Een energie-efficiënte industrie vermindert al in 2030 de mondiale uitstoot van broeikasgassen met 11 of zelfs 15 procent. Digitalisering helpt daarbij sterk. Maar ze schept ook niet te negeren problemen en gevaren.
Hernieuwbare energie én minder energieverbruik zijn allebei dringend
De noodzakelijke energietransitie (1) draait voor een aanzienlijk deel om de snelle uitbouw van hernieuwbare energie. Dat slaat zowel op de productie via vooral zonne- en windenergie, op de opslag via in de eerste plaats pompcentrales als op de verdeling of distributie overal waar er gerechtvaardigde vraag is.
Het grote belang van kleiner energieverbruik
Maar verlies nooit het beperken van energiegebruik uit het oog: alle energie die niet nodig is, verkleint de materiaalslag die ook hernieuwbare energie vereist. En het voert de wereld vlugger naar een netto nuluitstoot van broeikasgassen.
Afbeelding
Schrijf in op de PALA nieuwsbrief
verschijnt maximaal 2 maal per maand
een journalistieke kijk op onze globaliserende wereld Hoe is de wereld eraan toe? Waar moet het naartoe? Hoe geraken we daar?
PALA zoekt met haar nieuwsbrief, website en boeken de antwoorden voor een meer sociale, ecologische en democratische samenleving en economie
“11 procent minder uitstoot bespaart 437 miljard dollar in 2030”
Dat net uit de industriële sector zelf een nieuw rapport komt - The Case for Industrial Energy Efficiency (2) - dat hamert op het grote besparingspotentieel van industriële energie-efficiënte is relevant. Ook al zijn dit natuurlijk vooral bedrijveni die er rechtstreeks belang bij hebben – zij leveren namelijk al wat nodig zou zijn – toch schuilt er tegelijkertijd een sterke overtuigingskracht in hun reële kennis en kunde.
In het middelscenario van het rapport zijn de voorgestelde acties goed voor een vermindering van de totale mondiale broeikasgasuitstoot met elf procent in 2030. Dat is over amper zeven jaar. Een ambitieuzer scenario leidt zelfs tot vijftien procent daling.
De studie poogt voor zover mogelijk te berekenen hoeveel geldi hiermee kan worden uitgespaard: in 2030 zou dit in het middelscenario jaarlijks 437 miljard dollar bedragen.
Welke ingrepen genereren meest resultaat?
Interessanter nog is welke acties de uitstoot van broeikasgassen meest terugdringen. De studie plaatst voorop het zogenaamde IoT of Interneti of Things, op twee zgn. ‘slimme gebouwen’ en op drie industriële warmtepompen.
De studie onderstreept dus het belang van digitalisering. Maar ze schenkt geen aandacht aan de problemen en gevaren die daar mee gepaard kunnen gaan. Daar uitgebreid op ingaan kan hier niet, maar ik wil er toch uitdrukkelijk drie signaleren.
Digitaliseren, ja maar hoe?
Online systemen herbergen naast hun manifeste voordelen ook een grotere kwetsbaarheid, des te meer naarmate hun werking meer gecentraliseerd verloopt. Als het platform faalt, om welke reden ook, kunnen de gevolgen letterlijk verregaand zijn.
Ten tweede is er een onderschat gevaar dat industrie, politiek en samenleving absoluut moeten keren. Digitale platformwerking nodigt bedrijveni als het ware uit om hun zakelijk model extra winstgevend te maken door misbruik van hun digitale machti. Die stelt hen bv. in staat om de levensduur of werking van apparaten te beperken of stop te zetten; of om fake foutmeldingen of storingen te creëren die dan dure ‘hersteltussenkomsten’ noodzakelijk maken, zelfs om echte mankementen te veroorzaken, vanzelfsprekend ook al uit ongezond winstbejag. De verleidelijkheid van een dergelijk winstgevend business model is gewoonweg te groot om het te mogen minimaliseren. We herhalen best niet eindeloos de fout om digitale netwerken te laten koloniseren door multinationals die er ongeziene monopolistische machti uit putten.
De derde kwestie is dan kort samen te vatten: van wie zijn de vele verzamelde platform- en netwerkgegevens? Is de privacy van gebruikers echt gegarandeerd? En alle andere rechten die we kennen uit de reële wereld? Of geven we die rechten op, zoals bv. het briefgeheim dat vanaf het einde van de 20ste eeuw online dikwijls zowat betekenisloos is geworden? Hoe verstandig is het dus dat zoveel data vrijwel onbeschermd in privéhanden zijn?
