Waarom zouden we wel uitkijken naar een nieuwe film, theatervoorstelling, roman of CD en niet naar een nieuw globaal rapport? Niet dat we meteen veel plezier zullen beleven aan Global Environment Outlook 4, een werkstuk van UNEP - de milieuorganisatie van de Verenigde Naties - dat deze maand verschijnt. Wie de voorganger Outlook 3 kent, weet dat hij of zij zich mag verwachten aan een boeiend en belangrijk rapport waarvan de lectuur onze kennisbagage flink opkrikt maar verder weinig blijdschap kan verwekken. Outlook 3 bv. dateert uit 2002 en is ongeveer vierhonderd bladzijden vooral een catalogus van wat er ecologisch fout loopt op onze wereldbol. Maar als we nog lang en welvarend willen leven, doen we er goed aan een zo exact mogelijk zicht te krijgen op wat fout loopt of fout dreigt te lopen. En dus zijn we nieuwsgierig naar de opvolger Outlook 4 die deze maand verschijnt. Voor al wie wil weten hoe het gaat met lucht, aardei, water en biodiversiteiti op onze planeet en wat de belangrijke regionale milieuproblemeni zijn. Wat betekent dit alles voor de mens, en welke uitdagingen en kansen biedt dit? Voor welke betere scenario's kunnen we kiezen? Welke milieupolitiek kunnen we voeren? Voor wie niet kan wachten, biedt de website van Global Environment Outlook alvast meer dan genoeg interessante informatie om uw ecologische hongeri te stillen. De databank zoomt in op maar liefst vierhonderdvijftig variabelen, van voedselproductie, watervoorraden, bosareaal of bedreigde vogelsoorten tot spoorwegverkeer, levensverwachting of militaire uitgaven. En we geven ook graag de weblink mee waar straks Outlook 4 te vinden valt.
POLITIEKE DWAASHEDEN 7. In 1961 wil de VS een mens op de maan krijgen vóór het einde van het decennium. Acht jaar later lukt dat al. Dat is de kracht van door overheid gestuurde technologie.
Zeven Franstalige en Nederlandstalige politici hebben gedebatteerd over migratie en ontwikkeling. Zij deden dat na de presentatie van het Caritas International rapport Ons gemeenschappelijk huis.
POLITIEKE DWAASHEDEN 4. De politiek is weggegleden van zelfs maar de schijn van eerlijke fiscaliteit. Dat ondermijnt sociale rechtvaardigheid en milieuvriendelijkheid, zo belangrijk voor goede samenlevingen.
Op dit ogenblik loopt een Europees initiatief onder de naam Rights for people, rules for corporations. Met deze petitie vragen al meer dan een half miljoen Europese burgers om de internationale handels- en investeringsverdragen grondig te herzien.
Wie iets uitvindt, kan daar een patent of octrooi voor krijgen, meestal voor zowat twintig jaar. In die periode heeft alleen de uitvinder het recht om de vruchten te plukken van die uitvinding, als een vergoeding voor de geleverde inspanningen. Dat lijkt fair maar die periode is zo lang dat er dikwijls superwinsten kunnen worden gemaakt, vele malen meer dan de investeringskost. Farmaceutische bedrijven en ook heel wat softwarebedrijven behoren niet toevallig tot de meest winstgevende. Die winsthonger kan vele mensenlevens kosten, denk bijvoorbeeld aan de weigering van bedrijven om de prijzen voor hun aidsmedicijnen in vele ontwikkelingslanden te laten zakken. De gecreëerde monopolies riskeren ook vernieuwingen in de samenleving te blokkeren. Zeker in het geval van computerprogramma’s vormen zogenaamde sotwarepatenten een rem op innovatie en zijn deze nadelen veel duidelijker dan de voordelen. Vandaar de opkomst van de beweging voor opensource software. Daarmee belanden we bij nog een andere kritiek: er kan gewoonweg veel te veel gepatenteerd worden. Nu zijn zelfs patenten mogelijk op het leven zelf, op stukjes plant, dier of mens. Biotechnologische en farmaceutische bedrijven hebben de jacht geopend op genen of stukken van genen waarvan ze denken dat ze die nuttig kunnen gebruiken, en waarmee ze dus geld hopen te verdienen. Bekend is het verhaal van Myriad Genetics dat in 2001 het octrooi verwerft op een borstkankergen. Volgens het bedrijf mogen de borstkankertests alleen nog in de VS worden gevoerd… en dan moeten vrouwen tien keer meer betalen. Zo bedreigen stijgende kosten onze gezondheidszorg en de solidariteit waarop zij steunt; ze halen het principe onderuit dat iedereen recht heeft op de beste gezondheidszorg. Vandaar de fundamentele vraag: kan de genetische rijkdom van planten, dieren en menselijk leven wel geprivatiseerd worden – want daar draait het om bij dit soort patenten - of is dit alles gemeenschappelijk eigendom van de mensheid? Tot waar reikt het privé belang, en waar begint het algemeen belang? Die discussie is hard nodig.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Dieren en planten waren nooit veilig voor de mens maar hun uitstervingsritme ligt veel hoger dan ooit, een rijkdom die wellicht voor altijd verloren gaat.
Ze bestaan in verschillende soorten.Er is vooreerst vervuiling of verontreiniging waarbij men het milieu opzadelt met een verhoogde concentratie van stoffen die schadelijk kan zijn voor mens en natuur.Het is belangrijk om het verschil te zien tussen dat eerste generatiemilieuprobleem en de tweede generatieproblemen van uitputting en aantasting.
800 miljoen mensen zijn ondervoed, elk jaar opnieuw sterven miljoenen mensen door gebrek aan voedsel en de ziekten die daarmee samenhangen, elke dag meer dan 25.000 doden, dat zijn wel 100 neerstortende passagiersvliegtuigen of ruim acht keer het aantal 11 september doden in de WTC torens, elke dag. Toch levert de Aarde genoeg te eten voor iedereen. Niet een tekort aan voedsel is dus de belangrijkste oorzaak van honger en hongersnood. De echte oorzaak is, veel meer dan voedseltekort, droogte, overstromingen of andere rampen, dat mensen arm zijn, dat ze te weinig koopkracht of inkomen hebben om aan eten te geraken.
