Hoe zou het nog met de Wereldhandelsorganisatie zijn, de drijvende kracht achter de vrijmaking van de wereldhandel? En, zacht uitgedrukt, dat doet ze met bijzonder weinig oog voor de rechten van de werknemers en voor het milieu.
Maar in nu al acht jaar Doha-ronde wil het niet meer lukken om de 153 lidstaten achter een nieuw akkoord te krijgen. Vorige week kwamen de ministers bijeen in Genève voor hun zevende conferentie. Het ene communiqué na het andere vertelt dat WTO directeur-generaal Lamy en dat handelsministers aandringen op een spoedig Doha Ronde-akkoord. De vraag is of ze hun wensen niet al te veel voor werkelijkheid nemen, en of dit wel het beste bestuur is voor de wereld.
Kritiek is er onder andere te horen bij de Afrikagroep: "Als we moeten kiezen tussen een snelle afsluiting en een succesvolle ronde, dan kiezen wij voor een succesvolle ronde waarin ontwikkeling centraal staat." Zo verklaart de Egyptische coördinator Hicham Badr.
Hardere kritiek nog bij Guy Ryder, algemeen secretaris van het Internationaal Vakverbond: "Sommigen lijken te leven in een schijnwereld, alsof ze abstract kunnen discussiëren over wereldhandel zonder te denken over de impact die verdere liberalisering zal hebben op werknemers die nu al kampen met de grootste economische crisis in zestig jaar."
Voor de vakbonden is het essentieel om het verband tussen handel, jobs en de mondiale crisis te erkennen. Het systeem van wereldhandel moet volgens hen in het voordeel van alle lidstaten werken. En daarom moeten de fundamentele arbeidsnormen van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) - vrijheid van vereniging of vakbondsvrijheid, het recht op collectieve onderhandelingen, geen dwangarbeid, geen discriminatie op de werkvloer, geen kinderarbeid - en het concept van waardig werk tot dat systeem behoren.
Het gisteren verschenen jaarrapport van de IAO World of Work Report 2009 - The Global Job Crisis and beyond stemt in elk geval tot nadenken. Zonder gepaste maatregelen riskeren meer dan 40 miljoen mensen uit de arbeidsmarkt te tuimelen. De mondiale werkgelegenheidscrisis is niet voorbij, ook al omdat er geen ernstige maatregelen zijn genomen tegen het falen van het financiële systeem. Het rapport pleit ervoor om mensen aan het werk te krijgen en voor fiscale stimulansen die tot zeven procent meer jobs kunnen creëren. Zo zouden CO2 emissiebelastingen die worden gebruikt om belasting op arbeid te verlagen, ruim 14,3 miljoen nieuwe jobs opleveren.
Dirk Barrez
Klik voor Seventh WTO Ministerial Conference news
Klik voor artikel Ontwikkeling belangrijker dan snelle afronding Doha
Klik voor artikel WTO conference must focus on the global crisis van het Internationaal Vakverbond
Klik voor ILO World of Work Report 2009 - The Global Job Crisis and beyond
Klik voor meer informatie over Wereldhandelsorganisatie in PALA woordenboek
