1990 vormden staatsgrepen de grootste bedreiging voor democratieën. De jongste 30 jaar sterven ze vooral van binnenuit: verkozen autocraten vermoorden de democratie van Hongarije tot de VS.
De Aarde, ons huis, staat in brand. De feiten onder ogen zien heeft niets met pessimisme te maken: de mens verwarmt de Aarde op nooit geziene wijze, zorgt voor riskante klimaatwijzigingen, laat planten en dieren minstens honderd maal sneller uitsterven dan normaal, put de natuurlijke hulpbronnen uit en vergeet dat onze economie deel uitmaakt van het ecosysteem Aarde. De globalisering van de huidige economie veroorzaakt in grote mate die ecologische ravages. Maar wanneer we ons natuurlijk kapitaal opsouperen en de ecologische productie of biocapaciteit vermindert – van water, voedsel, energie, allerlei grondstoffen – beleven we uiteindelijk een onvermijdelijke terugval in economische productie, van onze welvaart dus. Het is veel slimmer om ons grootste kapitaal, de Aarde, te bewaren; en nog slimmer is om dat kapitaal opnieuw te laten aangroeien.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Hoeveel heb je nodig van de Aarde om al hetgeen je verbruikt, te produceren? Dat is wat jouw ecologische voetafdruk vertelt. Ook voor een stad, een land of de volledige wereld is het mogelijk de voetafdruk te meten op basis van wat ze consumeren aan energie, voedsel, water enzovoort. In cijfers voor het jaar 2010: iedere mens beschikt over ongeveer 1,7 hectare. Dat is het evenwicht waarbij het gebruik van de natuurlijke hulpbronnen van de Aarde niet sneller verloopt dan ze zich kunnen herstellen. Het wordt ook wel Eerlijke Aarde-aandeel genoemd.
Hoeveel heb je nodig van de Aarde om al hetgeen je verbruikt, te produceren? Dat is wat jouw ecologische voetafdruk vertelt. Ook voor een stad, een land of de volledige wereld is het mogelijk de voetafdruk te meten op basis van wat ze consumeren aan energie, voedsel, water enzovoort. In cijfers voor het jaar 2010: iedere mens beschikt over ongeveer 1,7 hectare. Dat is het evenwicht waarbij het gebruik van de natuurlijke hulpbronnen van de Aarde niet sneller verloopt dan ze zich kunnen herstellen. Het wordt ook wel Eerlijke Aarde-aandeel genoemd.
Eeuwenlang is China goed voor ongeveer een klein kwart van de wereldbevolking en van de mondiale welvaart. De 19e en de 20ste eeuw tonen een opmerkelijke terugval. Door de snelle groei van de jongste decennia evolueert China naar zijn vertrouwde dimensie.
