Af en toe een beetje goed nieuws kan geen kwaad. In 12 van 17 Latijns-Amerikaanse landen waarvoor gegevens beschikbaar zijn, vermindert de inkomensongelijkheid. Die wordt gemeten met de zogenaamde Gini-coëfficiënt. Die varieert tussen 0 en 100, waarbij het eerste cijfer staat voor volledige gelijkheid, en het tweede voor volledige ongelijkheid. De Scandinavische landen Zweden en Noorwegen scoren 25 net als Japan, dus heel gelijk. Duitsland haalt 28. België volgt wat verder met 33, dat is na Zuid-Korea, maar voor Groot-Brittannië met 36 en India met 37. De VS en China hebben 41 en doen het dus nog slechter.
Sinds de kolonisatie is Latijns-Amerika gekenmerkt door hoge ongelijkheid. En dat is nog altijd zo. Zo haalt Mexico nu een Gini-coëfficiënt van 48, Argentinië 50 en Brazilië zelfs 55. Dat blijven ronduit slechte scores... maar ze zijn beter dan zowat tien jaar geleden. Toen hing Mexico nog op 53 en Brazilië op maar liefst 61 waarmee het toen, samen met Swaziland, wereldrecordhouder ongelijkheid was.
Vanwaar die daling?
Belangrijker dan de daling is te weten waarom het nu alvast de goede richting uitgaat. Waarom is bijvoorbeeld de ongelijkheid verminderd in Argentinië, Brazilië, Mexico en Peru? Een recente studie vindt twee hoofdoorzaken.
Eén. De inkomenskloof tussen geschoolde en laaggeschoolde werknemers speelt een kleinere rol. En dat is vooral te danken aan de verbreiding van het basisonderwijs.
En ten tweede hebben regeringen gekozen voor inkomensherverdeling. Ze organiseren overdrachten of transfers van de rijkeren naar de armen, ofwel in geld, ofwel in natura. Denk bijvoorbeeld aan het Braziliaanse Fome Zero-programma dat de honger wil uitroeien door heel lage inkomens toegang tot voedsel te garanderen. Het is er gecombineerd met de Bolsa Familia, een gezinstoelage gekoppeld aan de verplichting voor de kinderen om naar school te gaan. Zo sla je twee vliegen in één klap.
Merk op dat in beide gevallen het gevoerde sociaaleconomische beleid doorslaggevend is. Voor het bestrijden van ongelijkheid is de politiek meer dan nodig. (DB)
De website Global Social Justice houdt mee de ogen open voor belangrijke evoluties - klik hier
Klik voor studie The recent decline of inequality in Latin America: Argentina, Brazil, Mexico and Peru (pdf document)
Klik voor Gini-index in Human Development Report 2009
Over Bolsa Familia en Fome Zero (Braziië), lees meer in Het mondiale uitzendkantoor - klik voor info en bestellen
Over de maatschappelijke en politieke veranderingen in Latijns-Amerika, lees meer in David Dessers & Matthias Lievens, Gebroken Vitrines. De andersglobalisten tien jaar na Seattle, 2009, 161 p., 12 euro - klik hier om te bestellen