Het immense publieke belang van netwerken
Veel beter is het om opnieuw in te zien dat de meest essentiële netwerken – van wegen, spoorwegen, kanalen en postbedeling tot telecommunicatie, interneti en andere digitale netwerken – van zo groot algemeen belang zijn dat ze ofwel publiek horen te zijn, ofwel onder sterk publiek toezicht en gestuurd in functie van het algemeen belang.
Die wijsheid moet nog volop uitvoering krijgen in de digitale wereld. De samenleving en veel meer nog de politiek hebben dat de afgelopen decennia veel te lang veronachtzaamd en quasi volledig verzuimd.
(2) Vind de studie The Case for Industrial Energy en andere verwante documenten van The Energy Efficiency Movement. Ze vormen de belangrijkste bron voor deze bijdrage
Een fictieve krant uit 2024 - The Fair Times – bericht over wat in Europa verwezenlijkt zou kunnen zijn op het gebied van duurzame consumptie en productie.
POLITIEKE DWAASHEDEN 5. Publieke goederen maken samenlevingen echt welvarend. Maar het gevoel leeft dat we te weinig krijgen voor onze bijdragen in de gezamenlijke pot. Terecht, andere landen presteren veel beter.
In dit korte Zola-aanse, pamflettaire essay bouwt Barrez verder op inzichten die hij in de voorbije dertig jaar in uitvoerige publicaties rond (anti-) globalisering ontwikkeld heeft en die hij nu herleidt tot elf politieke dwaasheden van politici.
Het al te mateloze verbruik van de natuurlijke hulpbronnen die onze Aardei weet te bieden, zowel van de niet-hernieuwbare fossiele brandstoffen en delfstoffen als van de hernieuwbare bronnen. Voor die laatste komt het erop aan de natuurlijke productiecapaciteit van de Aardei en haar ecosystemen niet te overschrijden of uit te putten. Voorbeelden daar van zijn overbevissingi of overmatig oppompen van water. Voor de delfstoffen geldt de afweging van de beschikbare voorraden, van de recuperatiemogelijkheid en van de eventuele alternatieven. Maar heel vervelend voor de fossiele brandstoffen is dat de verbranding ervan de opwarming van de atmosfeer en klimaatveranderingi veroorzaakt, ruim voor hun uitputtingi dreigt.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
De derde industriële revolutie, gekenmerkt en ondersteund door de informaticarevolutie - met Internet als exponent -, brengt de globalisering in een stroomversnelling. Die revolutie leidt ertoe dat financiële en economische activiteiten zich op grotere schaal en zelfs op wereldschaal afspelen.Opvallend is dat ook de antiglobaliseringsbeweging voor haar verzet dankbaar gebruik maakt van het gemak dat Internet biedt om te communiceren en te mobiliseren. Zonder Internet kon deze beweging haar strijd tegen de Multilaterale Overeenkomst over Investeringen (MAI) niet winnen en konden Seattle of het Wereld Sociaal Forum niet zo makkelijk hun mondiale bekendheid verwerven.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Waar het in de wereld in grote mate om draait. Al te vaak gereduceerd tot staatsmacht of zelfs tot militaire staatsmacht waarbij nog niet zo lang geleden enkel maar twee zogenaamde supermachten meetelden, de VS en de voormalige Sovjetunie. Dat kleine groepen een terroristische machtspositie kunnen uitbouwen, beseffen we nu ook. Maar er zijn veel andere vormen van macht in onze globaliserende wereld, vooreerst economische en financiële macht. De opkomst van Oost-Azië heeft vooral met die macht te maken, de sleutelpositie van multinationals eveneens en bovenal de dominantie van financiële groepen. Er is de politieke macht, hard nodig om de economische macht zonodig te corrigeren; ze komt op wereldvlak meer dan één maatje te kort. Cultuur, kennis en technologie bieden in hoge mate het vermogen om het leven en het samenleven te organiseren. Op het snijvlak van cultuur en economie is er de stijgende mediamacht die de agenda van de publieke opinie meer en meer beheerst. Religies en levensovertuigingen laten hun soms sterke invloed gelden in de wereld.In een steeds complexere mondiale samenleving zijn er talloze vormen van macht en machtsuitoefening die voortdurend op elkaar inwerken. Omdat onze wereld snel verandert, betekent dit ook dat bestaande machtsverhoudingen vlugger onder druk kunnen komen.
