We merken hoe vele soorten jobs ineens op de helling staan als het leven grotendeels stilvalt. Minder opvallend is hoe de perverse achterkant van een onevenwichtige globaliseringi het werki en inkomen van velen in de tang neemt.
Als mensen door corona zich amper of niet meer mogen verplaatsen, tast dit vanzelfsprekend de menselijke activiteit aan. Gedaan met bezoek aan bioscopen, concert- of theaterzalen, musea of bibliotheken, afgelopen ook alle sportmanifestaties, het was slechts het begin. Cultuur, sport, horeca, vliegverkeer, reissector, niet-voedingswinkels, ze liggen plat of zijn minstens ernstig getroffen. Op extreem korte tijd is vele economische activiteit op de sukkel of compleet lam gelagen.
Kwetsbare mondiale productieketens
Maar er is meer aan de hand. Onze economiei is in tal van sectoren de voorbije decennia heel sterk gemondialiseerd geraakt. Dat proces leidde tot steeds meer opgedeelde, langere en dus complexere productieketens die daardoor ook kwetsbaarder werden, ook voor mondmaskers leerden we.
Meest illustratief voor deze economische kwetsbaarheid is dat heel gauw Europese autofabrieken de productie moeten stilleggen, onder andere omdat onderdelen niet langer worden toegeleverd.
De zo lang gehuldigde economische efficiëntie van mondiale waardeketens blijkt voor grote productiebedrijven ook een heel gevoelige achilleshiel. De allereerst getroffenen zijn de werknemersi in de hele keten, als er geen werki is, voelen zij dat meteen in hun portemonnee.
Heel problematisch is dat de politiek vooral sinds de jaren zeventig van vorige eeuw heeft toegestaan en zelfs bevorderd dat de economiei en de wereld van het geldi zich mondiaal organiseerden… maar dat de samenlevingen en de politiek dat zelf veel minder of niet doen. Zij blijven vooral nationaal functioneren, ook wel regionaal – zeker de Europese Uniei – en veel te weinig mondiaal. De jongste jaren merken we in vele landen zelfs een sterke tendens tot nationalisme, tot op zichzelf terugplooien.
De volkomen onevenwichtige globaliseringi heeft nefaste effecten. Altijd al lopen de rechten van werkende mensen en van het milieu achter op de veel meer afdwingbare rechten die geldi, goederen en diensten wel genieten. De gevolgen van deze slechte globaliseringi zijn nog erger als er crises uitbreken. Het is opvallend hoe snel het vertrouwen tussen landen dan slinkt. Dat was al zo in de financiële crisis en dat fenomeen verschijnt nu nog sterker.
Toen goed tien jaar geleden vele grote systeembanken omvielen en het bankenlandschap ineenstuikte, bleef de internationale politiek veel te lang afwezig en was het binnen de kortste keren elk land voor zich. Terzijde, België bleek zelfs niet in staat om de zeggenschap over zijn grootste bank – Fortis, what’s in a name? - te behouden en betaalde ook voor Dexiai volop de Franse rekening.
Terwijl het toch om een pandemie gaat, zijn bijna alle reacties alleen maar nationaal
In de coronacrisis steekt die zwakke politieke globaliseringi meteen de kop op. Overal duikt unilateraal handelen op. Grenzen worden op diverse continenten éénzijdig dichtgegooid. Het vrij verkeer van mondmaskers hapert en lijkt zelfs tussen de stichtende landen van de Europese Uniei ineens niet meer geldig.
De politieke wil om, in ieders belang, de zwaarste uitdaging in lange, lange tijd echt solidair, verantwoordelijk en dus ook internationaal en al zeker Europees aan te pakken, blijkt verregaand illusoir. Terwijl het toch om een pandemie gaat, een wereldwijd woekerende ziekte, zijn bijna alle reacties alleen maar nationaal.
Toch kan het anders
Zou het anders kunnen lopen? Ja, het ontbreekt immers niet aan de nodige structuren. De Europese Uniei kan meer leiderschap vertonen. De Wereldgezondheidsorganisatie bestaat, gelukkig maar. De Verenigde Naties, ze bestaan.
Maar door de slechte globaliseringi drijft de politiek in vele landen op een ongezonde overdosis nationalisme. Vijfenzeventig jaar geleden groeide na de nachtmerries van twee wereldoorlogen, van quasi totale economische, sociale en democratische ineenstorting, de wil om ook multilateraal een veilige toekomst te verzekeren. Dat was de geest van de Verenigde Naties en tal van andere internationale instellingen. Maar die wil en die geest zijn verregaand verdampt… al is de zware crisis die we doorstaan een aansporing om die geest opnieuw aan te blazen.
