In dit slotartikel vragen we ons af wat de echte kracht is van maatschappelijk ondernemen om opnieuw greep te krijgen op onze crisiseconomie. Wat valt te leren uit de prestaties van Coop en Migros? Hoe belangrijk is het dat samenlevingen zelf economisch initiatief ontwikkelen, naast privé-bedrijveni en overheden? Waarom presteert ons land zo slecht, het enige bv. in de verre omgeving zonder eigen coöperatieve bank? Waarom kan hier niet wat elders wel kan?
Afbeelding
Schrijf in op de PALA nieuwsbrief
verschijnt maximaal 2 maal per maand
een journalistieke kijk op onze globaliserende wereld Hoe is de wereld eraan toe? Waar moet het naartoe? Hoe geraken we daar?
PALA zoekt met haar nieuwsbrief, website en boeken de antwoorden voor een meer sociale, ecologische en democratische samenleving en economie
Zeker sinds de val van Arco staan coöperatiesi in dit land bij velen in een niet al te best daglicht. Maar is dat wel terecht?
Als het op oplossingen aankomt, faalt net het financieel kapitalisme meest van al en zijn overheden afwezig
Wie de wereld breder bekijkt, ziet haarscherp hoe net het financieel kapitalisme -met op kop de kortzichtige grootbankiers- meest van al faalt, hoe het de grootste economische puinhoop en onverantwoorde inkomensongelijkheid aanricht, hoe het ons allemaal de duvel aandoet door onze welvaartsstaat lek te slaan en de planeet waarop en waarvan we leven, om zeep helpt; dat alles blijft bestaan, nadat vorige eeuw al het staatskapitalisme zichzelf opblies in vele landen.
Van dit financieel kapitalisme kunnen we maar moeilijk de oplossingen verwachten voor de crises: het helpt ons helemaal niet aan de economische machinerie die ons ook in tijden van klimaatveranderingi, dure energie en uitputtende grondstoffeni goed kan laten leven. Jammer genoeg blijven ook vele overheden het antwoord schuldig en weigeren ze bovendien om zelfs nog maar de grootste uitwassen van de neoliberale economiei aan banden te leggen.
Meer dan ooit blijft dus de noodzaak bestaan om vanuit de samenleving greep te krijgen op de economiei. Daaraan verzaken zou betekenen dat we niet meer in staat zijn om als samenleving instituties te maken die welvaart creëren.
Waarom zouden wij bijvoorbeeld het enige land in een wijde omgeving blijven dat geen eigen coöperatieve bank (meer) heeft die het toevertrouwde spaargeld veilig beheert en het aanwendt voor de echte economiei die we nodig hebben?
Arco bezweek voor lokroep financieel kapitalisme
Natuurlijk, wat Arco heeft uitgespookt, valt op geen enkele wijze goed te praten en was een aanfluiting van wat maatschappelijk ondernemen moet zijn. Maar dat is allerminst een argument om geen economische initiatieven meer te nemen vanuit de samenleving. Want dan zijn we volledig overgeleverd aan economische concerns, die nog veel erger tekeer gaan, en ook aan overheden die al vele jaren verzuimen om hun economische verantwoordelijkheid op te nemen.
Het fundamentele probleem van Arco -en overigens ook van de Gemeentelijke Holding- was trouwens dat ze zich hebben laten afleiden van wat gezond maatschappelijk ondernemen is: ze lieten zich meeslepen in een suïcidale logica die nog enkel maar aan maximale financiële winst dacht, dezelfde logica die de ondergang veroorzaakte van Lehman Brothers, Fortis, Dexiai en andere banken. (1)
De kracht van maatschappelijk ondernemen
Deze reeks is niet gestart met een theoretische inleiding over coöperatiesi. Al even bewust is er trouwens niet geschreven over coöperatiesi van bij ons, hoe goed ook een aantal van hen presteren.
Wel is er voluit voor gekozen om licht te werpen op een al te weinig bekend succesverhaal van maatschappelijk ondernemen. Deze reeks concentreert zich volkomen op Coop en Migros, omdat deze bedrijveni overtuigend illustreren hoe krachtig coöperatiesi kunnen zijn om samenlevingen werkelijk op het spoor van een echt duurzame economiei te zetten.
Natuurlijk valt er kritiek te leveren
Natuurlijk valt er kritiek te leveren op Coop en Migros. Hoe zou het anders kunnen wanneer zulke sterke organisaties actief zijn op het snijpunt -en vaak het confrontatiepunt- van leveranciers en klanten (van produceren en consumeren), van marktwerking en maatschappelijk ondernemerschap, van discounters en ongelimiteerd prijsvechten -versus ecologische en sociale duurzaamheidi- van financieel rendementi voor aandeelhouders versus winst gebruiken voor werknemersi, klanten en voor een duurzamere bedrijfsvoering in dienst van samenleving en milieu? We komen daar nog op terug. Maar natuurlijk spelen organisatiebelang, economische en maatschappelijke machti en lobbying hun rol; u mag ons niet van te veel naïviteit verdenken.
Wat is dan een coöperatiei? Tijd voor een streepje theorie. Wanneer verbruikers of producenten zich verzamelen in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatiei. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders, zoals een nv, wel om economische, sociale en/of ecologische doelstellingen te realiseren.
