Overslaan en naar de inhoud gaan
We hoeven de ‘General Motors' globalisering niet zomaar te ondergaan
dinsdag, 26 januari 2010 - 17:41
"Opvallend hoe verschillend de werknemers
i van Umicore in Hoboken-Antwerpen en van General Motors in datzelfde Antwerpen hun werksituatie inschatten." (uit Het Mondiale Uitzendkantoor)
Lang verwacht en nu toch aangekondigd: General Motors wil zijn Opel-fabriek in Antwerpen dicht. De gevolgen van een heel slechte globalisering
i laten zich heel hard voelen. Veronderstel even dat we in dit land een echt industrieel beleid zouden hebben. Dan hadden we nu zeker een bloeiende windmolenindustrie met minstens een paar tienduizenden werknemers
i, goede jobs voor de arbeiders uit de autofabrieken die de voorbije jaren krimpen.
Of, nog moeilijker in te beelden, dat ook General Motors de toekomst had voorbereid. In combinatie met ons industrieel beleid en onze kennis op nogal wat terreinen, zouden er dan elektrische auto's van de band kunnen rollen. Dat zou vele jobs redden en meteen onze economie
i ecologisch meer verantwoord maken.
Welke keuzes overheden en bedrijven
i maken, kan zelfs op vrij korte termijn een ontzettend groot verschil maken. Een frappant voorbeeld is te lezen in het vorig jaar verschenen boek Het Mondiale Uitzendkantoor, een vergelijking tussen de bedrijven
i Umicore en Opel, allebei in Antwerpen.
Het oude Umicore heette Union Minière en was bekend - of berucht - voor zijn koper- en zinkfabrieken waar de uit Congo aangevoerde ertsen werden verwerkt. Het huidige Umicore ziet zich veel liever geassocieerd met wat het doet op vlak van zonnecellen, brandstofcellen, herlaadbare batterijen, autokatalysatoren en recyclage van edele metalen waarin het wereldwijd koploper is. Momenteel werken 15.000 mensen voor deze multinational die wel tachtig productievestigingen telt in alle continenten.
Het is interessant om te zien hoe de Belgische werknemers
i daarop reageren. ‘Die overschakeling van koperfabriek naar herwinning van edele metalen betekende een serieuze reorganisatie voor de werknemers
i in het Antwerpse Hoboken. Het is dag en nacht verschil met vroeger,' getuigen Frank Van Goethem en Marc Van Raemdonck van het ABVV. Vandaag zien ze vooral de voordelen: ‘Onze fabriek draait volledig op recyclage. Er is een nieuwe smelter gebouwd die kan rekenen op een stabiele aanvoer. De zware investeringen hebben het bedrijf verankerd. Zo is voor ons de last van globalisering
i in grote mate verdwenen. We voelen ons veilig omdat er nog een nieuw project aankomt en omdat Umicore in België blijft investeren.'
Hoe anders is de situatie in datzelfde Antwerpen in de fabriek van General Motors, tot een paar jaar geleden 's wereld grootste autofabrikant, nu aan de rand van het faillissement. Net als vele collega's is Jerry Sluyts er niet zo gerust in: ‘Je merkt al een tijdje dat ze op droog zaad zitten. Wie vroeger naar de vestiging in het Spaanse Zaragoza* moest, nam het vliegtuig, nu gaan ze met de auto. De klap voor ons kwam er met het niet toewijzen van de nieuwe Astra. Zelf werk
i ik in de perserij. Daar verhuist het werk
i nu naar de vestiging in Polen. De grootste pers is al weg en de nieuwste persen raken we straks kwijt, enkel de oude persen blijven. Bij zulke beslissingen worden we als vakbond met de rug tegen de muur gezet. De beslissingen worden mondiaal genomen, en in Europa ligt de macht
i bij Opel in Duitsland. Dat voelen we, Bochum krijgt het grootste volume terwijl Antwerpen veel moderner is. En toch gaat de nieuwe Astra naar ginder.'
Het is zowel voor de werknemers
i, voor het milieu als voor het bedrijfsleven zelf een spijtige zaak dat er in dit land zo weinig ‘Umicores' zijn.
Dirk Barrez
grotendeels gebaseerd op Dirk Barrez en John Vandaele, Het Mondiale Uitzendkantoor. Waardig werk
i in tijden van globalisering
i en crisis, p.163-164. Klik voor info en bestellen - ook beschikbaar met gelijknamige dvd
Klik voor PALAbrief 68 Van crises tot sociaalecologische economie
i. Laten we elektrische auto's bouwen
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Waar het in de wereld in grote mate om draait. Al te vaak gereduceerd tot staatsmacht of zelfs tot militaire staatsmacht waarbij nog niet zo lang geleden enkel maar twee zogenaamde supermachten meetelden, de VS en de voormalige Sovjetunie. Dat kleine groepen een terroristische machtspositie kunnen uitbouwen, beseffen we nu ook. Maar er zijn veel andere vormen van macht in onze globaliserende wereld, vooreerst economische en financiële macht. De opkomst van Oost-Azië heeft vooral met die macht te maken, de sleutelpositie van multinationals eveneens en bovenal de dominantie van financiële groepen. Er is de politieke macht, hard nodig om de economische macht zonodig te corrigeren; ze komt op wereldvlak meer dan één maatje te kort. Cultuur, kennis en technologie bieden in hoge mate het vermogen om het leven en het samenleven te organiseren. Op het snijvlak van cultuur en economie is er de stijgende mediamacht die de agenda van de publieke opinie meer en meer beheerst. Religies en levensovertuigingen laten hun soms sterke invloed gelden in de wereld.In een steeds complexere mondiale samenleving zijn er talloze vormen van macht en machtsuitoefening die voortdurend op elkaar inwerken. Omdat onze wereld snel verandert, betekent dit ook dat bestaande machtsverhoudingen vlugger onder druk kunnen komen.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Om van waardig werk te kunnen spreken, moet het gaan om het uitoefenen van werk waarvoor men vrij kiest en dat een inkomen oplevert dat de behoeften van zichzelf en van het gezin dekt.Menswaardig werk respecteert tevens de arbeidsrechten van mensen. Hiertoe behoren fundamentele werknemersrechten zoals het recht op organisatie, op collectieve arbeidsonderhandelingen én op gelijkheid tussen mannen en vrouwen.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.