Opwarming en klimaatverandering komen eraan, zoveel is zeker. Of we die evolutie beheersbaar kunnen houden dan wel in plotse en wilde veranderingen terechtkomen, dat is de uitdaging waar we voor staan.
In december is er op de VN Klimaatverandering Conferentie in Bali beslist tot onderhandelingen in 2008-2009 over de opvolger van het Kyoto Protocol dat afloopt in 2012. Vorige week heeft de Europese Unie haar plan voorgesteld om in 2020 twintig procent minder broeikasgassen uit te stoten in vergelijking met 1990 en twintig procent van haar energie te halen uit hernieuwbare energie.
Dat is al een hele verandering, alvast wat de oogmerken betreft. Maar allemaal nog onvoldoende en te traag. Fred Pearce hamert er in zijn boek De laatste generatie op dat klimaatverandering abrupt kan toeslaan en ons bijna van dag op dag met catastrofale veranderingen confronteren. Die wetenschap is het uitgangspunt voor de academicus en journalist George Monbiot in zijn doorwrochte boek Hitte. Hoe voorkomen we dat de planeet verbrandt? Hij waarschuwt ervoor dat al onze kennis nutteloos is als we er niet naar handelen, maar eindeloos blijven praten. Dus poogt hij voor zijn rijke land Groot-Brittannië de minst pijnlijke manier te vinden om de noodzakelijke, jawel, 90 % CO2 reductie te realiseren tegen, jawel, 2030 - en dat zonder op te houden een moderne economie te zijn met vergelijkbaar comfort en welvaart als vandaag. Hij dacht dat het onbegonnen werk zou zijn, maar gelooft nu dat het toch te doen is.
Er zijn belangrijke voorwaarden. Zo vereisen de noodzakelijke veranderingen regelgeving die iedereen verplichten zijn manier van leven te wijzigen.
En we moeten uitkijken voor onzin over hoe we de klimaatverandering best aanpakken. Heel veel voorstellen of alternatieven blijken domweg niet te helpen. De auteur is niet te beroerd om toe te geven dat hij bij zijn zoektocht ontdekte met zijn intuïtie bijna altijd fout te zitten. We hebben nood aan echte emissiereducties, geen schijnvertoningen die alleen maar de indruk wekken dat we iets doen.
Dit boek is een huzarenstuk dat voor elk land zou moeten gebeuren, in de eerste plaats voor elk industrieel land. Voor Nederland is dezelfde oefening volop bezig, en verschijnt het resultaat binnenkort.
De prijs van dit boek is, 5 euro, is net als voor De laatste generatie onwaarschijnlijk laag. Maar dat is de minste van onze zorgen.
George Monbiot, Hitte. Hoe voorkomen we dat de planeet verbrandt? klik hier voor meer info en bestellen
Fred Pearce, De laatste generatie. Hoe de natuur wraak neemt voor het broeikaseffect, over de gevaren die we nu snel lopen bij ongecontroleerde uitstoot van broeikasgassen, klik hier voor meer info en bestellen