Belangrijke kenmerken van coöperatiesi zijn dat de leden vrijwillig toetreden, dat zij gezamenlijk eigenaar zijn van hun coöperatieve bedrijf en dat besluiten op democratische wijze tot stand komen. De Internationale Alliantie van Coöperatiesi schuift nog meer principes naar voren: coöperatiesi zijn baas over hun eigen doen en laten -ze zijn autonoom-, ze werken samen met andere coöperatiesi, vinden vorming en informatie heel belangrijk en hebben oog voor de samenleving (zie ook weblinks onderaan).
Wie ook maar één van de vorige artikels uit deze reeks heeft gelezen, weet: Coop en Migros zijn verbruikerscoöperaties. Het zijn de klanten die de coöperanten zijn.
Dat is heel anders in een werkerscoöperatie, waar de werknemersi van een coöperatief bedrijf de coöperanten zijn.
Het is mogelijk om nog andere vormen te onderscheiden: zo bijvoorbeeld een mengvorm waarbij zowel klanten als werknemersi leden zijn van een coöperatiei, of aankoopcoöperaties van mensen of bedrijveni die samen betere voorwaarden afdwingen van producenten, of tal van landbouwcoöperaties de wereld rond, of wooncoöperaties, of coöperatieve banken en verzekeringen; toch wel een heel specifieke vorm van verbruikerscoöperaties.
We laten het verder aan professoren en andere specialisten om nauwgezet de diverse soorten coöperatiesi te onderscheiden, te benoemen en in kaart te brengen.
Als er al één coöperatiei internationale faam heeft, dan wel Mondragon
Een grote bekende coöperatiei, namelijk Mondragon in Spaans Baskenland, is een coöperatiei van degenen die er werken. Zij zijn de leden of ‘socios’ van deze werkerscoöperatie. De coöperatieve Mondragon-groep is eigenlijk een federatie van tal van coöperatieve bedrijveni. Ze heeft zowel industriële, financiële als distributieactiviteiten; ze draait een omzet van bijna 15 miljard euro (2011) en er werken bijna 84.000 mensen.
Oorspronkelijk was het de bedoeling om ook Mondragon te bestuderen, maar een vrij recente documentaire van VPRO-Tegenlicht (over de inhoudelijke sterkte daarvan verschillen de meningen) deed ons besluiten om nu alle energie te steken in Coop en Migros. Mondragon blijft vanzelfsprekend belangrijk genoeg om hier vernoemd te worden. (nvdr: een half jaar later trok Palai naar Mondragon, wat eveneens resulteerde in een artikelreeks)
Wat valt er nu te leren?
Terug naar onze uitgangsvragen uit het openingsartikel: in een wereld die financieel en economisch op haar gat zit, geplaagd is door toenemende inkomensongelijkheid, zich klem rijdt in tal van ecologische crises en haar democratieën aan het opbranden is; in hoever kunnen coöperatiesi en andere vormen van maatschappelijk gedreven welvaartscreatie, een antwoord bieden op al die crises? Kunnen ze ons helpen aan een sociaalecologische economiei die de nodige welvaart voortbrengt -zonder de aardei om zeep te helpen-, die efficiënt functioneert en waarop samenleving en werknemersi opnieuw meer greep hebben?
Het openingsartikel vermeldde al een pak pluspunten van coöperatiesi, waarmee ze inderdaad voor een meer stabiele en duurzame economiei zorgen. Ze leven bijvoorbeeld langer dan andere bedrijveni, concentreren zich op de echte economiei in plaats van op speculatieve luchtbellen en zorgen voor werki en inkomen dat niet zomaar delokaliseert. Maar er is meer.
Unieke rol op snijpunt van vraag en aanbod
Door hun plaats in de economiei vervullen Coop en Migros een unieke rol. Dit zijn coöperatiesi op het snijpunt van vraag en aanbod; en dat blijkt een ongelooflijke sterkte om duurzame veranderingen te kunnen forceren.
Zowel aan de aanbod- als de vraagkant sturen deze coöperatiesi in de richting van meer duurzaamheidi
Deze bedrijveni kunnen door hun aankoopkracht, die de verzamelde kracht -en eigenlijk ook overtuiging- is van hun klanten-coöperanten, het aanbod mee sturen. Zij kunnen er zo voor zorgen om voluit biologische en streekproducten, fair tradei en ecologische producten in de rekken te hebben.
En mee door de kracht van hun aanbod kunnen zij ook de vraag sturen, de klanten overtuigen om deze producten ook echt te kopen.
Telkens, zowel aan de aanbod- als de vraagkant, sturen deze coöperatiesi in de richting van meer duurzaamheidi. Toegegeven, dit is een ideaalbeeld en niemand bij Coop of Migros heeft zelfs maar een poging gedaan om mij dit verhaaltje zo in te lepelen. Toch is dit in essentie wat deze coöperatieve mastodonten in grote mate verwezenlijken: door hun marktmacht verduurzamen zij de economiei.
En zij doen dit op een ongeëvenaarde wijze. Anders gezegd, er zijn geen andere bedrijveni te spotten die ervoor zorgen dat een hele samenleving of land op kop loopt – soms heel ver – inzake verkoop van duurzame producten, streekproducten, fair tradei, bio, ecologische producten, en dat die bedrijveni ook zelf hun productiewijze meest van al verduurzamen. Er is geen ander land waar dergelijke indrukwekkende duurzaamheidsprestaties worden geleverd.
Monopoliepositie?
