52. Voorbij de Kyoto hype. Een ecologische economie vereist een ecologisch pact
donderdag, 15 maart 2007 - 08:00
Van overdreven daadkracht kan je de Europese politieke leiders zelden beschuldigen. Maar soms lukt het toch, als het besef groeit over wat nodig is. De Europese Uniei heeft beslist om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2020 te verminderen met twintig procent tegenover 1990, en zelfs met dertig procent indien andere industrielanden zich eveneens inspannen. Hernieuwbare energie moet in 2020 zorgen voor twintig procent van onze consumptie.
.
De eerste bedenking is natuurlijk of twintig, of zelfs dertig procent, genoeg is. Meer en meer vertelt de wetenschapi ons overtuigend dat we verder moeten gaan om schade en brokstukken te vermijden aan ons ruimteschip aardei. De gewenste daling bedraagt voor de hele wereld zestig tot tachtig procent in de komende decennia. En voor Europese landen ligt de lat hoger. Dat is vanzelfsprekend voor wie beseft dat de rijke, geïndustrialiseerde landen ruimte moeten scheppen voor de welvaartsgroei van al te arme landen als Ethiopië, Bangladesh of Haïti die nu amper broeikasgassen voortbrengen... maar al even weinig welvaart. Wat wij in Europa nodig hebben, is een ecologische economiei die onze welvaart voortbrengt met tienmaal minder materiaalgebruik en tienmaal minder energie-inzet. En die energie zal dan in de eerste plaats hernieuwbare energie moeten zijn. De Europese keuze voor alvast min twintig procent broeikasgassen is daarvoor een beloftevolle eerste aanzet.
Afbeelding
Schrijf in op de PALA nieuwsbrief
verschijnt maximaal 2 maal per maand
een journalistieke kijk op onze globaliserende wereld Hoe is de wereld eraan toe? Waar moet het naartoe? Hoe geraken we daar?
PALA zoekt met haar nieuwsbrief, website en boeken de antwoorden voor een meer sociale, ecologische en democratische samenleving en economie
Tweede bedenking geldt de uitvoering. Niet alles wat politici beslissen, raakt ook omgezet in praktijk. Bijkomend probleem is dat het de ledenlanden zijn die in actie moeten komen, en zij gaan nu volop discussiëren over wie wat moet doen. In vele landen zal er intern ook politiek opbod zijn rond wie ‘meest groen' is. Dat is al zo in België, zeker in Vlaanderen. Dat opbod illustreert een zekere bewustwording maar leidt daarom niet tot een efficiënt beleid. Neem één cruciale maatregel. Snel evolueren naar grotere energie-efficiëntie vraagt dat de energieprijs drastisch omhoog moet. Vandaag is er geen enkele partij die daar onomwonden durft voor uitkomen. De meest noodzakelijke politieke beslissingen zijn zo het minst van al te realiseren via de klassieke politieke weg. Zelfs de al bij al makkelijke beslissing om alvast voor alle nieuwe scholen en overheidsgebouwen te kiezen voor passiefgebouwen die geen energie nodig hebben voor verwarming raakt niet genomen.
Wie een radicale overgang nastreeft naar een ecologische economiei, wil eigenlijk een revolutie die een lange, volgehouden inspanning vergt van de hele samenleving. Die inspanning moet diverse regeerperiodes overbruggen. Ze vereist dus een duurzame politieke consensus over de politieke scheidslijnen heen.
In het verleden heeft België, soms op pijnlijke wijze, oplossingen gevonden voor zware maatschappelijke uitdagingen. Om de democratische en vrije toegang tot onderwijs voor iedereen te verzekeren is er een schoolpact gesloten. Daarmee kwam een einde aan het politieke bekvechten dat de geschiedenis is ingegaan als de schoolstrijd. Om ideologische en filosofische minderheden te beschermen, kwam er een cultuurpact. Zo erkent een volwassen samenleving dat een vrij en democratisch onderwijs en cultureel pluralisme de zaak is van iedereen en niet van toevallige politieke meerderheden of van één politieke stroming alleen.
