‘Wil je schrijven over hoe teleurgesteld je bent in de politiek?’ vroeg een hoofdredacteur toen hij het nieuwe boek 11 politieke dwaasheden ontdekte. Ik respecteer vele politici, maar ja dus, om hun verontrustende collectieve falen te verkennen en voorbij de teleurstelling te kijken.
Een groot onbehagen sluipt eind 2017 in een pril boekidee. Hoe spijtig ook om aan jongeren te moeten vertellen, de beste raad is: ‘Pak in en migreer. Uw land heeft geen toekomst.’ Het idee bleef liggen want riskeerde eenzijdig sarcastisch te worden … tot gele hesjes en klimaatbetogers de strijd aangaan met hardnekkige politieke nalatigheid. De nieuwste generaties begrijpen dat ze de druk moeten hooghouden, ze willen hun toekomst herwinnen. Die context is veel bemoedigender om een klein overzicht te schrijven van grote urgent te repareren dwaasheden die politici al 50 jaar opstapelen.
Jongeren vragen terecht: ‘Jullie politici wisten dit al die tijd, waarom lieten jullie begaan?’
Zolang wacht de klimaatcrisis op een effectieve aanpak. In 1972 voorspelt De grenzen aan de groeii een verhoogde CO2-concentratie in de atmosfeer met als bron de toenemende verbranding van fossiele brandstoffen door de mens. Politici kunnen het zelfs nog tien jaar vroeger weten wanneer de eerste metingen wijzen op een stijging. Het is hemeltergend dat geen tien jaar later wel een mens op de maan staat maar klimaat in geen 50 jaar prioriteit krijgt, evenmin als de aanstormende biodiversiteitscatastrofe. Jongeren vragen terecht: ‘Jullie politici wisten dit al die tijd, waarom lieten jullie begaan?’
Politici zijn enkel nuttig om de toekomst voor te bereiden
Zelfs Churchill die de Britten leidde in hun gevecht met nazi-Duitsland, ondervond het. Na de oorlogi verloor hij de verkiezingen, Groot-Brittannië koos een andere voor de heropbouw. Dat is het enige waarvoor politici echt nuttig zijn, om de toekomst voor iedereen voor te bereiden. Toen speelden politici een grote rol in de uitbouw van welvaartsstaten en behoorlijke internationale samenwerking. Het was niet de ideale wereld maar een Derde Wereldoorlog kwam er niet en nooit geziene welvaartsspreiding bezorgde massa’s mensen een veel beter leven.
Maar wat presteerden politici vanaf de jaren zeventig? Ze vergeten het geheim van de welvaartsstaat. Ze dringen de armoedei niet verder terug en laten ze oprukken in de middenklassen. Ze verzuimen om de economische globaliseringi sociaal én ecologisch bij te sturen op internationaal vlak, om het samenspel tussen samenleving, economiei en planeet zo te boetseren dat iedereen er wel bij vaart en zonder de aardei geweld aan te doen.
Hun keuze om geldi alle vrijheid te geven leidt tot de diepste crisis in 80 jaar. Iedereen betaalt zwaar voor het failliet van de grootbankiers. De politiek laat hen echter ongemoeid en werkt geen betrouwbaar geldsysteem uit.
Zo ver is de idiotie nergens gevorderd
Intussen zijn samenlevingen die hun miljardairs naar vermogen laten bijdragen aan de gezamenlijke pot steeds eenzamer. Wereldwijd heerst concurrentiei om bedrijveni minder te belasten, multinationals betalen nog amper. Zelfs dan stoot onze politiek om bedrijfswagens met miljarden te subsidiëren op buitenlands ongeloof. Zo ver is de idiotie nergens gevorderd.
Afbeelding
Schrijf in op de PALA nieuwsbrief
verschijnt maximaal 2 maal per maand
een journalistieke kijk op onze globaliserende wereld Hoe is de wereld eraan toe? Waar moet het naartoe? Hoe geraken we daar?
PALA zoekt met haar nieuwsbrief, website en boeken de antwoorden voor een meer sociale, ecologische en democratische samenleving en economie
Onze overheden presteren ondermaats
Uiterst belastend voor onze politici is dat ze het hun toevertrouwde geldi slecht beheren. Met de Scandinaviërs betalen we meest belastingeni maar wij krijgen veel slechtere publieke dienstverlening. Nog straffer, Zwitserland heft van de industrielanden minst belastingeni maar presteert bijna zo goed als de top. Met ruim een derde minder overheidsuitgaven doen de Zwitsers veel beter dan de dure Belgische en Franse overheden. Nefast is de weigering om duurzame technologie te bevorderen. Zo mist ons land de rol van koploper inzake windenergie en elektrische voertuigen.
Wrange grap
Oude verschijnselen als oorlogi, terreur en migratiei leggen de vinger op de wonden van onbestaand migratiebeleid en manke veiligheidspolitiek. Dat Europese landen Saoedi-Arabië schrappen als terreurgevoelig land is een wrange grap. De complementaire aanpak om overal welvaart te creëren, verloopt desastreus. 60 jaar ontwikkelingssamenwerkingi maakt niet één land welvarend.