Wat dan te denken van de kritiek dat Coop en Migros een monopoliepositie hebben en daar misbruik van maken? Vooreerst, woorden moeten juist worden begrepen; het gaat niet om een monopolie maar om een tendens tot duopolie, met twee zwaargewichten naast nog enkele kleinere spelers. Dat is al heel anders dan de dominante positie die bijvoorbeeld het éne Electrabel in België nog altijd heeft.
Het is juist dat Coop en Migros elkaar niet in de eerste plaats op prijs beconcurreren. Maar besef dat deze twee, ongeveer even grote, distributie-coöperatiesi allebei de grootste willen zijn in Zwitserland, en elkaar dus wel degelijk heel hard beconcurreren om dat te worden, of te blijven.
Wat de prijzen betreft, er zijn twee extra concurrentiemechanismen die zowel Migros als Coop verplichten uit te kijken met te hoge prijzen. Vooreerst is er wel degelijk de interne concurrentiei van de discounters Aldi en Lidl. Dit zijn twee distributiereuzen op Europees vlak, die ontzettend veel ervaring hebben om een cliënteel te benaderen en te verwerven. Dat zij vrijwel uitsluitend op prijs concurreren, maakt dat ook Coop en Migros daarop moeten letten.
En er is het fenomeen van het over de grens winkelen. Vele Zwitsers zijn makkelijk in staat om snel naar Frankrijk, Duitsland of Italië te rijden voor inkopen. Prijsverschillen te hoog laten oplopen is dus niet aangewezen voor de Zwitserse distributeurs.
Maar het blijft waar dat de prijzen in Zwitserland hoger liggen dan in de buurlanden. Dan is het goed om het hele plaatje te zien. En bijvoorbeeld te beseffen dat de winkelbedienden in Duitsland en Frankrijk merkelijk minder verdienen, zelfs verrekend naar levensduurte.
In elk geval, zelfs al hebben Migros en Coop hoge marges, uiteindelijk kan dat geldi maar een beperkt aantal richtingen uitgaan, bijvoorbeeld naar investeringen in het bedrijf, in nieuwe producten, in grotere duurzaamheidi enzovoort… Ofwel gaat het naar de werknemersi, in de vorm van betere lonen en arbeidsvoorwaarden,… Ofwel naar de klanten in de vorm van betere en duurzamer producten en van prijsdalingen… Ofwel naar de samenleving die geniet van de ondersteuning van tal van sociale en culturele initiatieven. Maar in geen geval gaat het naar de aandeelhouders. Die miljoenen coöperanten kregen en krijgen hun aandeel gratis en ontvangen geen financieel dividendi.
Valt marktmacht te betreuren? Of is ze een onbetaalbaar voordeel?
Ten gronde gaat het om de volgende afweging. Valt het te betreuren dat deze coöperatiesi niet als hoogste prioriteit de laagste prijszetting hebben om zo de markt te domineren?
Of moeten de Zwitsers zich juist gelukkig prijzen dat hun grote coöperatiesi zoveel marktmacht hebben verworven?
Dat ze zich daarmee de ruimte scheppen om die Zwitsers duurzame producten aan te bieden, Zwitserse boeren een stabiel inkomen te bieden voor hun werki, te investeren in samenleving en cultuur… en dat ze Aldi en Lidl die qua duurzaamheidi vele trappen lager staan, en soms zelfs helemaal onderaan, de weg versperren. Dat zijn meteen ook twee bedrijveni waarin geen enkele Zwitser iets te zeggen heeft, en overigens maar een handvol Duitsers.
Er valt veel voor te zeggen dat de Zwitsers er vooral voordeel aan hebben dat ze met hun coöperatiesi hun economiei merkelijk beter kunnen sturen richting duurzaamheidi. En alzo kunnen ze sociaal en ecologisch steeds meer verantwoord leven. Zo werken ze stevig aan hun economische toekomst en kunnen ze die vol vertrouwen tegemoet zien. De waarde daarvan is gewoonweg onschatbaar.
Zeggenschap?
Hoe zit het dan met de democratie in deze coöperatieve organisaties? Bij Coop geeft men ronduit mee dat ze er theoretisch is maar niet praktisch. Bij Migros houdt men staande heel democratisch te zijn.
De werkelijkheid ligt zeker in het midden. Zonder enige democratie waren deze grote bedrijveni zeker niet gevoelig genoeg voor wat overal zoal leeft in de Zwitserse geesten. Met een teveel ervan – in de betekenis dat de democratie naar feitelijke anarchie neigt – zou het onmogelijk zijn zulke gestroomlijnde en efficiënte economische actoren te zijn.
Hoe sceptisch gestemd men ook mag zijn over het democratische gehalte van deze miljoenencoöperaties, toch twee bedenkingen. Zelfs als het waar is dat de democratische structuren niet veel voorstellen of betekenen, ze zijn er wel en het blijven kanalen waarlangs informatie, ook kritiek, haar weg vindt en kan vinden. En altijd is er de verdeling van het eigenaarschap over ruim 2 en bijna 3 miljoen leden. Dat vormt toch een rem en hinderpaal voor wie dan ook in deze coöperatiesi het in het hoofd zou halen om de coöperatiei te verpatsen aan een groot privéconcern… al die Zwitsers om de tuin leiden is niet vanzelfsprekend.
Alle Zwitsers zwart maken… en we spreken er niet meer over?