Vandaag hebben onze Europese samenlevingen nood aan een ecologisch pact. Voorbij de politieke schoonheidswedstrijd van wie meest ‘groen', ‘sociaal groen', ‘economisch verantwoord groen' enzovoort oogt, hebben we een pact nodig waarbij de politieke partijen in overleg met de samenleving kiezen voor de uitbouw van een ecologische economiei. De maatstaf is duidelijk, tienmaal minder materiaal en energie verbruiken, en dat zo omstreeks 2030. Wanneer moeilijke politieke beslissingen, zoals energie heel duur maken, deel uitmaken van zulk ecologisch pact, is er een stevig én democratisch fundament om, over alle regeringen heen, werki te maken van die ecologische economiei. Partijen kunnen elkaar dan geen domme vliegen meer afvangen in de kiesstrijd en de debatten concentreren op waar nog echte maatschappelijke keuzes moeten worden gemaakt.
Waaraan denken we bij het woord oorlog? Doorgaans aan zwaar bevochten conflicten, burgeroorlogen of terreur. Maar niet aan de oorlogen die onnoemelijk veel meer slachtoffers maken en ons bestaan veel ernstiger bedreigen: de marktoorlogen en de wereldoorlog tegen onze planeet, op kop de klimaatoorlog.
Mbaye Gueye is een Senegalese jongen van 17, wat zwakjes én levenslustig, wanneer ik hem bij het filmen van de televisiereportage ‘Het gezicht van de honger’ leer kennen. Drie maanden later zou ik hem opnieuw ontmoeten maar… twee dagen tevoren is hij overleden. Waarom vertel ik dit? Omdat hier globalisering aan het werk is.
Meer dan twee op drie landen halen niet de helft van de punten op de corruptiei-index. Uiterst slecht nieuws is dat want corruptiei maakt veel kapot, van talloze mensenlevens tot de Aardei.
We naderen steeds sneller het moment waarop onze planeet niet langer geschikt is voor menselijk leven. Toch zijn we het aan toekomstige generaties verplicht de moed niet op te geven. Hoe zou gezamenlijke actie er uit kunnen zien? Het wordt een gevecht van David tegen Goliath.
Heel verschillend van de verbruikers- of producentencoöperatie is de werknemerscoöperatie.
In een werknemerscoöperatie zijn namelijk de werknemers de coöperanten. Zij zijn dus de eigenaars en de bazen van en in hun eigen coöperatief bedrijf, in hún coöperatie.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Meer dan in andere continenten hebben de (meeste) Europese landen werk gemaakt van hun gemeenschappelijke belangen en hun samenwerking soms verregaand uitgebouwd. Over het belang van en de uitdagingen voor hun Europese Unie handelen volgende PALA artikels:
Eerlijke wetenschappers en echte wetenschap zijn hard nodig om de komende decennia met zo min mogelijk kleerscheuren door te komen.Een goede samenleving steunt in grote mate op gedegen wetenschap. Zij is cruciaal om charlatans te weren. Meest uitgesproken is dat zo in gezondheidskwesties.Maar het is opletten dat een terechte verdediging wetenschap niet immuniseert voor gerechtvaardigde vragen, bedenkingen en kritiek.Vind de tegelijk kritische en opbouwende Pala artikels over wetenschap en wetenschappers
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Onaanvaardbare manier om rijk te worden.Corruptie of omkoping is het fenomeen waarbij politici, ambtenaren, bedrijfsmensen of nog anderen misbruik maken van hun functie, verantwoordelijkheid en vooral macht om zichzelf onrechtmatig te bevoordelen.
Onaanvaardbare manier om rijk te worden.Corruptie of omkoping is het fenomeen waarbij politici, ambtenaren, bedrijfsmensen of nog anderen misbruik maken van hun functie, verantwoordelijkheid en vooral macht om zichzelf onrechtmatig te bevoordelen.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.