Welke impact? Welke gevolgen?
Intussen zullen werkende mensen, meer dan zou moeten, de rekening betalen van een kwetsbare economiei en een slechte, onevenwichtige globaliseringi. Makkelijk zal het niet zijn maar wellicht zullen we, net als voor de fysieke gezondheidskost, vrij snel de mogelijke economische impact van corona op het spoor komen. Daar zijn onze vooral financieel gedreven samenlevingen altijd al op gefocust en meest voor uitgerust.
Wat langer in de mist dreigt te blijven hangen, zijn de diepgaande sociale veranderingen die hier op termijn uit kunnen voortvloeien en, zeker niet te vergeten, de politieke gevolgen.
Dirk Barrez | 13-03-2020 en geactualiseerd op 18-3-2020
Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd? Dan kan Palai misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Palai vzw – Leuven. Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier
Een goed artikel?Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Palai nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
Directe democratie is in Zwitserland geen lege doos. Viermaal per jaar spreken de burgers zich in referenda rechtstreeks en beslissend uit over heel verschillende maatschappelijke kwesties: van een duurzaam energiesysteem tot het verhogen van de pensioenen.
We bevinden ons in een ernstige wereldwijde klimaatcrisis, zelf een symptoom van de bredere planetaire crisis. De Europese Unie wil met haar Green Deal een antwoord bieden maar die volstaat niet.
Kunnen we de gelijkhebberige discussies over drastische vermindering van broeikasgassen versus aanpassing vermijden? Stom genoeg zijn ze al vele jaren allebei nodig.
De waarschuwing van het Europees Milieuagentschap is zonneklaar. Klimaatrisico’s ondermijnen vitale systemen als water, voedsel, energie en andere, zelfs catastrofaal indien niet snel wordt ingegrepen… Maar Europa, het snelst opwarmende continent, is niet voorbereid op die gevaren.
Dat conflict en oorlog toenemen, doet de democratie in de wereld geen deugd. Zo valt de Democratie Index 2023 meest summier samen te vatten… En eigenlijk is deze index nog veel te optimistisch.
Woord in de kijker: IAO en WTO: ze studeren alvast samen
Bedrijven hanteren meer en meer een mondiaal perspectief en wereldmarkten spelen een grotere rol. De economische globalisering holt maar verder. De consensus groeit dat er nood is om een sociale bodem te leggen onder de wereldeconomie, ook bij internationale en economische organisaties zoals het IMF, de Wereldbank, de OESO en de WTO. Om dat te realiseren, kijken velen richting Internationale Arbeidsorganisatie die zou kunnen uitgroeien tot een soort wereldministerie van arbeid. Daar zijn we nog lang niet. Maar er is toch een pril begin van samenwerking tussen die IAO en de Wereldhandelsorganisatie. Samen hebben ze de studie ‘handel en werkgelegenheid’ gemaakt. De terechte conclusie luidt dat er over het verband tussen die twee geen echt algemene uitspraken mogelijk zijn: te veel héél verschillende elementen spelen hun rol. Maar even duidelijk is dat de gevoerde handelspolitiek en sociale politiek wel degelijk elkaar beïnvloeden, en dat het dus nodig is om ze op elkaar af te stemmen. We raden u graag de lectuur aan van de samenvatting die het Internationaal Vakverbond - de wereldvakbond – maakte, slechts negen pagina’s lang.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
Meer dan in andere continenten hebben de (meeste) Europese landen werk gemaakt van hun gemeenschappelijke belangen en hun samenwerking soms verregaand uitgebouwd. Over het belang van en de uitdagingen voor hun Europese Unie handelen volgende PALA artikels:
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
In het eerste decennium van de eenentwintigste blazen ze bij de Dexia bank zowat de grootste luchtbel uit het financiële universum. Vanaf 2007, en zeker vanaf 2008, kon een nuchter waarnemer opmerken dat deze bank zich had geïnstalleerd op een vulkaan van rommelkredieten.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Meer dan in andere continenten hebben de (meeste) Europese landen werk gemaakt van hun gemeenschappelijke belangen en hun samenwerking soms verregaand uitgebouwd. Over het belang van en de uitdagingen voor hun Europese Unie handelen volgende PALA artikels:
Meer dan in andere continenten hebben de (meeste) Europese landen werk gemaakt van hun gemeenschappelijke belangen en hun samenwerking soms verregaand uitgebouwd. Over het belang van en de uitdagingen voor hun Europese Unie handelen volgende PALA artikels:
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.