Sommigen lijken er een sport van te maken om, wanneer er iets positiefs wordt verteld over Zwitserland, te repliceren: oh die Zwitsers, die hebben geen recht van spreken want hun land is een toevluchtsoord voor zwart en crimineel geldi. En die maakt hun hoge levensstandaardi mogelijk.
Natuurlijk bestaat de werkelijkheid van kapitaalvlucht en gewillige opvang daarvan door Zwitserse banken. Maar ze is niet ter zake als het gaat om de Zwitserse samenleving die met haar coöperatiesi in grote mate haar eigen economiei – de productie en verdeling van welvaart in de eerste plaats in het binnenland – in handen neemt.
Moeten alle Belgen dan altijd horen dat zij verantwoordelijk zijn voor de kapitaalvlucht van rijke Fransen en Nederlanders?
Voor wie het toch anders wil zien, dat is alsof men onder elk artikel dat illustreert dat er iets goeds gebeurt in België – of het nu om onderwijs gaat, gezondheidszorg of wat dan ook – alle Belgen als reactie moeten te lezen krijgen dat zij verantwoordelijk zijn voor de kapitaalvlucht van rijke Fransen en Nederlanders, en dat hun goede gezondheidszorg en onderwijs er alleen maar zouden zijn omdat die kapitaalvlucht hun koopkracht verhoogt… Wie gelooft echt dat die rijkdom doorsijpelt naar gewone Belgen of Zwitsers? Of hebben ze er niet net last van in de vorm van o.a. grote druk op grond- en huizenprijzen?
Meer aandacht hoeft hier niet aan te worden besteed. Nog minder aan de bewering waarmee iemand de discussie trachtte te vervuilen, namelijk dat deze coöperatieve aanpak die zou zijn van een compleet gecentraliseerd communisme…. vertel zoiets aan een Zwitser… daar gaan we echt geen woorden aan vuil maken.
“In Zwitserland is dit nodig, maar niet bij ons.” Hoezo?
Er is een opvallend verschil in organisatie van het middenveldi tussen Zwitserland en België. Zwitserland telt heel sterke coöperatiesi en heeft zwakke vakbondeni. Omgekeerd zijn vakbondeni In België veel sterker, maar is het coöperatieve landschap veel zwakker. Dit was niet altijd het geval. Ooit waren er ook bij ons tal van coöperatieve winkels, en nog niet eens zo lang geleden telde dit land twee sterke coöperatieve banken. Net als in Zwitserland vandaag waren coöperatiesi dus ook bij ons regimespelers met een meer dan stevige vinger in de economische pap.
Het huidige frappante verschil nodigt soms uit tot de conclusie dat het middenveldi in ons land, net omdat het sterke vakbondeni heeft, veel minder nood zou hebben aan sterke coöperatiesi. Maar is dat wel zo?
Het moet toch mogelijk zijn om zowel sterke vakbondeni als sterke coöperatiesi te hebben?
Het is waar, onze vakbondeni slagen erin om de welvaart min of meer verspreid te krijgen, toch voor wie werki heeft. Ze hoeven zelf geen werki te creëren.
Maar het is even waar dat we onze goede gezondheidszorg in hoge mate te danken hebben aan mutualiteiten die heel actief zelf systemen van gezondheidsverzekering op poten hebben gezet. En als we kijken naar ons vaak geprezen onderwijs, ook daar was de actieve rol vanuit het middenveldi in de samenleving uiterst belangrijk.
Als het erop aan komt de duurzame economiei van morgen te construeren – dat is wat zowel de Zwitserse coöperatiesi als onze eigen sociaaleconomische geschiedenis bewijzen – zijn coöperatiesi en andere vormen van maatschappelijk ondernemen een absolute troefkaart. Zij zijn een unieke en wellicht de enige manier om met maximale autonomie de economiei werkelijk in handen te nemen en te kneden naar de werkelijke behoeften van mens en samenleving.
Wat valt daar dan uit te leren? Eén, sociale bewegingen die rechten opeisen kunnen inderdaad mee de samenleving maken.
Maar evengoed: een cruciale tweede les: sociale bewegingen die naast hun revendicatieve rol mee de productie van welvaart in handen nemen om de economiei zelf mee vorm te geven, zijn minstens dubbel zo sterk.
En wat valt er te vrezen, en is meteen de derde les? Als vakbondeni en bewegingen er niet in slagen om een sterke coöperatieve economische poot te ontwikkelen, zullen zij hun eigen machtspositie zien krimpen.
“In Zwitserland kan zo iets, maar niet bij ons.” Hoezo?
Vervelender zijn de reacties van al te velen onder ons: ja, allemaal heel mooi, in Zwitserland is dat mogelijk maar in Vlaanderen of België kan dat niet.
Toegegeven, nu nog grote distributiecoöperaties uit de grond stampen ligt niet voor de hand. Maar in tal van andere economische sectoren liggen er meer voor de hand liggende kansen voor het grijpen.
Een samenleving die zo veel verenigingen telt, die moet toch ook een coöperatieve economiei kunnen creëren?
Ecopower bijvoorbeeld, opgericht in 1991, is nu een succesvolle energiecoöperatie met zowat 40.000 leden. P&V is nog altijd, na meer dan een eeuw, een bloeiende coöperatieve verzekeringsmaatschappij.. Het oprichten van een coöperatieve bank is ook vandaag in ons land een perfect haalbare kaart. Aangepast wonen voor senioren, crèches, open software ondersteuning, niets belet om op tal van terreinen veel meer coöperatief te werki te gaan.
