Brazilië heeft zijn Bolsa Familia die het gezinsinkomen verhoogt van 44 miljoen arme Brazilianen, soms met de voorwaarde dat de kinderen naar school moeten gaan en vaccinaties krijgen. Armoede bestrijden en kansen creëren door geldoverdrachten, dat is ook het doel van Oportunidades, de Mexicaanse variant van Bolsa Familia die ruim 25 miljoen Mexicanen bereikt, een kwart van de bevolking. In India geeft de National Rural Employment Guarantee Act elk gezin op het platteland recht op 100 dagen werk tegen het minimumloon. Wie toch geen job kan krijgen, heeft recht op een werkloosheidsvergoeding. Dit garandeert een inkomen aan maar liefst 45 miljoen gezinnen, goed voor een paar honderd miljoen mensen, meteen 's werelds grootste recht-op-loonprogramma.
Voorstanders van een basisinkomen argumenteren al langer dat alle wereldburgers - omdat ze bestaan en dus aanspraak maken op een menswaardig bestaan - recht hebben op een mondiaal basisinkomen, dat hoog genoeg is om in de basisbehoeften te voorzien. Dé hoofdreden daarvoor is dat zelfs een sterk sociaal gecorrigeerde economie en een behoorlijk uitgebouwde economische democratie niet kunnen garanderen dat er voor iedereen een goede en voldoende betaalde job is, en dat de welvaart zo goed verdeeld raakt dat iedereen genoeg inkomen verdient om menselijk te kunnen leven.
Die opvatting wint velt. En ze geldt ook voor een straatarm land als Mozambique argumenteert ontwikkelingsexpert Joseph Hanlon: ‘Geef de armen gewoon geld. Want wie niets heeft, kan zich niet op eigen kracht uit de armoede bevrijden. Voorwaarden zijn niet nodig, dat kost trouwens tijd en geld. Als er scholen en ziekenhuizen in de buurt zijn, zullen zij daar heus wel gebruik van maken. Met een kleine 60 miljoen euro kunnen alle Mozambikaanse 65-plussers en alle kinderen tussen 7 en 14 een uitkering krijgen van respectievelijk 3 en 1,5 euro per maand. Dat is vijf procent van de huidige ontwikkelingshulp. En dat geld zou vooral gaan naar lokale diensten en producten. Armen investeren heel verstandig.'
In vele ontwikkelingslanden is men reeds overtuigd of raakt men overtuigd. Nu moet de wereld van de ontwikkelingssamenwerking en van de mondiale beleidsvoerders nog volgen. Zij moeten inzien dat een basisinkomen een sleutelelement is in de herverdeling van de welvaart, zowel binnen landen als op mondiaal vlak... en dat die herverdeling zelf ook weer een bron is van economisch dynamisme en van de creatie van welvaart. (DB)
Informatie geplukt uit het nieuwe boek Het mondiale uitzendkantoor. Waardig werk in tijden van globalisering en crisis, klik voor info en bestellen (voor boek alleen, klik op cover rechts bovenaan)
Geplukt uit pleidooi voor mondiaal basisinkomen in Van eiland tot wereld. Appèl voor een menselijke samenleving, klik voor info en bestellen