Cultuur van stilstand
En België? Dat kan niet eens zijn terreurslachtoffers fatsoenlijk opvangen. Onze overheden capituleren voor bureaucratiei en traagheid. Justitie informatiseren is al ruim 30 jaar een lijdensweg. Het kadastraal inkomen actualiseren lukt al 45 jaar niet. Rond Brussel is het 30 jaar wachten op een heus gewestelijk expresnet, het wordt allicht een halve eeuw. Onze politiek is gedrenkt in een cultuur van stilstand, een totaal gebrek aan parler vrai en de obsessie ‘dat het niet anders kan’.
Onze politici kunnen het niet alleen
Eis het ‘onhaalbare’
Dit falen is gevaarlijk voor samenleving, economiei en planeet, en voor de democratie. De politiek weigert de uitgestoken hand van betogende, stakende of verontruste burgers die een toekomst willen die rechtvaardig is, milieugrenzen respecteert en mensen goed laat werken en leven. Ze reageert defensief: ‘Wij doen al veel’. Neen dus. Als politici echt toekomstgerichte maatregelen onrealistisch achten, moeten burgers het zogenaamd ‘onhaalbare’ eisen.
Zeker is dat onze politici het niet alleen kunnen. Voorbij antipolitiek en verkiezingen moeten burgers voortdurend meebeslissen overal waar we onze toekomst versneld in goede duurzame banen duwen, bv. in het bestuur van NMBS, De Lijn, Fluvius of Belfius. Of ontdek de Zwitserse representatieve én participatieve democratie. Niet hét ideaal, wel eerste van 180 landen qua milieuprestaties. In 2017 stemt ruim 58% bij referendum voor een transitiei van kernenergie naar hernieuwbare energie. Zwitsers beseffen dat de prijs van stilstand veel hoger ligt.
Deze bijdrage verscheen ook op de website van Knack op 26 maart 2019 Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be Palai publiceerde een 13-delige artikelreeks op basis van dit nieuwe boek - klik hier voor overzicht
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd? Dan kan Palai misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Palai vzw – Leuven. Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier
Een goed artikel?Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Palai nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
“Schokkend is dat: jullie politici wisten al die tijd dat het de verkeerde kant uitging.” Het nieuwe Pala boek is uit '11 politieke dwaasheden. 50 jaar schuldig verzuim van onze politici'. Hun zware falen vormt nu een gevaar voor samenleving, economie en planeet. Dit is de inleiding van het boek.
Hoe creëren en verdelen we welvaart zonder ons ruimteschip Aardei te mishandelen, hoe bewaken we daarbij best het belang van alle mensen, en hoe beslissen we daarover zo democratisch mogelijk? Die leidraden typeren Palai, ook deze eigenzinnige nieuwjaarsbrief die verschijnt na de jaarwisseling.
Wat was zeker essentieel aan 2023? En bleef vaak on(der)belicht? Cruciale sociale conflicten bij o.a. Tesla en in Hollywood, een tech gedomineerde revolutie, wereld in terra incognita, verdeeldheid en geweld in opmars, democratie in nood en soms verrassend weerwerk.
Lessen trekken begint bij de erkenning van wat slecht loopt om zo volop de beste oplossingen te kunnen ontdekken. Een toekomst die duurzaam welvaart en welzijn brengt, is alleen mogelijk als we onze belangrijkste crises echt onder ogen zien en vooral grondig aanpakken.
Als acht miljard mensen een veiliger toekomst willen, maken ze best doodnuchter de stand van zaken op: mondiaal versnellen vele crises, ze doen meer pijn en de antwoorden voldoen niet. Zo vermijden zij de illusie goed bezig te zijn... en ontdekken gelukkig ook dat duurzame veranderingen soms beginnen lukken.
Groep van 7 grote industrielanden, de Verenigde Staten, Japan, Duitsland, Groot-Brittannië, Frankrijk, Italië en Canada. Begon in 1975 als een groep van 6 waarna snel Canada volgde als zevende lid. Vermijd van te spreken over de grootste industrielanden want dat klopt niet meer: China heeft Canada en Italië al voorbijgestoken, als je rekent volgens het BNP. En wanneer je rekening houdt met de reële koopkracht staat het zelfs al op de tweede plaats.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Voor vele jongeren – in dit geval al wie pakweg jonger dan 50 is – zal het een koude douche zijn, of zelfs ronduit schokkend. Wanneer ze weet krijgen van het rapport The Limits of Growth uit 1972, dat toen al accuraat de toename van de CO2-concentratie voorspelde mét als oorzaak de verbranding van fossiele brandstoffen door de mens, zullen ze zich terecht afvragen: ‘Maar waar is jullie verstand gebleven? Politiek, economie en samenleving wisten al die tijd dat de wereld een gevaarlijke, onhoudbare koers aan het varen was. Waarom hebben jullie – politici in de allereerste plaats – decennia gewacht om in te grijpen?’