Wil iemand ernstig beweren en argumenteren dat wij in onze samenleving, anders dan Zwitsers, niet in staat zouden zijn om maatschappelijk te ondernemen? Hoe valt dan te verklaren dat wij zulk een opmerkelijk dicht netwerk van verenigingen hebben, daar moet dan toch een pak organisatie- en ondernemerstalent schuilen?
Voor een goed begrip, maatschappelijk ondernemen en de uitbouw van een sociaalecologische en democratische economiei en samenleving gaan veel breder dan de strikte coöperatieve bedrijvigheid. Het is immers heel goed mogelijk maatschappelijk en coöperatief tewerk te gaan bij een economische activiteit zonder de juridische vorm van de coöperatiei te hanteren.
Neem bijvoorbeeld dit medium Palai.be zelf. Ook als vzw ontwikkelen we autonoom een activiteit waarin niet de winst centraal staat maar wel het maatschappelijke doel om een medium te zijn dat helemaal is gefocust op informatie over wat werkelijk van belang is. Dus, coöperatiei of vzw, ook Palai.be is een maatschappelijke onderneming die haar plaats vindt in het medialandschap en de samenleving een alternatief blijft bieden voor privémediaconcerns die als ultieme maatstaf het financiële rendement hanteren. Dat vinden we geen goed idee als het over betrouwbare mediai gaat.
Vorm geven aan een andere economiei en samenleving is dus het resultaat van heel diverse vormen van maatschappelijk ondernemen..
Nogal wat lezers betreuren dat er in deze reeks geen aandacht is voor de vele Belgische coöperatiesi. Dat is zo… voorlopig.
Die keuze was een heel bewuste keuze. Want ook al zijn er gelukkig uitzonderingen, in het algemeen is de verzamelde kracht van coöperatiesi bij ons de voorbije decennia sterk getaand. Daarom de expliciete voorkeur voor een land waar coöperatiesi werkelijk een maatschappelijke en economische kracht zijn, en waar die twee – samenleving en economiei – elkaar niet noodzakelijk tegenspreken of bekampen.
Maar we spelen al lang met het idee om veel consistenter in te kunnen zoomen op de krachten van duurzame verandering in onze economiei, zowel verder als ook dichter bij huis. Daarbij horen natuurlijk ook onze coöperatieve bedrijveni. (nvdr Najaar 2018 zal Palai starten met CoopWijzer)
Voorbij het financiële kapitalisme geraken, hoe doe je dat?
Of af te ronden, ga ik graag nog expliciet in op een belangrijke kritiek. Zijn coöperatiesi niet gedwongen om het kapitalistische marktspel mee te spelen? Moeten zij zich niet plooien naar de markt en haar concurrentielogica? Deels is dat natuurlijk zo. We leven, werken en consumeren vandaag nu eenmaal in een kapitalistische markteconomie die gelukkig hier en daar wordt gecorrigeerd, maar vooral door de sterke neoliberale globaliseringi steeds minder.
Wat nu? Hoe voorbij dit financiële kapitalisme geraken? Dat zal absoluut moeten. Want deze economische productiewijze jaagt steeds meer mensen en samenlevingen de daver op het lijf omdat ze alsmaar meer en grotere crises veroorzaakt, en de overleving van zowel onze beschaving als een leefbare planeet zwaar bedreigt.
De kritiek refereert natuurlijk aan het oude debat tussen revolutionairen en reformisten, een analytisch interessant maar praktisch heel onvruchtbaar debat.
De verandering moet komen van maatschappelijke krachten die de autonomie en de sterkte hebben om echte economische alternatieven uit te bouwen
Want de overgang naar een duurzame sociaalecologische en democratische economiei kan enerzijds onmogelijk uit de lucht vallen, zomaar van de ene revolutionaire dag op de andere.
Ze kan anderzijds ook onmogelijk komen van economische, maatschappelijke en politieke instituties die volledig ingekapseld zitten in het dominante systeem want zij reproduceren veel meer dan dat ze vernieuwen, en kunnen de uiteindelijke instorting van het huidige systeem niet vermijden.
De verandering moet dus komen van maatschappelijke krachten die de autonomie en de sterkte hebben om alternatieven uit te denken om welvaart voort te brengen en die ook effectief op te bouwen. Distributiecoöperaties met de kracht van Coop of Migros, grote coöperatieve banken of energieproducenten, productiecoöperaties zoals in de Mondragon groep, mutualiteiten, woon- en onderwijscoöperaties, cultuurcoöperaties, maatschappelijke ondernemers zover de verbeelding strekt, zij vormen en creëren de wereld die we morgen nodig hebben om allemaal goed te leven zonder de planeet geweld aan te doen.
Die alternatieven vormen de bouwstenen van een duurzame economiei en samenleving, Op hun beurt versterkt al het loutere bestaan ervan de beweging waaruit ze zijn voortgekomen. Zo kan die beweging met nog meer kracht deze en andere alternatieven in de plaats schuiven van de oude economische structuren. Zo beantwoorden we eindelijk op de meest efficiënte wijze de talrijke crises die ons nu zo pijnlijk overvallen.
Daarom is het dat vakbondeni, sociale bewegingen, milieuorganisaties, boerenbewegingeni en tal van andere bewegingen hun sociaal en ander kapitaali voluit moeten gebruiken om maatschappelijk te ondernemen en die coöperatieve, duurzame economiei gestalte te geven.
