Er wordt veel gesproken, geschreven en geageerd over de mondiale vrijmaking van de handel in diensten. Maar hoe belangrijk zijn de diensten in de wereldhandel? In 2004 waren goederen goed voor 8907 miljard dollar of 81 procent van de wereldwijde handelsstromen. Dat is ruim vier maal meer dan de 2125 miljard dollar van de dienstenhandel, die dus maar 19 procent uitmaakt van wat de wereld koopt en verkoopt. In onze binnenlandse economiei is het bijna net andersom, daar vormen de diensten veruit de belangrijkste economische sector. Maar dat grote verschil hoeft niet echt te verbazen. Vele diensten – denk aan horeca, verzorging, onderwijs, mediai ook – brengen we voort om er hier van te genieten. Ze zijn niet zo makkelijk uit te voeren. Nog eens kijken hoe de internationale handel verder is samengesteld. Aan goederenkant staat de industrie mijlenver op kop met een waarde van 6570 miljard dollar, goed voor 59,5 procent van de wereldhandel, gevolgd door grondstoffeni met 1281 miljard of 11,5 procent en landbouwproducten met 783 miljard of 7,1 procent. De reissector staat op één bij de diensten met 625 miljard dollar of 5,7 procent van de totale wereldhandel, dan komt vervoeri met 500 miljard of 4,5 procent. En voor de rest ter waarde van 1000 miljard of 9 procent moet u de verbeelding wat laten spreken want die is verzameld onder ‘andere’.
Hoe stupide kan men zijn? De slachtoffers van de door Amerikaanse banken in 2007-2008 veroorzaakte financiële vuurzee geven goed tien jaar later nog altijd de macht in handen van dezelfde bankpyromanen.
4 WAAR MOET HET NAARTOE? Klassieke economische opvattingen maken vooral deel uit van de problemen. Met een pure vrije markteconomie geraken we nooit aan een duurzame economie, laat staan met staatskapitalisme. Toch is er een zekere plaats voor de markt.
De voorbije zomermaanden hebben tal van politici hun uiterste best gedaan om hun dwaasheden te etaleren. Ze vertonen complete onmacht en zelfs onwil om de wereld duurzamer, veiliger of welvarender te maken, laat staan democratischer.
het IMF is - samen met de Wereldbank - opgericht in 1944 in Bretton Woods (zie ook onder dat trefwoord). 185 landen zijn lid. Met bijna 17 procent van de stemmen bezit de VS – de grootste aandeelhouder – als enige een vetorecht. Beslissingen vereisen immers een meerderheid van 85 procent. Erg democratisch functioneert het IMF dus niet. De Europese Unie kan ook boven die 15 procent drempel uitkomen maar slaagt er niet in gezamenlijk op te treden. Het IMF moet de wereldeconomie in goede banen leiden en houdt zich daarom bezig met de ondersteuning van munten, de financiële stabiliteit en de kredietverlening aan staten. Maar er rijst kritiek op zijn groeimodel en het éénzijdige en onvoorwaardelijke geloof in liberalisering en privatisering. De IMF activiteit blijft immers niet zonder gevolgen voor het sociale beleid van landen. Lidstaten die steun wensen van IMF en Wereldbank moeten hun economie aanpassen en die structurele aanpassingsprogramma’s voorzien dikwijls zware besparingen met nefaste gevolgen voor onderwijs, gezondheidszorg, werkgelegenheid, armoedebestrijding. Zeker t.a.v. ontwikkelingslanden in geldnood is het IMF heel machtig want ze zijn afhankelijk van het Fonds om aan geld te geraken bij financiële instellingen. De macht in het Fonds is verdeeld volgens het aandeel dat landen hebben in het kapitaal. Veel macht dus voor wie veel geld heeft, voor de rijke landen. Dan is het wel vreemd dat de landen van de Europese Unie met veel meer kapitaalsinbreng dan de VS, er niet in slagen om hun meer sociale opvattingen, hun concept van de welvaartstaat en van de sociaal en ook ecologisch gecorrigeerde markteconomie door te drukken. Het is dus niet zonder reden dat er mondiaal protest te horen is tegen het IMF en dat de internationale vakbondswereld en de Internationale Arbeidsorganisatie wijzen op de negatieve sociale gevolgen en druk uitoefenen. Het IMF moet dringend zijn historische opdracht terugvinden, namelijk om de economieën en het geldverkeer zo te begeleiden dat de levensstandaarden verhogen, iedereen werk heeft en we kunnen leven in een meer welvarende en vreedzame wereld. De jongste jaren verliest het Internationaal Monetair Fonds van zijn pluimen en zijn invloed. Nogal wat ontwikkelingslanden betalen hun schulden af om af te raken van hun afhankelijkheid. Vooral in Azië onderzoeken de nieuwe succesvolle economieën, die op een immense berg geld zitten, of er alternatieven zijn voor het IMF. En zelfs de regeringen van arme landen hebben nu de keuze om niet langer aan te kloppen bij IMF of Wereldbank maar leningen aan te gaan bij bijvoorbeeld China.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
'Van wie zijn de media? De media zijn van ons'; 'Een democratische samenleving koestert betrouwbare media'; 'De mediatoekomst is aan encyclopedische journalistiek'; 'Een goede publieke omroep is best voor iedereen'; 'De openbare omroep moet dan wel de best mogelijke informatie garanderen'Vind deze artikels en nog andere over media en het belang van een goede publieke omroep op Pala.
Verzamelterm voor zowel fossiele brandstoffen (olie, gas), andere delfstoffen (ertsen) als voor wat veld of bos opleveren (katoen, hout, rubber). Probleem is dat de delfstoffen eens op zullen geraken en we ze dus best hergebruiken. Extra vervelend is de verbranding van fossiele brandstoffen die sneller nog dan de uitputting ervan klimaatverandering voor elkaar krijgt. Voor de hernieuwbare grondstoffen is het opletten geblazen de natuurlijke productiecapaciteit van de Aarde niet te overschrijden of uit te putten.
Als de wereld wil opschieten richting duurzaam vervoer is het alvast nuttig om weten hoe we nu mensen en goederen vervoeren.Vind gegevens over personenverkeer en goederenvervoer.