Oorlog is een zware gewelddadige strijd tussen georganiseerde gewapende partijen.Een arbitraire maar geregeld gebruikte maatstaf om een gewapend conflict als een oorlog te bestempelen, is dat er minstens duizend doden vallen in een jaar.
Armoede is in de eerste plaats een gevolg van een gebrek aan inkomen. En dat gebrek is geen natuurramp. Mensen of samenlevingen zijn arm en verdienen te weinig omdat ze niet over de middelen en mogelijkheden beschikken om welvaart te creëren, of omdat de gecreëerde welvaart onvoldoende verdeeld geraakt. En soms hebben ze de pech dat het allebei waar is, dat de weinige welvaart terecht komt bij maar heel weinig mensen. Die ongelijke inkomensverdeling heeft alles te maken met ongelijke machtsverdeling. Om meer inkomen te verwerven en dus armoede te bestrijden is het nodig dat mensen meer te zeggen krijgen, dat ze meer politieke en economische macht verwerven dus. In die strijd speelden en spelen sociale bewegingen, vooral de werknemersbewegingen, een cruciale rol. Het belang van behoorlijk vergoed werk om fatsoenlijk te kunnen leven kan bijna onmogelijk overschat worden. Vandaar dat ook het realiseren van dit recht op werk nooit teveel kan worden beklemtoond.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
voor velen een vanzelfsprekend goede zaak want perfecte concurrentie op een volledig vrije markt bevordert economische efficiëntie en leidt tot lagere prijzen. Die ideale mededinging is echter bedreigd wanneer er maar één (monopolie) of enkele (oligopolie) aanbieders zijn, door prijsafspraken of door fusies tussen concurrenten. Velen vrezen dat in een steeds vrijere wereldmarkt onbegrensde concurrentie ons zuur zal opbreken als ze niet samen gaat met afdwingbare mondiale sociale en milieunormen. Anders leidt die concurrentie tot slechtere loon- en arbeidsvoorwaarden, sociale achteruitgang, afbraak van de welvaartsstaat, milieuverloedering en ondermijning van de democratie. In arme landen zoals Bangladesh, India en Sri Lanka zijn door de toegenomen concurrentie de lonen in de kledingindustrie sinds het eind van vorige eeuw zelfs gedaald. Werkweken van zeventig uur zijn geen uitzondering en talrijk zijn de inbreuken tegen de vakbondsvrijheid. Nog altijd is er kinder- en dwangarbeid. De druk die van de economische globalisering uitgaat vernietigt werkgelegenheid in het formele circuit om die te vervangen door niet-gereglementeerd thuiswerk en productie in illegale ateliers. Natuurlijk is dat werk slechter betaald, zijn contracten ver te zoeken en is er geen sprake van sociale bescherming of controle op veiligheid en gezondheid.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
Zonder belastingen geen goede samenleving. Welvaartsstaten zijn maar mogelijk omdat ze vooral via een progressieve inkomensbelasting de inkomens deels kunnen herverdelen, de sociale zekerheid (mee) financieren en investeren in o.a. goed onderwijs, gezondheidszorg en best ook een duurzame economie met nuttig werk voor iedereen.
Zonder belastingen geen goede samenleving. Welvaartsstaten zijn maar mogelijk omdat ze vooral via een progressieve inkomensbelasting de inkomens deels kunnen herverdelen, de sociale zekerheid (mee) financieren en investeren in o.a. goed onderwijs, gezondheidszorg en best ook een duurzame economie met nuttig werk voor iedereen.
Oorlog is een zware gewelddadige strijd tussen georganiseerde gewapende partijen.Een arbitraire maar geregeld gebruikte maatstaf om een gewapend conflict als een oorlog te bestempelen, is dat er minstens duizend doden vallen in een jaar.
Over de hele wereld trekken mensen naar de rijke gebieden: Mexicanen en Salvadoranen naar de Verenigde Staten, Argentijnen naar Italië en Spanje, Egyptenaren en Pakistani naar het Midden-Oosten, Zuidoost-Aziaten naar Zuid-Korea en Japan. Wereldwijd is de allergrootste migratie die van platteland naar stad, meestal binnenin landen.
zie onder ontwikkeling
Weinig menselijke realisaties zonder organisatie, denk aan scholen, overheden, spoorwegen, multinationals of NGO’s.Maar, het is al te waar, geen menselijke organisaties zonder bureaucratie, een steeds dreigend fenomeen van immobilisme en nutteloze hiërarchie, zowel in de privé, bij de overheid als in de civiele samenleving.Het bureaucratische onvermogen van vele organisaties om buiten de oude krijtlijnen oplossingen te zoeken leidt ertoe dat nieuwe mondiale problemen veel te lang zullen voortwoekeren, dat we b.v. voorlopig vruchteloos wachten op mondiale belastingen, inkomensherverdeling, afdwingbare milieunormen of een permanente VN-politiemacht.zie ook
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