Op een bepaald moment zullen wetenschappers dan vaststellen, tiens, dit is geen kapitalisme meer, er heeft zich een revolutie voorgedaan, en vroeg of laat zal er een nieuwe benaming zijn voor de duurzame economiei die we hanteren, en zullen historici van een nieuw tijdperk spreken.
Deze artikelreeks kwam tot stand met de steun van het Fonds Pascal Decroos
Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd? Dan kan Palai misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Palai vzw – Leuven. Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier
Een goed artikel?Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Palai nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
Lessen trekken begint bij de erkenning van wat slecht loopt om zo volop de beste oplossingen te kunnen ontdekken. Een toekomst die duurzaam welvaart en welzijn brengt, is alleen mogelijk als we onze belangrijkste crises echt onder ogen zien en vooral grondig aanpakken.
Hoe creëren en verdelen we welvaart zonder ons ruimteschip Aardei te mishandelen, hoe bewaken we daarbij best het belang van alle mensen, en hoe beslissen we daarover zo democratisch mogelijk? Die leidraden typeren Palai, ook deze eigenzinnige nieuwjaarsbrief die verschijnt na de jaarwisseling.
Wat was zeker essentieel aan 2023? En bleef vaak on(der)belicht? Cruciale sociale conflicten bij o.a. Tesla en in Hollywood, een tech gedomineerde revolutie, wereld in terra incognita, verdeeldheid en geweld in opmars, democratie in nood en soms verrassend weerwerk.
Het hoogtij van de antiglobaliseringsbeweging speelt zich twintig jaar geleden af met het Wereld Sociaal Forum en massabetogingen in Genua en elders. Wie ze wil zien herleven en echt impact hebben - want slechte globalisering is erger dan ooit - kent best de lessen van een lange geschiedenis.
Met hun activiteiten brengen bedrijven geregeld ergens ter wereld schade toe aan mensen en milieu. Om hen te dwingen mens en milieu overal te respecteren, is er het voorstel van een zorgplichtwet.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Het natuurlijk broeikaseffect zorgt ervoor dat het op Aarde lekker warm is met gemiddeld 15°C. Maar te veel CO2 en andere broeikasgassen in de atmosfeer versterken dat broeikaseffect en vele wetenschappers waarschuwen voor de door de mens veroorzaakte extra opwarming en klimaatverandering. Ze wijzen op de gevaren van o.a. een stijgende zeespiegel, toenemend natuurgeweld en (te) snel opschuivende klimaatzones. Vind meer uitleg en een overzicht van belangrijke Pala artikels over klimaatverandering met links naar bronnen
Verzamelterm voor zowel fossiele brandstoffen (olie, gas), andere delfstoffen (ertsen) als voor wat veld of bos opleveren (katoen, hout, rubber). Probleem is dat de delfstoffen eens op zullen geraken en we ze dus best hergebruiken. Extra vervelend is de verbranding van fossiele brandstoffen die sneller nog dan de uitputting ervan klimaatverandering voor elkaar krijgt. Voor de hernieuwbare grondstoffen is het opletten geblazen de natuurlijke productiecapaciteit van de Aarde niet te overschrijden of uit te putten.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
In het eerste decennium van de eenentwintigste blazen ze bij de Dexia bank zowat de grootste luchtbel uit het financiële universum. Vanaf 2007, en zeker vanaf 2008, kon een nuchter waarnemer opmerken dat deze bank zich had geïnstalleerd op een vulkaan van rommelkredieten.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Als we van lokaal tot globaal onze welvaart willen produceren op een wijze die tegelijk ecologisch én sociaal duurzaam is, hebben we krachtige overheden nodig die de huidige economie in die richting sturen. Want de vrije markt kan veel maar blijkt impotent om snel de hele wereldbevolking inkomen, werk en fatsoenlijk leven te bieden in een omgebouwde economie die niet langer de ecologische pijngrenzen doorboort.
Duurzaamheid is op een efficiënte wijze de gerechtvaardigde materiële behoeften kunnen invullen van alle nu levende wereldburgers, zonder het vermogen van de komende generaties aan te tasten om in hun behoeften te voorzien. Dat is de vrijwel perfecte definitie van duurzaamheid, en ze is in grote mate schatplichtig aan het VN rapport Our Common Future uit 1987.
