Ludieke acties zijn al lang niet grappig meer: ze werken niet

Nog maar eens heeft ‘een agentschap’ een ‘ludieke’ actie bedacht, ditmaal een immobiliënkantoor dat speculeert op klimaatverandering i. ‘Humoristisch’ vindt Greenpeace België en de organisatie voert, nu in Bonn de klimaattop plaatsgrijpt, daarmee campagne voor dringende klimaatactie. Nochtans is de keerzijde niet grappig.

Lachen is gezond, opent mensen en bevordert communicatie, we lachen veel te weinig, zoveel is zeker. Daarin schuilt allerminst het probleem van ludieke acties.

Niet goed bezig

Nieuwe sociale bewegingen nemen al vijftig jaar hun toevlucht tot ‘ludieke’ acties… en misschien halen die zelfs de krant, het journaal of sociale media i. Maar in alle veelzijdigheid is toch vooral die éne grote overeenkomst te vinden: Greenpeace en tal van andere organisaties en bewegingen halen daarmee bitter weinig resultaat. Versta, er komt maar heel weinig of zelfs geen gewenste verandering van, een spijtige vaststelling die al meer is belicht in Pala. (1)

Misschien meest onvergeeflijk in dit geval is dat Greenpeace het vertrouwen in de eigen organisatie laat ondermijnen ‘omdat iets grappig zou zijn’. Dat is echt niet om te lachen. Een organisatie als Greenpeace heeft haar betrouwbaarheid als één van haar weinige efficiënte wapens. Dan is het volkomen tegenstrijdig om een actie te voeren die aan de samenleving een totaal fout beeld schetst van de dynamiek van klimaatverandering.

Een compleet ridicuul en misleidend beeld

Eénmaal we met een oncontroleerbare klimaatverandering opgescheept zitten, belanden we met de wereld in terra incognita. Vergeet de zekerheden die de mensheid zolang kon koesteren, zo ook een kustlijn die redelijk stabiel is. Met een losgeslagen klimaatverandering weten we niet exact hoeveel en nog minder in welk tempo de zeespiegel i zal stijgen. Wat we wel weten, is dat het water zal stijgen, en zal blijven stijgen, tot er vele meters, en uiteindelijk mogelijk zelfs tientallen meters bijkomen. (2) Dat is de meest waarschijnlijke koers die we momenteel nog altijd varen, ook na het Klimaatakkoord van Parijs i.

Het is dus compleet ridicuul én misleidend om de indruk te wekken, zelfs in een zogenaamde ludieke actie, dat klimaatverandering een proces is waarbij er zekerheden zouden bestaan over waar op een bepaald tijdstip de kustlijn komt te liggen, nog erger is de voorstelling alsof de stijging dan zou stoppen. Die zekerheden zijn er niet, want ook in 2100 reikt het water steeds hoger en rukt het landinwaarts. Hoe het tekeergaat en hoe ermee om te gaan in deltagebieden zoals de lage landen is daarenboven veel onvoorspelbaarder en moeilijker dan in fjorden.

Zulke zware en eigenlijk catastrofale denkfout loslaten op het grote publiek is onaanvaardbaar van een ernstige milieuorganisatie. En ze is al even inacceptabel van een ernstige milieuorganisatie die ‘ludiek’ wil zijn of overkomen, het imago, weet u wel?

Dat we ook nog moeten te lezen krijgen welk bureau deze actie uit z’n koker haalde, is een extra storende niet grappige keerzijde. Dit is misplaatst product placement, sluikse reclame die opgedrongen wordt op gelijkaardige wijze als de meest machtige commerciële bedrijven i hun reclameboodschappen meegeven.

Hopelijk kunnen de medewerkers en achterban van Greenpeace België hun organisatie opnieuw tot een betrouwbare maatschappelijke speler maken, en bovenal een organisatie die erin slaagt om mee onze economieën richting echte duurzaamheid i te laten kantelen.

Dirk Barrez

De auteur is hoofdredacteur van PALA i.be. Zijn recentste boeken zijn TRANSITIE. Onze welvaart van morgen en Coöperaties. Hoe heroveren we de economie? 
Deze bijdrage verscheen ook op Knack.be op 15 november 2017
Lees ook Wij zijn in oorlog... Maar anders dan we spontaan denken 2

(1) Lees daarover meer in deze Pala artikels
Hoe van klein verzet naar groot verzet van duurzame economie?
Van vlag tot hashtag
Welke rol kan civiele samenleving spelen in grote transitie?

(2) Hoe hoog kan het water stijgen door klimaatverandering?

Uw doordachte reacties zijn heel welkom op het emailadres infoATpala.be

Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be

Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen.
We verwelkomen u graag als steungever - klik hier

Een goed artikel? Interessant nieuws? Schenk vrienden, familie, kennissen of collega’s een gratis abonnement, dan hoeven ze Pala nooit te missen. Gebruik daarvoor het geschenkabonneeformulier – klik hier