Waar het in de wereld in grote mate om draait. Al te vaak gereduceerd tot staatsmacht of zelfs tot militaire staatsmacht waarbij nog niet zo lang geleden enkel maar twee zogenaamde supermachten meetelden, de VS en de voormalige Sovjetunie. Dat kleine groepen een terroristische machtspositie kunnen uitbouwen, beseffen we nu ook. Maar er zijn veel andere vormen van macht in onze globaliserende wereld, vooreerst economische en financiële macht. De opkomst van Oost-Azië heeft vooral met die macht te maken, de sleutelpositie van multinationals eveneens en bovenal de dominantie van financiële groepen. Er is de politieke macht, hard nodig om de economische macht zonodig te corrigeren; ze komt op wereldvlak meer dan één maatje te kort. Cultuur, kennis en technologie bieden in hoge mate het vermogen om het leven en het samenleven te organiseren. Op het snijvlak van cultuur en economie is er de stijgende mediamacht die de agenda van de publieke opinie meer en meer beheerst. Religies en levensovertuigingen laten hun soms sterke invloed gelden in de wereld.In een steeds complexere mondiale samenleving zijn er talloze vormen van macht en machtsuitoefening die voortdurend op elkaar inwerken. Omdat onze wereld snel verandert, betekent dit ook dat bestaande machtsverhoudingen vlugger onder druk kunnen komen.
De derde industriële revolutie, gekenmerkt en ondersteund door de informaticarevolutie - met Internet als exponent -, brengt de globalisering in een stroomversnelling. Die revolutie leidt ertoe dat financiële en economische activiteiten zich op grotere schaal en zelfs op wereldschaal afspelen.Opvallend is dat ook de antiglobaliseringsbeweging voor haar verzet dankbaar gebruik maakt van het gemak dat Internet biedt om te communiceren en te mobiliseren. Zonder Internet kon deze beweging haar strijd tegen de Multilaterale Overeenkomst over Investeringen (MAI) niet winnen en konden Seattle of het Wereld Sociaal Forum niet zo makkelijk hun mondiale bekendheid verwerven.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
In de meeste zeeën en oceanen wordt al enkele decennia meer vis gevangen dan ze kunnen verdragen. We zijn nochtans al lang gewaarschuwd voor de kwalijke gevolgen van overbevissing. Begin jaren zeventig van vorige eeuw nemen de vangsten van ansjovis in Peru een forse duik van naar schatting wel achttien miljoen ton naar een paar miljoen ton. Omstreeks 1990 is het de beurt aan de kabeljauw voor de kusten van Newfoundland in Oost-Canada om vrijwel te verdwijnen.
Het natuurlijk broeikaseffect zorgt ervoor dat het op Aarde lekker warm is met gemiddeld 15°C. Maar te veel CO2 en andere broeikasgassen in de atmosfeer versterken dat broeikaseffect en vele wetenschappers waarschuwen voor de door de mens veroorzaakte extra opwarming en klimaatverandering. Ze wijzen op de gevaren van o.a. een stijgende zeespiegel, toenemend natuurgeweld en (te) snel opschuivende klimaatzones. Vind meer uitleg en een overzicht van belangrijke Pala artikels over klimaatverandering met links naar bronnen
Het al te mateloze verbruik van de natuurlijke hulpbronnen die onze Aarde weet te bieden, zowel van de niet-hernieuwbare fossiele brandstoffen en delfstoffen als van de hernieuwbare bronnen. Voor die laatste komt het erop aan de natuurlijke productiecapaciteit van de Aarde en haar ecosystemen niet te overschrijden of uit te putten. Voorbeelden daar van zijn overbevissing of overmatig oppompen van water.Voor de delfstoffen geldt de afweging van de beschikbare voorraden, van de recuperatiemogelijkheid en van de eventuele alternatieven. Maar heel vervelend voor de fossiele brandstoffen is dat de verbranding ervan de opwarming van de atmosfeer en klimaatverandering veroorzaakt, ruim voor hun uitputting dreigt.