Net omdat geld of kapitaal in een duurzame economie ten dienste staat van het maatschappelijk doel, moet men het financieel rendement ervan goed in het oog te houden. Het is belangrijk om te begrijpen dat een groot verschil in financieel rendement op lange termijn ook een groot duurzaamheidsverschil maakt.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Waar het in de wereld in grote mate om draait. Al te vaak gereduceerd tot staatsmacht of zelfs tot militaire staatsmacht waarbij nog niet zo lang geleden enkel maar twee zogenaamde supermachten meetelden, de VS en de voormalige Sovjetunie. Dat kleine groepen een terroristische machtspositie kunnen uitbouwen, beseffen we nu ook. Maar er zijn veel andere vormen van macht in onze globaliserende wereld, vooreerst economische en financiële macht. De opkomst van Oost-Azië heeft vooral met die macht te maken, de sleutelpositie van multinationals eveneens en bovenal de dominantie van financiële groepen. Er is de politieke macht, hard nodig om de economische macht zonodig te corrigeren; ze komt op wereldvlak meer dan één maatje te kort. Cultuur, kennis en technologie bieden in hoge mate het vermogen om het leven en het samenleven te organiseren. Op het snijvlak van cultuur en economie is er de stijgende mediamacht die de agenda van de publieke opinie meer en meer beheerst. Religies en levensovertuigingen laten hun soms sterke invloed gelden in de wereld.In een steeds complexere mondiale samenleving zijn er talloze vormen van macht en machtsuitoefening die voortdurend op elkaar inwerken. Omdat onze wereld snel verandert, betekent dit ook dat bestaande machtsverhoudingen vlugger onder druk kunnen komen.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Als we van lokaal tot globaal onze welvaart willen produceren op een wijze die tegelijk ecologisch én sociaal duurzaam is, hebben we krachtige overheden nodig die de huidige economie in die richting sturen. Want de vrije markt kan veel maar blijkt impotent om snel de hele wereldbevolking inkomen, werk en fatsoenlijk leven te bieden in een omgebouwde economie die niet langer de ecologische pijngrenzen doorboort.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Duurzaamheid is op een efficiënte wijze de gerechtvaardigde materiële behoeften kunnen invullen van alle nu levende wereldburgers, zonder het vermogen van de komende generaties aan te tasten om in hun behoeften te voorzien. Dat is de vrijwel perfecte definitie van duurzaamheid, en ze is in grote mate schatplichtig aan het VN rapport Our Common Future uit 1987.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Als internationale handel draait om de uitwisseling van goederen of diensten die op een ecologisch duurzame wijze tot stand komen, in sociaal verantwoorde omstandigheden en waarbij de producent een prijs gegarandeerd krijgt waar fatsoenlijk van te leven valt (die een leefbaar inkomen oplevert), dan spreekt men van eerlijke handel of fair trade. Die steunt dus zowel op een ecologische, een sociale als een economische pijler.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Duurzaamheid is op een efficiënte wijze de gerechtvaardigde materiële behoeften kunnen invullen van alle nu levende wereldburgers, zonder het vermogen van de komende generaties aan te tasten om in hun behoeften te voorzien. Dat is de vrijwel perfecte definitie van duurzaamheid, en ze is in grote mate schatplichtig aan het VN rapport Our Common Future uit 1987.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Als internationale handel draait om de uitwisseling van goederen of diensten die op een ecologisch duurzame wijze tot stand komen, in sociaal verantwoorde omstandigheden en waarbij de producent een prijs gegarandeerd krijgt waar fatsoenlijk van te leven valt (die een leefbaar inkomen oplevert), dan spreekt men van eerlijke handel of fair trade. Die steunt dus zowel op een ecologische, een sociale als een economische pijler.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
voor velen een vanzelfsprekend goede zaak want perfecte concurrentie op een volledig vrije markt bevordert economische efficiëntie en leidt tot lagere prijzen. Die ideale mededinging is echter bedreigd wanneer er maar één (monopolie) of enkele (oligopolie) aanbieders zijn, door prijsafspraken of door fusies tussen concurrenten. Velen vrezen dat in een steeds vrijere wereldmarkt onbegrensde concurrentie ons zuur zal opbreken als ze niet samen gaat met afdwingbare mondiale sociale en milieunormen. Anders leidt die concurrentie tot slechtere loon- en arbeidsvoorwaarden, sociale achteruitgang, afbraak van de welvaartsstaat, milieuverloedering en ondermijning van de democratie. In arme landen zoals Bangladesh, India en Sri Lanka zijn door de toegenomen concurrentie de lonen in de kledingindustrie sinds het eind van vorige eeuw zelfs gedaald. Werkweken van zeventig uur zijn geen uitzondering en talrijk zijn de inbreuken tegen de vakbondsvrijheid. Nog altijd is er kinder- en dwangarbeid. De druk die van de economische globalisering uitgaat vernietigt werkgelegenheid in het formele circuit om die te vervangen door niet-gereglementeerd thuiswerk en productie in illegale ateliers. Natuurlijk is dat werk slechter betaald, zijn contracten ver te zoeken en is er geen sprake van sociale bescherming of controle op veiligheid en gezondheid.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
Duurzaamheid is op een efficiënte wijze de gerechtvaardigde materiële behoeften kunnen invullen van alle nu levende wereldburgers, zonder het vermogen van de komende generaties aan te tasten om in hun behoeften te voorzien. Dat is de vrijwel perfecte definitie van duurzaamheid, en ze is in grote mate schatplichtig aan het VN rapport Our Common Future uit 1987.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Als een bedrijf financiële winst maakt, kan die (deels) worden gebruikt om de aandeelhouders te vergoeden voor het geld dat ze ter beschikking stellen. De winst die wordt uitbetaald wordt gedeeld door alle aandelen. Dat bedrag is dan het dividend per aandeel.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Duurzaamheid is op een efficiënte wijze de gerechtvaardigde materiële behoeften kunnen invullen van alle nu levende wereldburgers, zonder het vermogen van de komende generaties aan te tasten om in hun behoeften te voorzien. Dat is de vrijwel perfecte definitie van duurzaamheid, en ze is in grote mate schatplichtig aan het VN rapport Our Common Future uit 1987.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Duurzaamheid is op een efficiënte wijze de gerechtvaardigde materiële behoeften kunnen invullen van alle nu levende wereldburgers, zonder het vermogen van de komende generaties aan te tasten om in hun behoeften te voorzien. Dat is de vrijwel perfecte definitie van duurzaamheid, en ze is in grote mate schatplichtig aan het VN rapport Our Common Future uit 1987.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
