Noord-Europa verdedigt sociaal gecorrigeerde economie tegen Tesla
maandag, 18 december 2023 - 10:43
Afbeelding
Vakbondeni in Noord-Europa, gevolgd door investeringsfondsen, pikken het niet dat Tesla in Zweden weigert om een collectieve arbeidsovereenkomst te sluiten. Ze steunen de staking van de vakbond IF Metall.
Een heuse botsing tussen twee culturen
Zweden vormt het toneel van een strijd tussen twee heel verschillende visies op wie (mee) zeggenschap mag uitoefenen in en op de markteconomie.
Aan de ene kant is er de sociaal gecorrigeerde markteconomie die vooral opgang heeft gemaakt in Europa, meest van al in Noord-Europa. Vakbondeni en collectieve arbeidsovereenkomsten vervullen er een belangrijke rol, niet in het minst om de welvaart voldoende gespreid te krijgen en levenskwaliteit voor iedereen te bevorderen.
Daartegenover staat de opvatting dat de markteconomie zowat het exclusieve terrein is van bedrijveni. Vakbondeni zijn er ongewenst en vooral multinationals vormen de dominante kracht. Vrijwel alle grote, Amerikaanse, techgiganten staan daar zowat model voor.
Afbeelding
Schrijf in op de PALA nieuwsbrief
verschijnt maximaal 2 maal per maand
een journalistieke kijk op onze globaliserende wereld Hoe is de wereld eraan toe? Waar moet het naartoe? Hoe geraken we daar?
PALA zoekt met haar nieuwsbrief, website en boeken de antwoorden voor een meer sociale, ecologische en democratische samenleving en economie
Tesla: lak aan vakbondeni en collectieve overeenkomsten
Daarbij dus ook Tesla. De voortrekker van de elektrische auto is een tegenstander van vakbondeni en heeft lak aan het Noord-Europese model. Het bedrijf weigert al jaren om een collectieve arbeidsovereenkomst te tekenen met zijn werknemersi in de Zweedse servicecentra.
Op 27 oktober 2023 leidt het vastgelopen conflict tot een staking, geen alledaags fenomeen. Maar ze draait dan ook om veel meer dan een Zweedse kroon meer of minder. Hier staat het principe van de sociaal gecorrigeerde markteconomie en de medezeggenschap van de werknemersi op het spel. De actie krijgt snel brede weerklank.
Andere Zweedse vakbondeni betuigen hun steun. Dokwerkers, werknemersi van de post, elektriciens, onderhoudspersoneel en anderen weigeren voor Tesla te werken. Onder andere de levering van nummerplaten valt stil. Tot nu gaan rechtbanken niet in op de vraag van Tesla om ze overhandigd te krijgen. Ook muzikanten vinden een manier om mee de druk te verhogen: zij blokkeren muziek voor het Tesla mediasysteem.
Gaandeweg breidt het conflict zich verder uit. In Denemarken, Noorwegen en Finland vervoegen vakbondeni het protest tegen ‘s werelds financieel meest waardevolle autofabrikant. Ze zullen er vooral over waken dat er via hun landen geen Tesla voertuigen of onderdelen in Zweden geraken.
Dringende vraag van Noord-Europese investeringsfondsen
Ook een aantal pensioenfondsen en investeringsfondsen laten hun kritiek horen en verzetten zich tegen de aanval van Tesla op het Noord-Europese model. PensionDanmark is zelfs al verder gegaan en heeft zijn Tesla aandelen verkocht.
Op 14 december 2023 bezorgen enkele Noord-Europese investeerders een brief aan Tesla. Daarin verdedigen ze het overlegmodel tussen werkgevers en werknemersorganisaties. En ze vragen Tesla met aandrang om de verhouding met vakbondeni te herbekijken.
Principieel versus onverzettelijk
Het illustreert allemaal hoe principieel deze staking en dit conflict is. Het betreft niet minder dan het hart van het Noord-Europese arbeidsmodel.
Omgekeerd is er de standvastige onverzettelijkheid van Tesla ten aanzien van alles wat syndicaal en collectief is.
Het verdere verloop van de staking en de acties, en de uiteindelijke afloop van deze botsing tussen de Noordse samenlevingen en Tesla zijn dan ook onvoorspelbaar.
Hoge inzet
Voor Noord-Europa en iedereen die belang hecht aan het sociaal kunnen corrigeren van de markteconomie is de inzet hoog. Kan een bedrijf als Tesla naar de onderhandelingstafel gedwongen worden? Kan een cao afgedwongen worden?
Te midden van misdaden tegen de menselijkheid laat de Myanmar junta af en toe gevangenen vrij. Met dit spel van valse goede wil hunkert ze naar legitimiteit in een al te meegaande wereld.
De Europese Unie voert een baanbrekende wet in om een beter evenwicht te bereiken tussen mannen en vrouwen bij beursgenoteerde bedrijven. Tegen 30 juni 2026 moet 40 procent in hun Raden van Bestuur vrouw zijn. Bij niet-uitvoering volgen straffen.
Kunnen politici zich na hun ten gronde mislukte klimaatconferentie - er blijft veel te grote uitstoot van broeikasgassen - herpakken op de Biodiversiteitsconferentie in Montreal? Want voor biodiversiteit zitten we nog meer in het rood.
“Alleen bevlogen teksten en goede intenties in het begin van conferentie”. Afgevaardigden van het Europees Parlement weten waarom ze de eerste week van de klimaatconferentie in Egypte aan zich laten voorbijgaan. (Foto - overstromingen Pakistan 2022 treffen tientallen miljoenen)
Nog altijd bedreigt de inname van grond het meest de natuur. Maar klimaatverandering wordt snel de grootste oorzaak. Dat de populaties van wilde dieren in nog geen vijftig jaar gemiddeld twee derde daalden toont hoe dramatisch de biodiversiteit instort. Hoog tijd voor meer natuur.
De informaticarevolutie maakt mogelijk dat het financiële kapitaal de klok rond de wereld afdweilt. En vanaf de jaren zeventig hebben de politici de kapitaalstromen zowat alle vrijheid gegeven, door de kapitaalmarkten altijd maar verder te liberaliseren. De theorie zegt dat die vrije kapitaalstroom goed is voor de economie. De praktijk wijst meer dan eens op het tegendeel. Speculatie en kuddegeest op de financiële markten halen meer dan eens zelfs goeddraaiende economieën onderuit, denk aan de Aziatische crisis. Dat bedrijven die op lange termijn willen investeren, zichzelf van de beurs halen om aan die kortzichtige financiële dictatuur te ontsnappen stemt tot nadenken.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
