The (un)Happy Planet Index: (te ) veel consumeren maakt niet gelukkiger
dinsdag, 28 augustus 2007 - 13:42
De Happy Planet Index vertelt ons hoe efficiënt landen de natuurlijke rijkdommen van de aardei aanwenden om hun inwoners een lang en gelukkig leven te bezorgen. Daarvoor combineert deze index drie gegevens: de ecologische voetafdruki, de levenstevredenheid (het welzijn) en de levensverwachting. Opvallend is dat een hoog verbruik van natuurlijke rijkdommen zich niet vanzelfsprekend vertaalt in hoog welzijn. Of omgekeerd, het blijkt mogelijk om veel levenstevredenheid te realiseren zonder onze planeet geweld aan te doen. Helemaal bovenaan staat bijvoorbeeld de eilandstaat Vanuatu: gelukkige inwoners, beperkte voetafdruk en, toch wat minder goed, een levensverwachting van 69 jaar. Het wijst erop dat zelfs de best gerangschikte landen eigenlijk nog heel wat beter horen te presteren. Het westerse model - dat zich steeds meer opdringt aan de wereld - kan nu dan wel zorgen voor een lang en relatief tevreden leven, maar de ecologische kost is hoog. Zelfs daar zijn grote verschillen. De inwoners van Duitsland en de Verenigde Staten leven zowat even lang en noemen zich ongeveer even gelukkig, maar de Duitsers hebben een ecologische voetafdruki die de helft kleiner is. Duitsland staat nummer 81 op de lijst van 178 landen waarvoor gegevens zijn verzameld, de Verenigde Staten staan pas op nummer 150. België is nummer 78, Nederland nummer 70. India en Brazilië presteren beter en belanden op plaatsen 62 en 63, Chinai haalt plaats 31. Rusland vinden we bijna helemaal onderaan, op 172. De laatste drie zijn Burundi, Swaziland en hekkensluiter Zimbawe. Bovenaan krijgt Vanuatu het dichte gezelschap van Colombia - toch verrassend voor een land dat alleen het nieuws haalt met geweld en ontvoeringen - en Costa Rica.
Op dit ogenblik schrijft de mensheid geschiedenis. Ergens in deze beginjaren van de 21ste eeuw zal voor het eerst meer dan de helft van de wereldbevolking in de stad wonen.
Het is waar, imperia - in de klassieke betekenis - gaan op lange(re) termijn bijna zeker ten onder. Maar of we nu reeds werkelijk de doodstrijd beleven van het VS imperium, wie zal het zeggen?
Veruit de meeste welvaart op aarde wordt voortgebracht door ondernemende mensen en organisaties, of het nu gaat om collectief producerende levensgemeenschappen, om kleine zelfstandige b
Niet gloednieuw, maar de aandacht waard is het rapport ‘Op naar kennissamenlevingen?’ van Unesco. Let wel: informatie is nog geen kennis en de technologisch gedreven informatiesamenleving verschilt van de echte kennissamenleving: die wil niemand uitsluiten en daarom moet die kennis een publiek goed zijn dat niemand exclusief toebehoort.
De mens zoekt voortdurend naar een beter leven. Die moeizame zoektocht is ook te lezen als een verhaal van rechten en vrijheden. Op 10 december 1948 schrijft de mensheid van dat verhaal de mooiste en meest unieke bladzijde. Die dag keurt de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens goed. Die Verklaring telt slechts 30 artikelen, maar is een ontzettend rijke en veelzijdige tekst. Het bevat zowel de burgerlijke en politieke vrijheden (art.1-21), de sociale en economische rechten (art. 22-25) als de culturele rechten (art. 22,26,27). Ook het recht op ontwikkeling is er reeds in vervat (art. 28). En zelfs dat rechten ook plichten meebrengen (art. 29). Tientallen verdragen en conventies hebben ze daarna aangevuld.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Hoeveel heb je nodig van de Aarde om al hetgeen je verbruikt, te produceren? Dat is wat jouw ecologische voetafdruk vertelt. Ook voor een stad, een land of de volledige wereld is het mogelijk de voetafdruk te meten op basis van wat ze consumeren aan energie, voedsel, water enzovoort. In cijfers voor het jaar 2010: iedere mens beschikt over ongeveer 1,7 hectare. Dat is het evenwicht waarbij het gebruik van de natuurlijke hulpbronnen van de Aarde niet sneller verloopt dan ze zich kunnen herstellen. Het wordt ook wel Eerlijke Aarde-aandeel genoemd.
Hoeveel heb je nodig van de Aarde om al hetgeen je verbruikt, te produceren? Dat is wat jouw ecologische voetafdruk vertelt. Ook voor een stad, een land of de volledige wereld is het mogelijk de voetafdruk te meten op basis van wat ze consumeren aan energie, voedsel, water enzovoort. In cijfers voor het jaar 2010: iedere mens beschikt over ongeveer 1,7 hectare. Dat is het evenwicht waarbij het gebruik van de natuurlijke hulpbronnen van de Aarde niet sneller verloopt dan ze zich kunnen herstellen. Het wordt ook wel Eerlijke Aarde-aandeel genoemd.
Eeuwenlang is China goed voor ongeveer een klein kwart van de wereldbevolking en van de mondiale welvaart. De 19e en de 20ste eeuw tonen een opmerkelijke terugval. Door de snelle groei van de jongste decennia evolueert China naar zijn vertrouwde dimensie.