Vele generaties lang steunt onze levensstandaard vooral op wat we zelf voortbrengen, meestal als landbouwer, en op wat de lokale economie aan extra welvaart te bieden heeft. De inbreng van de verdere buitenwereld was gering tot verwaarloosbaar. Globalisering brengt ons talrijke producten uit de hele wereld en leidt doorgaans tot een hogere levensstandaard. Maar die opdringerige wereldeconomie doet ook lokale economieën kapseizen en bedreigt zo de levensstandaard van vele mensen die hun inkomen en werk zien verdwijnen.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Het loopt niet altijd even vlot, maar overal ter wereld geven steeds meer mensen uiting aan hun emancipatiedrang. Werknemers, boeren, vrouwen, landlozen, consumenten, minderheden, activisten voor milieu, mensenrechten, cultuur... ze verenigen zich in tal van organisaties. Op dat maatschappelijke middenveld tussen individu en overheid - de civiele samenleving dus - wordt het gelukkig alsmaar drukker. Daar is er met andere woorden veel sociale beweging.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Het loopt niet altijd even vlot, maar overal ter wereld geven steeds meer mensen uiting aan hun emancipatiedrang. Werknemers, boeren, vrouwen, landlozen, consumenten, minderheden, activisten voor milieu, mensenrechten, cultuur... ze verenigen zich in tal van organisaties. Op dat maatschappelijke middenveld tussen individu en overheid - de civiele samenleving dus - wordt het gelukkig alsmaar drukker. Daar is er met andere woorden veel sociale beweging.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Het loopt niet altijd even vlot, maar overal ter wereld geven steeds meer mensen uiting aan hun emancipatiedrang. Werknemers, boeren, vrouwen, landlozen, consumenten, minderheden, activisten voor milieu, mensenrechten, cultuur... ze verenigen zich in tal van organisaties. Op dat maatschappelijke middenveld tussen individu en overheid - de civiele samenleving dus - wordt het gelukkig alsmaar drukker. Daar is er met andere woorden veel sociale beweging.
Als we van lokaal tot globaal onze welvaart willen produceren op een wijze die tegelijk ecologisch én sociaal duurzaam is, hebben we krachtige overheden nodig die de huidige economie in die richting sturen. Want de vrije markt kan veel maar blijkt impotent om snel de hele wereldbevolking inkomen, werk en fatsoenlijk leven te bieden in een omgebouwde economie die niet langer de ecologische pijngrenzen doorboort.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
'Van wie zijn de media? De media zijn van ons'; 'Een democratische samenleving koestert betrouwbare media'; 'De mediatoekomst is aan encyclopedische journalistiek'; 'Een goede publieke omroep is best voor iedereen'; 'De openbare omroep moet dan wel de best mogelijke informatie garanderen'Vind deze artikels en nog andere over media en het belang van een goede publieke omroep op Pala.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Als we van lokaal tot globaal onze welvaart willen produceren op een wijze die tegelijk ecologisch én sociaal duurzaam is, hebben we krachtige overheden nodig die de huidige economie in die richting sturen. Want de vrije markt kan veel maar blijkt impotent om snel de hele wereldbevolking inkomen, werk en fatsoenlijk leven te bieden in een omgebouwde economie die niet langer de ecologische pijngrenzen doorboort.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Boerenbewegingen zijn de meest succesrijke antiglobalisten in de rijke landen. Daar slagen ze erin om de landbouw in grote mate buiten de wereldmarkt te houden. Zo verwerven ze een leefbaar inkomen. Wereldwijd pleiten boerenbewegingen voor een leefbaar platteland via de afscherming van regionale markten en raken ze het erover eens dat ze elkaar niet de duvel mogen aandoen met exportsubsidies. Samen met de arbeidersbeweging en de milieubeweging vormen ze de sterkste motors van de andersglobaliseringsbeweging.
Is naast arbeid, grondstoffen en kennis één van de middelen die ons helpt om welvaart te scheppen. Kapitaal kan variëren van grond tot zware industriële infrastructuur tot ruime financiële middelen. Ons grootste kapitaal om economische rijkdom voort te brengen is ongetwijfeld de Aarde. Als we er duurzaam mee omspringen, is het een onuitputtelijke bron van zuiver water, voedsel, hernieuwbare energie en hernieuwbare grondstoffen. Het is wel ironisch om vast te stellen dat ons economische systeem die Aarde zwaar miskent en dus eigenlijk zeer antikapitalistisch tekeergaat.
Als we van lokaal tot globaal onze welvaart willen produceren op een wijze die tegelijk ecologisch én sociaal duurzaam is, hebben we krachtige overheden nodig die de huidige economie in die richting sturen. Want de vrije markt kan veel maar blijkt impotent om snel de hele wereldbevolking inkomen, werk en fatsoenlijk leven te bieden in een omgebouwde economie die niet langer de ecologische pijngrenzen doorboort.
Als we van lokaal tot globaal onze welvaart willen produceren op een wijze die tegelijk ecologisch én sociaal duurzaam is, hebben we krachtige overheden nodig die de huidige economie in die richting sturen. Want de vrije markt kan veel maar blijkt impotent om snel de hele wereldbevolking inkomen, werk en fatsoenlijk leven te bieden in een omgebouwde economie die niet langer de ecologische pijngrenzen doorboort.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.